'Autoterreur' belemmert gezellige en groene steden
Groene steden warmen minder op. Geen onnodige luxe als de temperaturen zo hoog stijgen als afgelopen week. Hoe zorgen we voor meer groen? Ban de auto!
Elk jaar in juni is de Provada, The Real Estate Meeting Point en de vastgoedbeurs waar ik me tot nu toe nooit echt thuis voelde. In de metro ernaartoe stapten alle mannen en vrouwen in pak uit bij halte Rai. Toch is het een beurs die ook voor architecten heel interessant is en daarom was ook de Bond (!) van Nederlandse Architectenbureaus aanwezig met een eigen stand.
Groene steden warmen minder op. Geen onnodige luxe als de temperaturen zo hoog stijgen als afgelopen week. Hoe zorgen we voor meer groen? Ban de auto!
Drie huizen, drie verbouwingen, drie verschillende contexten - en toch hebben ze veel gemeen. In Oost-Vlaanderen transformeerden drie Belgische architectenbureaus elk op eigen wijze een woning. Stijl en schaal verschillen, maar de benadering van ruimte komt sterk overeen. 'Wat stoort, wordt weggeknipt.'
Korte tijd na zijn oudere broer Rob (1938-2023) overleed op 17 juni jl. de Luxemburgse architect Léon Krier. Hij speelde in de architectuurdiscussies van de afgelopen eeuw een belangrijke en vaak controversiële rol en profileerde zich vooral als papieren architect. Bouwen wilde hij niet, naar eigen zeggen omdat hij geen vuile handen wilde maken.
Van perfect gecureerde projectbeelden op Instagram tot scherpe debatten op LinkedIn: ontwerpers bewegen zich volop op sociale media. Wat doet dat met de manier waarop we over architectuur praten, denken en kijken?
Geen uitbreiding, maar inbreiding - dat was het uitgangspunt van de verbouwing van een Vlaams rijhuis door Boris Architecten. Veertig vierkante meter werd opgeofferd voor een grotere tuin en een nieuwe achtergevel. 'We zochten het minimum dat nodig was voor maximaal comfort', zegt architect Tim Rogge. Blikvanger: de buffer tussen straat en woning, ontsloten met een knalblauwe schuifdeur van twintig centimeter diep.
Architect Wim Aardenburg is een pionier. In 2011 kocht hij niet één, maar twee kavels in Buiksloterham, een voormalig bedrijventerrein in Amsterdam-Noord, dat toen nog vrijwel volledig kaal was. Al bijna vijftien jaar bouwt hij er aan een gigantisch huis van beton en glas, met veel ruimte en daglicht. En op de begane grond een werkplaats.
Architecten zouden er goed aan doen hun stem te laten horen over de toepassingen van AI. Hoe? Door samen te werken. De traditionele ieder-voor-zich-aanpak staat niet in proportie tot de urgentie als gevolg van de impact omvang en kracht van AI. Het is zaak dat de beroepsgroep niet in dezelfde valkuil stapt als bij de opkomst van Autocad en REVIT/BIM zo'n tien jaar geleden, waarbij zij weinig invloed heeft uitgeoefend op de ontwikkeling ervan. Het vraagt om een branchebrede en overstijgende samenwerking om regie te nemen in de ontwikkeling van AI.
Nog geen twee jaar geleden werd de verbouwing en renovatie van het rijksmonumentale Stationspostgebouw in Den Haag door KCAP en Kraaijvanger opgeleverd. Nu wordt een groot deel van het interieur alweer gesloopt. Op momenten als deze waarbij veel waardevolle materialen vrijkomen die normaliter bij het afval belanden, wordt architect Bruno Vermeersch gebeld.
In een wereld waar massaproductie en wegwerpartikelen de norm zijn, maakt traditioneel vakmanschap een sterke comeback. Bouwen met baksteen - al dan niet in strips - is terug van weggeweest. Maar ook kalkhennep en stampleem vinden steeds vaker hun weg naar de bouw. Tegelijk maken moderne technieken de toepassing van traditionele bouwmaterialen - met veelal een veel lagere CO2-uitstoot dan beton, staal en kunststof - zo duurzaam mogelijk. In deze editie van de Architect gaat de redactie op zoek naar inspirerende voorbeelden.
In een wereld waar massaproductie en wegwerpartikelen de norm zijn, maakt traditioneel vakmanschap een sterke comeback. Bouwen met baksteen - al dan niet in strips - is terug van weggeweest. Maar ook kalkhennep en stampleem vinden steeds vaker hun weg naar de bouw. Tegelijk maken moderne technieken de toepassing van traditionele bouwmaterialen - met veelal een veel lagere CO2-uitstoot dan beton, staal en kunststof - zo duurzaam mogelijk. In deze editie van de Architect gaat de redactie op zoek naar inspirerende voorbeelden.
Op dinsdag 15 april organiseert de Architect weer een nieuwe avond in Pakhuis de Zwijger waarin we de printeditie tot leven brengen. Centraal staan het vakmanschap van de architect en de traditionele bouwmethodes die een comeback maken in de architectuur. Jan Peter Wingender, Ivar van de Zwan, Anja Verdonk, Christina Eickmeier, Marita Bijlsma en Francine Houben komen spreken.
Klimaatverandering dwingt ontwerpers en architecten om verder te denken dan vorm en functie alleen. Esthetiek is niet langer het enige uitgangspunt. Thema's als klimaatadaptatie, waterbeheer, duurzaamheid en onderhoud spelen een steeds belangrijkere rol in de integrale ontwerpbenadering. Hoe maken we gebouwen bestand tegen extreme weersomstandigheden? Hoe benutten we daken multifunctioneel? En hoe zorgen we ervoor dat details technisch kloppen én bijdragen aan de uitstraling van een gebouw?
Duurzaamheid is een van de grootste uitdagingen voor de toekomst. Toch wordt het begrip in de bouwsector vaak te eenzijdig benaderd. Reynaers Aluminium, leverancier van innovatieve aluminium systemen voor ramen, deuren en gevels, roept op tot een brede en meer doordachte kijk op duurzaamheid, met oog voor het bredere perspectief en de volledige levenscyclus van gebouwen.
Vijf aluminium raamsystemen van Reynaers Aluminium zijn opgenomen in de Nationale Milieudatabase (NMD), waaronder een brandwerende variant. De NMD geeft informatie over milieuprofielen van producten en kan worden gebruikt om duurzamer te bouwen.
Van mossige gevels tot kinetische panelen; Future Facade 2025 was een broedplaats van innovatie, waarin wetenschap, industrie en ontwerp elkaar vonden.
In het hartje van Amsterdam Oost, in een charmant pand uit 1910, voert architect Thomas Hayat een gedurfde renovatie uit. Hij maakt zijn appartement helemaal futureproof. DUCO draagt hier met een luchtkanalensysteem een steentje aan bij.
Architecten en bouwprofessionals gebruiken steeds vaker materialen en technieken die niet alleen gebouwen beschermen, maar ook hun levensduur verlengen. Een vaak onderschatte factor als het gaat om duurzaamheid van gebouwen is waterdichting. Hoe kun je als architect of ontwikkelaar hierop inspelen?
Het Cruquius Museum heeft een nieuw paviljoen geopend waarin de verhalen van het historische stoomgemaal en de ontwikkeling van het polderland samenkomen. Het paviljoen, ontworpen door Braaksma & Roos Architectenbureau, biedt extra ruimte voor tentoonstellingen, een filmzaal, museumwinkel en horeca. De nieuwbouw is zo ontworpen dat het aansluit op de omgeving en het bestaande gemaal versterkt zonder ermee te concurreren.
Architectenbureau i29 heeft op een perceel met een bestaande woning een tweede, gelijkvloerse woning gerealiseerd voor een familie van drie generaties. De nieuwbouw biedt onderdak aan de grootouders en staat in directe relatie tot het hoofdgebouw. De positie van het bijgebouw zorgt voor zowel verbondenheid als privacy tussen de twee woningen. De familieleden profiteren van elkaars nabijheid zonder in te leveren op zelfstandigheid.
Terwijl Mona Keijzer 1250 euro per woning wil besparen door de minimale plafondhoogte van 2,60 meter te verlagen naar 2,50 meter en de minimale deurhoogte van 2,30 naar 2,10, publiceert de redactie van de Architect deze week twee woonhuizen met hoge vides, enorme schuifdeuren en scharnieren die groter zijn dan je onderarm. De ontwerpkracht die Tim Rogge en Wim Aardenburg tonen is ongekend.
Waar komt de hardnekkige behoefte van Nederlanders aan goedkope gebouwen toch vandaan? En waarom maakt deze behoefte nooit plaats voor een verlangen naar schoonheid? Hebben we het functionalisme in architectuur verward met uitgeklede gebouwen?
Sjoerd Soeters kwam met John Habraken, Morris Lapidus en Robert Venturi op de proppen en Kees Kaan met Carel Weeber, maar Marjolein van Eig kwam met een minder iconische architect, ze vertelde over Hans van der Heijden. Alle drie spraken ze hierover in onze tweewekelijkse podcast 'Over Architectuur Gesproken'. Om onze gasten in te leiden hebben we een nieuwe rubriek in het leven geroepen: De Leermeester.
Afgelopen maanden heb ik, in teken van onze komende printuitgave rond 'schoonheid in architectuur', diverse particuliere woningen bezocht in Vlaanderen. Er viel me een gemeenschappelijke deler op: de zoektocht naar de essentie van ruimte.