Ik heb nog nooit zoveel van het vak geleerd als in de afgelopen drie jaar. Niet achter mijn bureau, maar op de bouwplaats - bij drie houtbouwprojecten. Sinds ik voor mezelf ben begonnen, ben ik een paar keer per week op de werf te vinden en voer ik dagelijks overleg met aannemers. Het grootste voordeel van bouwen met hout is dat ik op de bouwplaats nog iets te zoeken heb. Niet alles ligt van tevoren al vast zoals bij traditionele bouw, niet alles is in beton gegoten.
De gemeente Amsterdam heeft een tender uitgeschreven voor kavels P9 en P10 op Strandeiland, een van de grootste nieuwbouwwijken van Amsterdam. Dit is de eerste aanbesteding voor deelgebied Pampusbuurt.
Geen dure installaties, geen overdaad aan techniek maar een logische plattegrond en slim gebruik van hout en glas. Op Landgoed Blankwater in Limburg ontwierp Jasper Smits Architecten een groepsaccommodatie die groots oogt en tegelijkertijd eenvoudig is. De architect toont hier hoe je met minimale middelen, consequente materiaalkeuzes en sterke gevelcomposities een gebouw maakt dat zowel praktisch als poëtisch is.
Precies na 55 jaar keert de legendarische Wereldtentoonstelling in Osaka terug. Het evenement heeft een enorme reputatie en een rijke geschiedenis. Hier krijgt architectuur een publiek podium om vernieuwende, experimentele en bijzondere ontwerpen te realiseren. Maar is het nog wel van deze tijd gezien de grondstoffen en energie die het kost om het op te tuigen? De Japanse architect Riken Yamamoto vindt van niet. Moriko Kira ging er met reserves naartoe en werd vooral door het werk van twintig jonge Japanse ontwerpers verrast.
De getransformeerde woonhuizen door Maarten van Kesteren architecten in Amsterdam, Boris architecten in Mariakerke en Kumiki in Rotterdam zijn genomineerd voor de ARC25 Niet Verhuizen maar Verbouwen Award. Deze nieuwe award richt zich op particuliere woningen die zijn getransformeerd met oog voor ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid, duurzaamheid en spaarzame omgang met materialen. De drie genomineerde woonhuizen vormen volgens de jury een inspirerend antwoord op de huidige woonproblematiek.
De grote winnaar van de twintigste eeuw is niet beton of staal maar isolatiemateriaal. Er is geen gebouw zonder isolatie en de isolatiepakketten worden steeds dikker terwijl woningen compleet worden dichtgezet. Toch krijgt isolatiemateriaal nog maar weinig aandacht van architecten omdat het meestal onzichtbaar is. Tijd voor een kritische blik op minerale wol, hardschuim en pur.
De Nederlandsche Bank door Mecanoo, middelbare school Kasteel door Poot Architectuur en de Deelfabriek door Atama Architects zijn genomineerd voor de ARC25 Transformatie en Renovatie Award. De jury was onder de indruk van de nieuwe laag die is toegevoegd aan een bestaand gebouw, waarbij in alle drie de projecten een dialoog zichtbaar is tussen oud en nieuw die zich uitstrekt van het verleden naar de toekomst.
Houtrak door Marcel Lok_Architect en Workshop Architecten, Stedelijk sociaal inbreidingsproject Kortrijk door Maker Architecten en De Groene Ark door NU architectuuratelier i.s.m. Archipelago zijn genomineerd voor de ARC25 Nieuwe Architectuur Award. Het zijn projecten die op voorbeeldstellende wijze bouwen aan een nieuwe toekomst. Waarbij goed rentmeesterschap zich vertaalt in een nieuwe vorm van schoonheid.
Volgens filosoof Pieter Hoexum en fotograaf Christian van der Kooy kun je bij uitkijktoren Einderheide bij Eindhoven, ontworpen door Next architects, spreken van een rijke, bevredigende zintuigelijke ervaring. Een rééks ervaringen zelfs, die al begint als je aan komt rijden.
Het woord 'schoonheid' raakte ergens halverwege de twintigste eeuw in onbruik. Voorwerpen, kunstwerken of gebouwen 'mooi' noemen, was ooit vanzelfsprekend, maar is gaandeweg nietszeggend en subjectief geworden. Het eens worden over schoonheid, zelfs binnen een kleine groep mensen, is onmogelijk geworden. De gevolgen voor de architectuur zijn verstrekkend.
Waar komt de hardnekkige behoefte van Nederlanders aan goedkope gebouwen toch vandaan? En waarom maakt deze behoefte nooit plaats voor een verlangen naar schoonheid? Hebben we het functionalisme in architectuur verward met uitgeklede gebouwen?
Een architect zal een gebouw nooit zomaar mooi noemen. Spreken over schoonheid in architectuur lijkt wel taboe. Toch wijdden Nele De Raedt en Maarten Delbeke er een heel boek aan met artikelen van zowel architecten, zoals Willem Jan Neutelings en Adam Caruso, als historici, kunstenaars, en zelfs een juriste. 'Je moet spreken over schoonheid ernstig nemen!'
GesponsordWat als je huurkantoor een woonbestemming krijgt en je niet meteen een goed alternatief vindt in de buurt? Dan bouw je zelf je ideale werkplek, zo vond Maxxton. Samen met dochteronderneming Koole Controls huist het softwarebedrijf sinds kort in een glasrijke moderne nieuwbouw van bijna 2.000 m². De strakke architectuur wordt versterkt door horizontale lamellen, die het zonlicht beheersen en aangename omstandigheden creëren op de werkvloer.
GesponsordGeluidsoverdracht tussen appartementen is een veelvoorkomend knelpunt, zeker bij meerlaagse woningbouw. Een van de grootste uitdagingen is het waarborgen van akoestisch comfort. Dit speelt vooral bij gestapelde bouw, waar vloeren en wanden geluidslekken kunnen veroorzaken. Waar moet je dan rekening mee houden in de constructie? Calduran geeft tips over de toepassing van dragende wanden.
GesponsordDuurzaamheid is een van de grootste uitdagingen voor de toekomst. Toch wordt het begrip in de bouwsector vaak te eenzijdig benaderd. Reynaers Aluminium roept op tot een meer doordachte kijk op duurzaamheid, met oog voor het bredere perspectief en de volledige levenscyclus van gebouwen.
GesponsordKlimaatverandering dwingt ontwerpers en architecten om verder te denken dan vorm en functie alleen. Esthetiek is niet langer het enige uitgangspunt. Thema's als klimaatadaptatie, waterbeheer, duurzaamheid en onderhoud spelen een steeds belangrijkere rol in de integrale ontwerpbenadering. Hoe maken we gebouwen bestand tegen extreme weersomstandigheden? Hoe benutten we daken multifunctioneel? En hoe zorgen we ervoor dat details technisch kloppen én bijdragen aan de uitstraling van een gebouw?
GesponsordVijf aluminium raamsystemen van Reynaers Aluminium zijn opgenomen in de Nationale Milieudatabase (NMD), waaronder een brandwerende variant. De NMD geeft informatie over milieuprofielen van producten en kan worden gebruikt om duurzamer te bouwen.
GesponsordVan mossige gevels tot kinetische panelen; Future Facade 2025 was een broedplaats van innovatie, waarin wetenschap, industrie en ontwerp elkaar vonden.
Aan de Rijn in Arnhem is woontoren NELSON opgeleverd. Het gebouw is ontworpen door Powerhouse Company in opdracht van VanWonen en vormt het sluitstuk van een reeks woongebouwen langs de uiterwaarden. Door de ligging nabij het stadscentrum en het zicht vanaf de Mandelabrug fungeert de toren als een visueel herkenningspunt.
OMA heeft het nieuwe hoofdkwartier van JOMOO in Xiamen voltooid. Dit is de eerste kantoorcampus voor de grootste producent van sanitair in China en markeert een belangrijke stap in de internationale uitbreiding van het bedrijf. Het gebouw is gelegen aan de rand van het centrale zakendistrict van de stad en is inmiddels in gebruik.
De genomineerde projecten van de gloednieuwe ARC25 Awards zijn bekend! Gefeliciteerd allemaal! Ze zijn gekozen uit de 113 projecten die de longlists hebben gehaald, 18 hiervan staan in België, het overgrote deel dus in Nederland. Opvallend is daarom dat 5 van de 9 genomineerde projecten Belgisch zijn. Meer dan de helft! Reden de jury's van de ARC Awards voorheen sporadisch af naar onze zuiderburen is het nu een vaste bestemming tijdens de rondritten. Wat is er aan de hand?
'Na die spiegelende bloempot heeft Rotterdam nu ook een spiegelende drol', grapte een vriend, duidend op het in mei geopende museum Fenix. 'Klopt, typisch Rotterdams', lachte ik. Maar tegelijk vormt die drol een sleutelmoment in onze architectuurgeschiedenis. Fenix wijst een weg uit de afgelopen decennia van bekrompen nationalisme waarin Nederland als architectuurland is verworden tot een dorp.
De bouwvak staat weer voor de deur — hét moment om eindelijk bij te komen én om die achterstallige artikelen op de Architect in te halen. Om je een handje te helpen, selecteerde ik alvast een paar bijdragen van de afgelopen maand. Perfect voor in de hangmat of aan het water, mét inhoud en inzicht.
Worden we als redactie nog wel eens op de vingers getikt als we het woord 'mooi' gebruiken, merken we nu dat in de onderstroom iets begint te veranderen. Als tegenreactie op de huidige risicomijdende en efficiënte bouwcultuur, staat bij steeds meer bureaus schoonheid in architectuur op de agenda.
