Regie gezocht: wie maakt de stad?
Alterlaa. Beeld Christian Lendl

Regie gezocht: wie maakt de stad?

Terwijl de maatschappelijke opgaven zich opstapelen, hapert de Nederlandse overheid. Hierdoor ontstaat er ruimte voor private partijen. Hoera? Of juist niet?

Zo springt Droom en Daad in waar gemeente Rotterdam vastloopt. De filantropische stichting realiseerde onder andere het Fenix Museum, de renovatie van het Euromastpark en de Muziekwerf. Volgens Harm Tilman zijn het cadeaus aan de stad, nu het de gemeente niet lukt deze publieke voorzieningen zelf te regelen. Anderen spreken over een democratisch tekort.

Daar tegenover staat gemeente Groningen die haar burgers oproept mee te beslissen over de invulling van een gure plek waar eerst een parkeergarage stond. Drie ontwikkelaars presenteren ontwerpen van Orange Architects, Studio Nauta en Office Winhov. Ik vraag me echter af of dit niet symboolpolitiek is, want zoveel verschillen die plannen helemaal niet. Duidelijk is dat de tender heldere kaders voorschreef. 

Ander voorbeeld: de grens van 1,5 graden opwarming uit het klimaatakkoord van Parijs is dit jaar voor het eerst overschreden. Niet de politiek, maar vastgoedbeleggers zoeken naar manieren om het overeind te houden. De reden? Ze sorteren alvast voor. Want vanaf 2028 moet voor elk gebouw in Europa de Whole Live Carbon (WLC) worden uitgerekend.

Charlotte Thomas dook in de casus Moerdijk. Hier laat de overheid haar macht behoorlijk gelden. Want het dorp dat ooit leefbaarheid centraal stelde, wordt opgeofferd voor de BV Nederland.

Gelukkig kwam mijn Oostenrijkse correspondent Getraud Gerst met een fantastisch verhaal op de proppen over de verduurzaming van het Weense wooncomplex Alterlaa. Dit icoon van de sociale woningbouw uit de jaren zeventig, wordt volledig fossielvrij door slim te moderniseren. Doorslaggevende factor: privatisering heeft nooit plaatsgevonden. Wat ooit begon als een sociale utopie – betaalbaar wonen met zwembad en sauna – groeit nu uit tot een blauwdruk voor de klimaatneutrale stad van de toekomst.

Merel Pit

Merel Pit

Hoofdredacteur de Architect

Merel Pit (1981) is sinds januari 2021 hoofdredacteur van de Architect. Daarmee is ze terug op haar ‘oude nest’ waar ze in 2008 als vakredacteur haar carrière in de architectuurjournalistiek begon. Heb je input voor sterke verhalen? Mail haar op merelpit@vmnmedia.nl.