Maar wat is dan wel een aanstellerig gebouw? Het Depot Boijmans Van Beuningen in Rotterdam door MVRDV? ‘Ja, dat is inderdaad een aanstellerig gebouw, maar op die plek is het wel gerechtvaardigd’, aldus Kaan.
Of hij zelf ooit een aanstellerig gebouw heeft ontworpen? Ja, ‘helaas’ wel. ‘De opdrachtgever vroeg om een bepaalde insteek die wij niet zagen zitten. Door het uit te werken als een van de varianten, hoopten we dat hij in zou zien dat het geen goed idee is. Maar toen was dat precies wat hij wilde.’
De twee houten huisjes die Moriko Kira heeft verbouwd zijn allerminst aanstellerig. Het ene staat in Durgerdam, het andere in Tokio. In beide gevallen dacht ze tijdens het bouwproces: ‘Als ik nu tegen een muur schop, stort het hele huis in.’
Ze als monumentaal bestempelen, zoals bij die in Durgerdam is gebeurd, zou je als aanstellerig kunnen bestempelen, ware het niet dat ‘juist hun veerkracht ze zo bijzonder maakt’, aldus Kira. ‘Ze ogen kwetsbaar, maar je kunt ze vervangen, versterken, transformeren, vergroten.’
Die kracht zit niet alleen in het materiaal of de structuur. Er is volgens Kira ook iets ongrijpbaars aan de architectonische kracht van houten huizen. ‘Het eenvoudige vissershuisje in Durgerdam bleek moeiteloos om te kunnen gaan met een radicale transformatie: een slanke stalen trap, grote glazen puien, een keuken van roestvrijstaal… Het was nooit gelukt om ditzelfde effect met nieuwbouw te bereiken.’
Groet, Merel