Om als vakgemeenschap sterker te staan, is er maar één oplossing: meer samen optrekken
Beeld Shutterstock

Om als vakgemeenschap sterker te staan, is er maar één oplossing: meer samen optrekken

Terwijl veel architectenbureaus het zomertendercircus achter de rug hebben, pende Reinoud Schaatsbergen 9 tips neer 'how to tender'. Dit naar aanleiding van gesprekken met Henk de Gelder, Arne Lijbers en Jan Knikker. Knikker kwam met de beste tip: doe niet meer dan wordt gevraagd. 'Het vernietigt de markt. Ze zeggen tegen hun opdrachtgever: ons werk is letterlijk waardeloos, want we doen het gratis.'

Dit klinkt logisch, toch gebeurt het aan de lopende band. Door de strenge referentie-eisen zijn sommige bureaus geneigd net een stapje harder te lopen – of zelfs prijs te duiken – om dat ene project toch binnen te halen, omdat ze anders volgend jaar niet meer mogen meedoen.

Om als vakgemeenschap deze tendens te keren, is er maar één oplossing: meer samen optrekken. Tekenend is dat het ledenaantal van de BNA eind 2023 een historisch dieptepunt bereikte. Hiermee verliest de branchevereniging draagvlak in de sector en politieke zeggenschap.

Aric Chen bevestigt in gesprek met Floortje Keijzer dat architectuur van de politieke agenda is gevallen. Met de samenwerkingscoalitie 'Architectuur Overal' wil hij het tij keren. ‘Een nieuw nationaal architectuurinstituut is niet nodig. Een logischer route is om de bestaande initiatieven en organisaties aan elkaar te verbinden.’

Chens observatie dat de vakgemeenschap te gefragmenteerd is, deel ik. ‘Iedereen zit op zijn eigen eilandje.’ Alle architecten op hetzelfde eiland is misschien te veel gevraagd – de eerste architect die zichzelf niet ‘eigenwijs’ noemt, moet ik nog tegenkomen. Maar een eilandengroep moet toch kunnen? Uiteindelijk zit de hele vakgemeenschap rond dezelfde piste in dezelfde tent.

Wat Michelle Gulickx betreft krijgen ook projectontwikkelaars een plek. ‘Zij worden zelden genoemd als medestander. Maar zij zijn een cruciale factor in het vormen van honoraria én betrokken bij selectieprocedures als partner en opdrachtgever van architecten.’

Lees alle must-reads van deze week!

Groet! Merel   

Merel Pit

Merel Pit

Hoofdredacteur de Architect

Merel Pit (1981) is sinds januari 2021 hoofdredacteur van de Architect. Daarmee is ze terug op haar ‘oude nest’ waar ze in 2008 als vakredacteur haar carrière in de architectuurjournalistiek begon. Heb je input voor sterke verhalen? Mail haar op merelpit@vmnmedia.nl.

Beeld Pepijn Spijkers

Wat architecten doen, gaat verder dan de bouwkundige mogelijkheden...

Als er geen architecten meer zijn, worden er geen goede gebouwen meer gemaakt. Misschien een boute stelling, maar zo simpel is het. En ik geloof dat we dit als vakgemeenschap meer moeten uitdragen.

Beeld Somo Marec

De culturele waarde van architectuur openbaart zich pas echt als het...

Architecten worden niet opgeleid om te ontwrichten of verwoesten. Maar hun vakgebied wordt door anderen wel ingezet om menselijke relaties te vernietigen. Arna Mačkić noemt dit 'architectural disaster'. En ze vindt het tijd dat architecten zich hiervan bewust zijn. Zo schrijft ze in haar essay.

Boven vlnr: Woodstack en Team BNA. Onder Beurs van Brussel, Richelle de Jong en het Eerste Huis van Julie Fuchs

Gevraagd: haalbare planningen, een vast honorarium en bewustwording...

Voor de vakantie vroeg ik me af: 'Waarom organiseren architecten zich niet?' Ik schreef dat er bij werknemers van architectenbureaus relatief weinig animo is voor de personeelsvertegenwoordiging. Bjarne Mastenbroek kwam via de e-mail met een kordaat antwoord: 'Omdat alles, ook de pensioenen, best goed geregeld zijn.' Hij vervolgde: 'Het GROTE probleem is dat er geen belangenorganisatie is van architectenbureaus daar het Architectenregister alleen een tandeloze administrateur is en niets regelt behoudens een titeltje. De BNA doet ook amper iets.'

De genomineerden voor de ARC24 Awards bewijzen de culturele waarde van architectuur

De genomineerden voor de ARC24 Awards bewijzen de culturele waarde...

De zomerstop bij de Architect is voorbij en we beginnen na de vakantie meteen met drie knallers: de bekendmakingen van de genomineerde projecten voor de ARC24 Awards! Anders dan voorgaande jaren zijn de ARC Awards dit jaar onderdeel van ARC Podium, een nieuw evenement waar niet alleen awards worden uitgereikt, maar ook inhoudelijke gesprekken over het vak worden gevoerd. Centraal thema is de culturele waarde van architectuur. Daarom hebben de vakjury's naast de algemene criteria deze editie extra gekeken naar het culturele belang van de ingezonden projecten.