Projecten

Vorige maand opende het Amsterdams Stadsarchief zijn deuren in het voormalige hoofdkantoor van ABN AMRO. Destijds zorgde de bouw van deze kantoorkolos voor commotie vanwege de impact op het stadsbeeld. Inmiddels is het zelf een monument en leidde het ontwerp voor herbestemming tot controverses. De hermetisch en solide opzet met dichte plinten, blinde nissen en een rijk gedecoreerde voorgevel strookt minder met de ambitie van het Stadsarchief, dat publieksgericht en zichtbaar wil zijn.

De Utrechtse wijk Ondiep is een van de veertig probleemwijken van minister Vogelaar. De onlusten van afgelopen maart dragen niet bij tot een positieve beeldvorming. Toch is er een interessant experiment gaande: in een onlangs opgeleverd hostel worden dakloze alcoholverslaafden opgevangen, vlak naast een woonwijk. De architect is erin geslaagd een impopulair programma op een prominente plek voor de omwonenden acceptabel te maken.

Door Marc Dubois - Zestig jaar lang was het Neues Museum in Berlijn niet meer dan een ruïne blootgesteld aan wind en regen. Eind twintigste eeuw besloot Berlijn het gebouw dan toch te renoveren. Na het uitschrijven van een prijsvraag selecteerde de stad het plan van David Chipperfield. De kracht van zijn ontwerp ligt in de gevoeligheid waarmee hij omgaat met de grote gelaagdheid van het complex. In oktober wordt het museum opnieuw voor het publiek geopend en is daarmee het derde gerenoveerde gebouw op het Museuminsel

Door Wil Jones - Het Sliding House heeft twee gezichten. Het kan transparant zijn als een kas of gesloten als een houten schuur. Het is het ultieme speeltje: een huis met afstandsbediening in de letterlijke zin van het woord. Doorstaat het ontwerp van de Rijke Marsh Morgan Architects (dRMM) echter een kritische beschouwing? Voldoet het huis goed in de praktijk of is het architectonisch gezien een folly?

De opdrachtgever moest vanwege zijn werk een villa op het platteland inruilen voor een woning in Turijn. Om hetzelfde geïsoleerde gevoel te ervaren als in zijn landhuis, schakelde hij architecten in om het door hem gekochte voormalige industriele pand in de dichtbevolkte binnenstad te transformeren. Grootste vondst is het wegbreken van de gevel waardoor daglicht het souterrain binnenvalt en daar de woonkamer kan worden gemaakt. Tweede belangrijke ingreep is het uitgraven van een pad naar het binnenhof, zodat de buitenruimte met de laagste verdieping van het huis is verbonden en er een doorlopend landschap ontstaat.

Door Merel Pit - Het ministerie van Financiën is één van de weinige toonaangevende brutalistische bouwwerken in Nederland. Reden genoeg voor voormalig Rijksbouwmeester Jo Coenen om te ijveren voor het behoud van het gebouw, ondanks dat het niet meer voldeed aan de huidige eisen wat betreft klimaat, logistiek en representatie. Meyer en Van Schooten Architecten kreeg als partner in Consortium Safire de opdracht het gebouw te renoveren en daarbij de oorspronkelijke stijl te behouden. Het omvangrijke eisenpakket van de opdrachtgever heeft de architecten niet weerhouden het gebouw ingrijpend aan te pakken. Doordat bij de realisatie is gekozen voor een DBFMO-contract, is het gebouw essentieel veranderd en grondig gemoderniseerd.

Door Herma Hekkema - In Sneek is een uniek bouwsel verrezen: een viaduct met een vrije overspanning van 32 meter, uitgevoerd in hout. Het stoere bouwwerk is ontworpen door een samenwerkingsverband van het Groningse architectenbureau Onix en Achterbosch Architectuur uit Leeuwarden. De complexe vorm, het gegeven dat een 32 meter lange vrije overspanning in hout nooit eerder is gerealiseerd, en het uitgangspunt van een belasting in de hoogste verkeersklasse, maken het ontwerp tot een technische balansoefening op het scherp van de snede.

Door Tomà Berlanda - In Tony Frettons werk keren steeds dezelfde thema's terug, zoals zijn verlangen om architectuur te maken waarmee mensen zich kunnen identificeren. De abstractie van vorm en materialen maken zijn werk vrij van vermaak en spektakel. Hij zoekt hiermee aansluiting bij de Moderne Beweging waarin veel aandacht is voor de sociale rol van de architect. Ook al is deze houding vandaag de dag ongewoon, het heeft geleid tot een subtiel en landschappelijk ontwerp voor het Fuglsang Kunstmuseum op Lolland.

Door Pierrijn van der Put - In Het Muziekkwartier in Enschede zijn drie muziekzalen onder één dak samengebracht. Poppodium Atak heeft twee popzalen en een café onder zijn hoede, Podium Twente zwaait de scepter over een operazaal met duizend stoelen. In het multifunctionele muziek- en theatercentrum zijn drie zones gemaakt met elk zijn eigen sfeer: een logistieke, een speel- en een publiekszone. In de foyers en in de zalen is gebruik gemaakt van materialen die voor een zintuiglijke ervaring zorgen. Een prikkelend kunstwerk van Petra Blaisse verbindt alle publieksdelen met elkaar.

Door Dominique Pieters - Een van de meest verspreide en aanvaarde architectuurtheorieën is die van het spel tussen privaat en publiek, huis en straat of plein, binnen en buiten. Zonder dit spel zou architectuur niet bestaan. Zij articuleert deze contrasten vaak in een subtiele schikking van de ruimte, door het aanduiden van grenzen of met geleidelijke overgangen, zoals circulaties en drempels. Hoewel het oeuvre van dmvA wordt gekenmerkt door conceptueel-praktisch denken, anders dan het onder de jonge Belgische architecten populaire theoretisch denken, maakt het bureau met haar nieuwste woonhuis in Turnhout toch een statement over de publieke betekenis van de woning.

Door Sander Woertman - Voor jonge architectenbureaus is een eerste grote zelfstandige opdracht een proeve van bekwaamheid. Nanne de Ru en Charles Bessard, de oprichters van Powerhouse Company, grepen de opdracht voor een villa in de bossen rondom Ede aan om hun ideeën omtrent het bedrijven van architectuur te vertalen naar de praktijk. Hierbij gaan ze niet uit van een eigen stijl of vormwil, maar stellen ze de Opdrachtgever centraal.

Door Erikjan Cuperus - Distilleerderij Nolet stookt al sinds de oprichting in 1691 jenever in Schiedam. De geschiedenis speelt een grote rol in de promotie van de merken en het bedrijf verwelkomt jaarlijks duizenden bezoekers in zijn historische complex. Toen de familie Nolet de fabriek onlangs wilde moderniseren en uitbreiden, leken ruimtegebrek en de slechte bereikbaarheid voor vrachtverkeer een verhuizing naar een industrieterrein noodzakelijk te maken. Architecten van Mourik maakte een plan waardoor de distilleerderij op zijn historische plek kon worden gehandhaafd

Door Erikjan Cuperus - Terwijl duurzaam ontwerpen een steeds belangrijker thema wordt, komt het over het algemeen nog te vaak neer op het in een laat stadium inpassen van een reeks maatregelen. Soms wordt er juist zoveel nadruk gelegd op de expressie van de ecologische ontwerpbeslissingen, dat de architectuur er onder te lijden heeft. Origins Architecten uit Rotterdam bewijst met zijn ontwerp voor een eco-villa in Nieuwveen dat bewust ontwerpen kan leiden tot aantrekkelijke architectuur én uitstekende milieuprestaties.

Door Sander Woertman - Vanaf de allereerste plannen voor nieuwbouw heeft het bestuur van college de Thij in Oldenzaal haar onderwijsvisie centraal gesteld. Hierin omarmt ze de principes van het Nieuwe Leren. De opdrachtgever koos samen met projectarchitecten Erik van Eek en Ronald Hoogeveen van architectenbureau Broekbakema voor een radicale breuk met het klassikale onderwijs. Binnen een compact ellipsvormig volume zijn de onderwijsruimtes opgevat als landschappen die een losse en veranderbare relatie met elkaar aangaan.

Door Hans van der Heijden - In de naoorlogse woonwijken is een grootschalige typologische verkleuring gaande. Hierbij worden trapportiekwoningen en, in mindere mate, galerijflats gesloopt om plaats te maken voor conventionele rijwoningen met tuin of comfortabele gestapelde woonvormen met inpandige liften en trappen. De woontorens die Geurst & Schulze ontwierp in Delft en Rotterdam, illustreren deze stand van zaken, maar werpen ook licht op toekomstige tendensen, waarbij ontwikkelaars bereid zijn op langere termijn te denken.

Door Ole Moystad - In het boek 'Opera Aperta' introduceert Umberto Eco het begrip openheid. Hieronder verstaat de schrijver de manier waarop een kunstenaar zijn werk open kan laten voor interpretatie door de toeschouwer. Het Noorse architectenbureau Snøhetta gebruikt dit gegeven om hun ontwerp voor het operagebouw in Oslo te laten aansluiten bij de context en de uiteenlopende vormen van gebruik door het publiek.

Door Harm TIlman - In slechts acht jaar tijd is de wijk Roombeek uit de as herrezen. De introductie van verschillende vormen van particulier opdrachtgeverschap speelde hierbij een belangrijke rol. In de opbouw van de wijk is de openbare ruimte de belangrijkste drager. Op specifieke knooppunten in de wijk is aandacht voor unieke architectuur en voorzieningen, terwijl voor de woonbebouwing een verfijnde beeldregie is gehanteerd. De wederopbouw houdt het midden tussen een getrouwe reconstructie en een volledige nieuwbouw. De gebouwen van CKA en SeARCH vormen hiervan de belichaming.

Door Marieke Hillen - Nu de boodschap van Al Gore op grote schaal in Nederland is doorgedrongen, lijkt de innovatiekracht van de bouwwereld eindelijk ontloken.De Rijksgebouwendienst streeft al langer naar duurzaamheid, C02- reductie en energiezuinigheid in haar gebouwvoorraad. Ook architectenbureau cepezed heeft het streven naar duurzaamheid hoog in zijn vaandel. In Westraven wilden de architecten en de opdrachtgever middels een integrale benadering van de opgave hun gedeelde ambities verwezenlijken. Het heeft geleid tot een samenhangend klimaatconcept en verschillende innovaties.