De betekenis van biologisch actief licht
Hoeveel licht ons welzijn beïnvloedt, merken we elk jaar na de overgang naar de zomertijd. We ervaren een soort mini-jetlag die ons een paar dagen van slag brengt. Veel mensen klagen over vermoeidheid, gebrek aan concentratie, slaapstoornissen en depressie. Dit is te wijten aan onze interne klokken, die zich niet onmiddellijk kunnen aanpassen aan veranderingen van de tijdzone. Elk orgaan en vrijwel elke cel heeft een van deze klokken om lichaamsfuncties zoals hormoonvorming, cardiovasculaire activiteit of het spijsverteringssysteem te klokken. Ze volgen licht en duisternis in een ritme van ongeveer 24 uur. Lichtintensiteit en lichtkleur zijn essentiële triggers.
Patiëntgerichte architectuur en daglichtplanning
Het is het beste voor mensen om elke ochtend op hetzelfde tijdstip op te staan, buiten een half uur lang een lichtbad voor nieuwe energie te nemen, hun werkdag door te brengen met de ondersteuning van biologisch effectief licht, dat hun bioritme synchroniseert met de natuurlijke omgeving, en 's avonds met de kippen op stok te gaan. De meest drastische onderbreking van deze dagelijkse routine is waarschijnlijk een verblijf in het ziekenhuis of een verzorgingshuis. Plotseling bevinden we ons in een vreemde omgeving, beroofd van onze daglichturen en blootgesteld aan lichtintensiteiten die afhankelijk zijn van de processen in het ziekenhuis of de zorginstelling, in plaats van de behoeften van patiënten en bewoners. Daarom gaan er steeds meer stemmen op die pleiten voor een patiëntgerichte architectuur en daglichtplanning.
Ramen met uitzicht maken sneller gezond
Met Avondzon heeft een gerenommeerd Belgisch bejaardenverzorgingshuis gekozen voor dynamische isolerende glaselementen van Halio. In totaal 132 ramen vormen een glazen dak dat de oude vleugel, gebouwd in 1978, verbindt met de in 2019 opgeleverde nieuwbouw met een oppervlakte van 304 vierkante meter. 73 moderne, ruime kamers komen uit op een lichte gemeenschappelijke ruimte onder de beglazing. Bij fel zonlicht kunnen de Halio-glaselementen - afzonderlijk of in groepen - in minder dan drie minuten volledig verduisterd worden. Wanneer ze gekleurd zijn, blokkeren ze 95 procent van de energie en 98 procent van het licht.
Zoveel mogelijk daglicht
Julien Brugmans, Country Sales Manager Benelux bij Halio International, legt uit: “Zoveel mogelijk daglicht en zoveel mogelijk zichtbaarheid naar buiten toe - dat zijn de eisen waarover alle experts voor de ziekenhuizen van de toekomst het eens zijn. Het verlaagt ook de energiekosten voor verlichting en verwarming”.
Gedeeltelijke kleuring van de panelen in minder dan drie minuten
De eerste ervaringen met de glazen overkapping in het Avondzon-gebouwencomplex zijn over het algemeen positief: "Het stimuleert de bewoners om met elkaar in contact te treden en meer te bewegen. Dit is uiterst belangrijk om angst en eenzaamheid te bestrijden", legt Avondzon-directeur Katrien Thysebaerdt uit. De verplegingsdeskundige wijst op het bijzondere belang van de daglichtvoorziening in de gezondheidszorg. "Ouderen hebben drie tot vijf keer zoveel licht nodig als jongeren. Daglicht zorgt voor oriëntatie, bevordert het welzijn, verbetert de stemming en vermindert het risico op vallen."
De positieve werking van daglicht
Een royale hoeveelheid daglicht kan een heel bijzonder effect hebben op het dag-nachtritme, de rustgevende slaap en de stemming in de gezondheidszorg. Bij dementiepatiënten vermindert het de rusteloosheid en stress en speelt het over het algemeen een belangrijke gezondheidsbevorderende rol. De bevindingen van talrijke studies wijzen in deze richting. Een studie die in 2016 werd uitgevoerd (Canellas, 2016) wees bijvoorbeeld uit dat een hoge beschikbaarheid van daglicht bij depressieve mensen de duur van het verblijf in het ziekenhuis verkort. De toediening van pijnstillers na de operatie werd in een studie (Walch JM1, 2005, jan-feb;67) met 22 procent verminderd en daglicht lijkt ook een positief effect te hebben op de prestaties, de gevoeligheid voor fouten en het welzijn van het verplegend personeel, zoals blijkt uit studies uit 2012 (Mardelle McCuskey Shepley, 2012) en 2014 (Zadeh, 2014). Zowel het ziekteverzuim als de personeelsbezetting is verbeterd.
Hoogst mogelijke daglichtinval
Vooral bij oudere patiënten met beperkte mobiliteit kan intelligent daglichtbeheer de gezondheid, veiligheid en het welzijn beïnvloeden. Veranderingen in het verouderende oog, zoals vertroebeling en vergeling van de lens, verminderen de lichtinval op het netvlies, waardoor de neiging tot lusteloosheid en depressie waarschijnlijk zal toenemen. Blauw licht wordt uitgefilterd en kan het cortisolniveau niet meer beïnvloeden zoals op jonge leeftijd. Bovendien neemt de gevoeligheid voor verblinding toe. “Het dynamische Halio-glas met zijn slimme tint maakt het glas ongemerkt donkerder. Het zorgt dus altijd voor de hoogst mogelijke daglichtinval, maar verwijdert de onaangename schittering van het zonlicht met absoluut thermisch comfort", voegt Brugmans eraan toe. Met een kleurweergave-index van 97 procent is het elektrochrome Halio-glas volledig kleurneutraal en vertoont het geen blauwe tinten of lamellen of onregelmatige kleurverlopen.
Meer privacy door dynamisch glas
Vooral in de gezondheidszorg is er nog een andere toepassing van dynamisch glas: meer privacy, zelfs zonder verduisteringsgordijnen, wat altijd het risico van kiemhechting met zich meebrengt. Halio Black blokkeert meer dan 99,9 procent van de lichtinval en 96 procent van de energie en kan zowel binnen als gedeeltelijk op de gevel worden gebruikt voor scheidingswanden. Ongekleurd bedraagt de lichtdoorlaatbaarheid 51 procent.
Cloudgebaseerd besturingssysteem
Het Halio-systeem wordt aangevuld met een cloudgebaseerd besturingssysteem dat kan worden geïntegreerd in elk standaard gebouwautomatiseringssysteem. Dankzij speciale algoritmes past Halio Cloud de mate van kleuring aan de individuele vereisten aan, rekening houdend met individuele parameters zoals de bezettingsgraad van het gebouw, de locatie en oriëntatie van de gevels en de weersomstandigheden. De eindgebruiker bestuurt het systeem via intuïtieve en draadloze netwerkinterfaces. Elk glaspaneel wordt aangestuurd door een eigen controller.
Literatuur
- Canellas, F. M. (2016). Increased daylight availability reduces length of hospitalisation in depressive patients.
- Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci, Volume 266, S. 277–280.
- Mardelle McCuskey Shepley, D. R.-Z. (2012).
- The Impact of Daylight and Views on ICU Patients and Staff. Health Environments Research and Design Journal.
- Walch JM1, R. B. (2005, Jan-Feb 1967).The effect of sunlight on postoperative analgesic medication use: a prospective study of patients undergoing spinal surgery. Psychosomatic Medicine,, S. 156-63.
- Zadeh, R. S. (2014). The Impact of Windows and Daylight on Acute-Care Nurses‘ Physiological, Psychological, and Behavioral Health. Health Environments Research and Design Journal.
Over Halio International
Halio, leverancier van Halio-producten en diensten in de bouwsector, is een gemeenschappelijke onderneming met AGC, de wereldwijd grootste fabrikant van gladgemaakt glas, en met Kinestral Technologies, Inc, die Halio slim getint glas ontwikkelt en fabriceert. De gemeenschappelijke onderneming bestaat uit twee filialen: Halio Noord-Amerika et Halio International. Het partenariaat haalt voordeel uit de respectieve krachten en kennis. AGC’s reputatie in de bouwsector en meer dan honderd jaar ervaring in glas technologieën en Kinestral innovatieve en gepatenteerde technologieën in slim getint glas.
Dit artikel is gesponsord door Halio
