ARC22: Winkels Ferdinand Bolstraat, Amsterdam

Op de hoek van de begane grond aan de Ferdinand Bolstraat en de Eerste Jan van der Heijdenstraat zijn enkele 19de-eeuwse winkelpanden en een magazijn ingrijpend herontwikkeld, samengevoegd en uitgebreid. Door herverdeling ontstond er één grote winkelruimte op de hoek van de winkelstraat over 3 beuken. Het magazijn transformeerden we tot een kleinere winkel annex kantoorruimte. De nieuwe winkels zijn voorzien van een kelder en aantrekkelijke uitnodigende puien.

Toelichting DAMAST architects | Beeld Kees Hummel Fotografie

Om de winkels zo aantrekkelijk mogelijk te maken zijn hoge plafonds aangebracht met lichtstraten achter in de ruimte. Na vele verbouwingen in honderd jaar waren er geen oorspronkelijke winkelpuien meer aanwezig. Op basis van archiefstudie hebben we de karakteristieke 19e -eeuwse gevelritmiek teruggebracht. Het grafische patroon van oorspronkelijk aanwezige glas-in-lood bovenlichten is verwerkt in een modern gevelontwerp en doorgevoerd tot in het kleinste detail van de deurgrepen.

Om een zo transparant mogelijke gevel te maken met grote winkelruiten is een geheel nieuwe stalen portaalconstructie aangebracht over de volle lengte van de gevel. Samen met de constructeur is gezocht naar een bouwmethode en staalprofielen die zo hoog mogelijke winkelruiten mogelijk maken. Voor de uitvoering zijn voor dit project speciale, tijdelijke stalen stutvoorzieningen ontworpen, waardoor de bewoners van de bovengelegen woningen geen hinder ondervonden.

Om te komen tot exceptionele kwaliteit zoeken we de grenzen op van het maakbare. De schaduwwerking van de gevelpatronen in zwarte aluminium cassettes is rijk en geraffineerd, terwijl het als geheel met diepe portieken een robuuste uitstraling heeft. De plint strekt zich als een uiterst strak, horizontaal element uit over meerdere panden die elk een eigen scheefstand hebben. Ragfijne belijningen en naden van één centimeter bekrachtigen het ontwerpconcept.

Tijdens het ontwerp testen we de detaillering zorgvuldig in een computermodel. Vóór uitvoering zijn onderdelen van de winkelpui op ware grootte als mock-up beoordeeld. Zo konden de details nog worden verbeterd. In plaats van de structural glazing uit het ontwerp is ervoor gekozen om de winkelruiten te vatten in custom made stalen kozijnen met een aanzicht van slechts twee centimeter. Dit was niet alleen een duurzamer oplossing, maar resulteerde tegelijk in meer verfijning in het detail.

Hoogwaardige kwaliteit is grotendeels afhankelijk van de toewijding, enthousiasme en vakkennis van de uitvoerende partijen. Door één fabrikant te kiezen voor de puien en de gevelcassettes zijn alle onderdelen in de gevel optimaal op elkaar afgestemd. De investering in enkele mock-up-sessies op locatie heeft geresulteerd in de hoogst haalbare kwaliteit, omdat het ontwerp tijdens de engineering op een aantal punten nog kon worden verbeterd.

Het eigentijdse gevelontwerp is gebaseerd op een analyse van historische karakteristieken. Daardoor voegt deze nieuwe ingreep zich op een vanzelfsprekende manier in de context van de 19e-eeuwse bebouwing. Er is aanzienlijk geïnvesteerd in hoogwaardige en onderhoudsarme materialen. De winkelpui is eigentijds tijdloos en voegt een duurzame kwaliteit toe aan de winkelstraat.

Het ontwerp is modern en uitgevoerd in staal en aluminium, maar houdt op subtiele wijze rekening met de ritmiek en vormentaal van de 19de-eeuwse gevels. De toevoeging van een nieuwe tijdlaag aan het straatbeeld maakt de beleving van de stad veelzijdiger en interessanter.