De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg

ARC22: De Voortuinen, Amsterdam - Elephant

De Voortuinen is een totaal transformatie van het voormalige Postbank (ING) kantoor. De uitvraag (2014) betrof een ontwerpopdracht voor de transformatie van de kantoortoren naar starterswoningen met behoud van de gevel. Door de inefficiënte middenkern, staat van de gevel en de hoge geluidsbelasting bleek al snel dat deze aanpak niet haalbaar was. Elephant startte met een nieuwe insteek: stedelijk wonen voor iedereen, met de kwaliteiten van een grondgebonden woning.

Toelichting Elephant

Elephant heeft het wonen in de stad binnenstebuiten gekeerd en daarmee een nieuw soort woontorentypologie bedacht. De liften zijn niet in het hart van het gebouw te vinden, maar verwerkt in de gevel. Hierdoor stap je direct vanuit de lift je privévoortuin in waaraan zich alle vertrekken, dus mogelijke extra voordeuren, van je woning bevinden. Dit resulteert in een dermate hoge flexibiliteit dat de woning ook alle denkbare mogelijke doelgroepen kan bedienen.

Tijdens het ontwerpproces ontstonden een tal van uitdagingen. De boombakken zijn een voorbeeld van een totaal geëngineerd ontwerpproduct. Deze zijn tot stand gekomen door een nauwe samenwerking met constructeur, groenontwerper, kweker, hovenier en de VvE. Voor de akoestisch belaste gevel is in samenwerking met adviseurs en leveranciers een totaaloplossing bedacht. Zonder compromissen in de kwaliteit van de buitenruimte vormen de balustrade, gevel en plafond samen voor een geluidsluwe oplossing.

De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg
De Voortuinen. Beeld Marcel van der Burg

In de terrassen van De Voortuinen komt werkelijk alles samen; groenintegratie, waterafvoer en -toevoer, constructieve afdracht, het tegengaan van trillingen, brandveiligheid, brandwerendheid, akoestiek en lichtgewicht betonvloeren, dit allemaal in een totaal opbouw van 34 centimeter dikte en een minimaal hoogteverschil tussen de binnen- en buitenruimte.

Het bestaande casco is volledig hergebruikt en door nieuwe compacte kernen toe te voegen is een vormfactor van 92% behaald met het concept Coreless. Dit heeft een aanzienlijk positief effect op de energiehuishouding en benodigde bouwmaterialen. Elke meter die niet gebouwd hoeft te worden is per definitie het meest duurzaam. De terrasoverstekken reduceren passief de warmtelast op de gevel, waardoor geen extra voorzieningen ten behoeve van koeling of zonwerende beglazing nodig is.

De Voortuinen. Beeld Glenn den Besten
De Voortuinen. Beeld Glenn den Besten

De Voortuinen vormt de schakel tussen het Westerpark en de nieuwe buurt Westerpark West. De plint is met opzet teruggelegd om de doorwaadbaarheid van het gebied te versterken. Daarnaast vormt het een groene schakel tussen de buurt en het park. Het gebouw is voorzien van 120 bomen met groenpockets. De boombakken hangen onder de terrassen waardoor de bomen uit de terrasvloer lijken te groeien. Hierdoor ontstaan karakteristieke boombakken.

Uniek aan dit project is dat de ambities van zowel de ontwikkelaar als de architect torenhoog waren. Hoewel de ambities van gelijke orde waren, was voor de nieuwe ontsluitingstypologie extra overtuiging nodig. Zo is er in het begin extra geïnvesteerd in het ontwerptraject, waar de decentrale ontsluiting parallel met een traditionelere centrale ontsluiting is ontwikkeld. Het proces heeft geresulteerd in vele innovaties, die ook echt met succes de status quo van de woningbouw hebben uitgedaagd.

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.