Stadhuis Antwerpen. Beeld Stijn Bollaert
Stadhuis Antwerpen. Beeld Stijn Bollaert
Stadhuis Antwerpen. Beeld Stijn Bollaert

ARC22: Stadhuis Antwerpen - HUB en Origin i.s.m. Bureau Bouwtechniek

Het bijna 460 jaar oude Stadhuis van Antwerpen was toe aan een grondige vernieuwing. Het erfgoed was in slechte staat, en voldeed qua functionaliteit en comfort niet meer aan de eisen van een hedendaagse bestuursplek. Het gebouw kent een gelaagd karakter. Met name in de negentiende eeuw werden er grote ingrepen gedaan in het zestiende-eeuwse gebouw, zij het met een duidelijke onderlinge samenhang. De onderliggende vragen van nu luiden niet minder in dan de tweede grote transitie van het historische stadhuis.

Toelichting HUB cvba | Beeld Stijn Bollaert

De aanpak start uit de essentie van het bestaande gebouw. We werken vanuit de overtuiging dat het bestaande gebouw zélf zal aangeven wat het nodig heeft, en dat antwoorden op nieuwe vragen eigenlijk reeds in de historische structuur - de code van het gebouw - bescholen liggen. Wij stellen een ‘snoeien om te bloeien’ - benadering voorop. Elementen die vanuit de erfgoedbenadering storend zijn, maken plaats voor elementen die meer eer doen aan de historische structuur en het toekomstig gebruik.

We zijn samen de ontwerper. De nieuwe vestibules zijn een symbool van deze aanpak: de noodzaak om representatieve centrale ruimtes te maken op de tweede verdieping krijgt een architecturale expressie met grote spanten. Deze creëren niet alleen dubbelhoge ruimtes, maar vormen ook een oplossing voor de zwakke bestaande vloer. De verhoogde vloer die zo ontstaat wordt gebruikt voor de ventilatie van de aangrenzende ruimtes. Op deze manier kunnen de historische ruimtes ontzien worden van technieken.

Stadhuis Antwerpen. Beeld Stijn Bollaert
Stadhuis Antwerpen. Beeld Stijn Bollaert

Het toegepaste materialenpallet is in de basis eenvoudig. Er wordt gestart met materialen die reeds in het gebouw aanwezig zijn. Voor het grootste deel van de ingrepen wordt er gewerkt met eik en blauwe hardsteen, met bronzen of messing details. Het pallet is consistent, maar de toepassing past zich aan aan de specifieke context van de verschillende verdiepingen. Zo ontstaat er een rijke vormgeving, die hedendaags is, maar harmonieus met de bestaande interieurs.

Door een integrale en holistische ontwerpaanpak behaalde de restauratie en herinrichting van het historische stadhuis een BREEAM ‘Excellent’ accreditatie. Naast vele andere elementen reduceert dit de energiebehoefte in zeer grote mate. Het binnenklimaat dat we hierbij realiseren heeft een bijna museale kwaliteit, waardoor de talrijke waardevolle interieurelementen vanaf nu in optimale omstandigheden kunnen worden beleefd én bewaard.

Door het opnieuw verhelderen van de historische ruimtestructuur van het gelijkvloers, en het openen van de vele poorten die uitgeven op de Grote Markt, ontstaat een vrij toegankelijke, overdekte zone in het hart van de stad. Deze wordt ingericht als een actief gecureerde expositieruimte waar het beleid aan de burger gecommuniceerd zal worden, en waar de burger zal kunnen deelnemen aan het beleid.

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.