Umberto Barbieri (r) en Aldo Rossi. Beeld W. van Lieshout

IM Umberto Barbieri: een kritische stem en een personality in de architectuur

Op 1 januari overleed Umberto Barbieri (1945-2025), criticus, docent en een de weinigen die ook vol overgave zelf de ontwerppraktijk instapte. Samen met Eric Hulstein richtte hij Studio di Architettura Amsterdam (SDAA) op en werkte hij met architecten als Aldo Rossi, Giorgio Grassi en Jo Coenen. Voor Rossi was hij onder meer co-architect van het Bonnefantenmuseum in Maastricht en de woningbouw op het Slachthuisterrein in Den Haag.

11 gebouwen om naar uit te kijken in 2025

11 gebouwen om naar uit te kijken in 2025

Een nieuw bouwjaar kondigt zich aan. Na een uitvraag onder de community naar welke gebouwen er in 2025 worden opgeleverd, licht de redactie traditiegetrouw elf gebouwen uit. Van nieuwbouw woongebouwen en mixed-use complexen, tot de transformatie van een rijksmonument. Ondanks de tegenslagen in de bouwsector de afgelopen jaren lijkt 2025 een jaar te worden waarin veel woningbouwprojecten worden opgeleverd. Of we de 100.000 nieuwe woningen dit jaar zullen halen, blijft overigens gissen.

V.l.n.r.: Strandeiland, Schalkwijk, Rijnhaven. Beeld door gemeente Amsterdam, Vivid Vision en Barcode Architects

In deze 3 gebiedsontwikkelingen kun je als architect in 2025 aan de slag

Ook in 2025 is het weer bouwen, bouwen, bouwen met nieuwe kansen voor architecten om een opdracht te verwerven. Zoals op Strandeiland in Amsterdam, met tenders voor Pampusbuurt in het verschiet, en in de Rijnhaven in Rotterdam, waar dit jaar Blok 1 wordt aanbesteed. Verder worden er voor Centrum Schalkwijk in Haarlem interessante opdrachten verwacht.

De Nederlandsche Bank aan het Frederiksplein in Amsterdam. Beeld DNB

Transformatie Nederlandsche Bank door Mecanoo brengt modernistische schoonheid terug

Door de transformatie van de Nederlandsche Bank in Amsterdam wordt een beladen stuk stad, dat jarenlang potdicht zat, gedeeltelijk publiek toegankelijk. Nu het geld en goud is verhuisd, kan het hermetisch gesloten gebouw worden geopend voor schoolklassen, studenten en toeristen. Mecanoo bracht op innovatieve wijze de transparante hoeken terug in de gevels en zette tegelijk een eigentijds stempel op het interieur.

Terugblik 2024: richting geven aan het gesprek over architectuur

Terugblik 2024: richting geven aan het gesprek over architectuur

'Het is gewoon TE VEEL!' Deze reactie kregen we onlangs van een architect over onze nieuwsbrieven. Bijna dagelijks ontvangen onze abonnees er eentje. Ik vond het ook veel toen ik vier jaar geleden als hoofdredacteur bij de Architect begon.

V.l.n.r. Micha de Haas, Sjoerd Feenstra, Maartje Lammers, Pieter Bedaux, Jan Nauta, Jessica Hammarlund Bergmann, Kevin Veenhuizen en Merel Pit

29 januari: de Architect x Pakhuis de Zwijger over 'A priori architectuur', het fundament waarop architectuur staat

Op woensdag 29 januari organiseert de Architect weer een nieuwe avond in Pakhuis de Zwijger waarin we de printeditie tot leven brengen. Dit keer gaan we dieper in op goed opdrachtgeverschap én goed opdrachtnemerschap. Pieter Bedaux, Maartje Lammers, Micha de Haas, Jan Nauta, Jessica Hammarlund Bergmann, Sjoerd Feenstra en Kevin Veenhuizen komen spreken.

In Zwitserland kan het: hoogstedelijke verdichting waar het toch prettig wonen is

In Zwitserland kan het: hoogstedelijke verdichting waar het toch prettig wonen is

Nadat iedereen op studiereis naar Zwitserland is geweest om het wonder van moderne wooncoöperatieven als Kalkbreite te bekijken, was het eindelijk mijn tijd. Met een gezelschap van landschapsarchitecten en stedenbouwers bezocht ik Bazel en Zürich. Gebouwen zijn daar geen optelsom van programma's van eisen, maar scoren sterk op - ik krijg het woord amper uit mijn toetsenbord - integraliteit. Hier wordt verdicht door opdrachtgeverschap dat niet alleen maar neemt, maar de stad ook iets teruggeeft.

Beeld Sebastian Schels

Met hun soft skills ontwikkelden de Baufrauen en MoFrei een voorbeeldig zorggebouw in Berlijn

Het parkgebouw voor begeleid wonen in het Berlijnse stadsdeel Pankow is een leerstuk voor opdrachtgevers en opdrachtnemers in de woningbouw. Het ontwerp van architectenbureau MoFrei stelt de bewoners centraal en valt op door de expressieve kracht van eigentijdse, lichtgewicht materialen. In een bijzondere samenwerking ontwierpen en ontwikkelden een aantal vrouwen het gebouw.

De toegangspoort met keramische tegels van de nieuwe woonwijk Poortmeesters in Delft, is een attractie voor architectuurtoeristen. Beeld Loes van Duijvendijk

Wonen in een architectonisch klapstuk: architectuurtoeristen in je achtertuin

'Zou je hier willen wonen?', vraag ik aan fotograaf Loes van Duijvendijk. We lopen door een enorme poort bekleed met diepblauwe, keramische tegelornamenten, ontworpen en 3D-geprint door Studio Rap. Via een grote trap komen we uit op een grote daktuin omringd door woningen.

Ontwerpschets van Pieter Bedaux voor een woonhuis in Aerdenhout. Beeld Pieter Bedaux

Pieter Bedaux toont wat zijn hand en hoofd doen als Alvar Aalto over zijn schouder meekijkt

Iedere architect draagt een denkbeeldige groep ontwerpers met zich mee die hij of zij in de loop der jaren heeft leren kennen. Als raadgever, een geweten en ballotagecommissie voor ideeën.

Met de sloop van Carel Weebers Pompenburg toont Rotterdam zich als stad van hypocriet woonbeleid

Met de sloop van Carel Weebers Pompenburg toont Rotterdam zich als stad van hypocriet woonbeleid

In de jaren zeventig leidde het sociale woonbeleid van Rotterdam tot stoere daden. Zo werd aan het Hofplein de Pompenburgflat gebouwd, naar ontwerp van architect en rasprovocateur Carel Weeber, als tegenhanger van de verrezen kantoortorens die door het sociaaldemocratische stadsbestuur 'erecties van het grootkapitaal' werden genoemd. Weebers 'anti-erectie' van 226 woningen werd een liggend bouwvolume dat zich in één vloeiende beweging langs de contouren van de kavel uitstrekt en de stad lijkt toe te roepen: 'Kom maar op, wie doet me wat?'

Beeld David Meulenbeld

Hou op met moddertaal! En ontwerp ook geen 'transparante plinten' meer

Architecten gebruiken volgens Ariadne Onclin en Michelle Gulickx veel onduidelijke termen. Dat leidt tot verwarring en loze beloftes. Ariadne ziet bijvoorbeeld dat 'transparante plinten' al te vaak verworden tot meterslange gevels vol plakfolie. Michelle pleit voor verandering: stop met moddertaal, maar gebruik heldere, toegankelijke taal die het ambacht verdient.

De tijd is rijp voor architectonische geïnspireerde cultuurprotestbezettingstentenkampen

De tijd is rijp voor architectonische geïnspireerde cultuurprotestbezettingstentenkampen

Nederlanders zijn uitblinkers in beeld, niet in inhoud. Wereldberoemd zijn de middeleeuwse schilderwerken en de verkochte televisieformats die overal ter wereld het beeld bepalen. En of je het horen wilt of niet: onder beeldcultuur valt ook architectuur. Dat bleek bij het tentenkamp dat werd opgezet op het terrein van de Universiteit van Amsterdam, om aandacht te vragen voor de situatie in Gaza. Niet de schreeuw om aandacht beheerste het beeld, maar het vernielen van spullen van de universiteit.