Besturen is veranderen van wat je (verre) voorganger in gang heeft gezet

Besturen is veranderen van wat je (verre) voorganger in gang heeft gezet

Het thema van deze week: breken met tradities, of oude weer oppakken. Zo staan er voor het eerst sinds 1000 jaar bomen op de Grote Markt in Groningen. Dit ging niet zonder slag of stoot. Omwonenden waren bang dat het karakter van het plein rigoureus zou veranderen. 'Natuurlijk niet', zegt oud-stadsbouwmeester Nathalie de Vries. 'We werkten ook met de cultuurhistorische waarden. Tegelijkertijd is deze uitdaging van klimaat en verblijfskwaliteit […] écht eentje van onze tijd.'

Instappen als nieuwkomer is daarmee altijd een balanceeract tussen respectvol voortbouwen op wat er is en tegelijkertijd inspelen op de huidige tijd. Iets wat ook altijd goed zichtbaar is in de keuzes van de redactie van het Jaarboek Architectuur in Nederland.

Gisteravond toog ik naar de presentatie van de nieuwste editie. Het boek bestaat zoals altijd uit een reeks Nederlandse architectuurprojecten en een aantal essays. Anders dan voorheen, heeft de redactie dit jaar gepoogd de essays duidelijk te linken aan 28 geselecteerde projecten. Zo duidt de redactie dat ze slechts 0,15 procent uitmaken van de totale bouwproductie in 2023. In het introducerende essay zijn ijkpunten vastgesteld om die 0,15 procent te kunnen duiden in het volgende essay.

Tegelijkertijd is geheel in lijn met eerdere redacties (o.l.v. Hans van Dijk, Piet Vollaard en Bernard Colenbrander) in de projectteksten niet zo zeer de nadruk gelegd op een technische omschrijving van de gebouwen als wel op het gebruik ervan. En zijn de rubrieken over architectuurcultuur in Nederland na drie jaar afwezigheid weer teruggekeerd.

Besturen is veranderen van wat je (verre) voorganger met goede bedoelingen in gang heeft gezet. Soms betekent dit teruggrijpen op wat er eerder al was. Laatst bekeek ik alle covers van de Architect uit de jaren zeventig en tachtig en dan zou ik die lijn zo weer willen oppakken, al is het nu onmogelijk een knip- en plakwerk van stukken tekst en beelden bij de drukker aan te leveren.    

Lees alle must-reads van deze week!

Groet, Merel

Merel Pit

Merel Pit

Hoofdredacteur de Architect

Merel Pit (1981) is sinds januari 2021 hoofdredacteur van de Architect. Daarmee is ze terug op haar ‘oude nest’ waar ze in 2008 als vakredacteur haar carrière in de architectuurjournalistiek begon. Heb je input voor sterke verhalen? Mail haar op merelpit@vmnmedia.nl.

Beeld Shutterstock

Om als vakgemeenschap sterker te staan, is er maar één oplossing: meer samen optrekken

Terwijl veel architectenbureaus het zomertendercircus achter de rug hebben, pende Reinoud Schaatsbergen 9 tips neer 'how to tender'. Dit naar aanleiding van gesprekken met Henk de Gelder, Arne Lijbers en Jan Knikker. Knikker kwam met de beste tip: doe niet meer dan wordt gevraagd. 'Het vernietigt de markt. Ze zeggen tegen hun opdrachtgever: ons werk is letterlijk waardeloos, want we doen het gratis.'

Beeld Somo Marec

De culturele waarde van architectuur openbaart zich pas echt als het bouwwerk er niet meer is

Architecten worden niet opgeleid om te ontwrichten of verwoesten. Maar hun vakgebied wordt door anderen wel ingezet om menselijke relaties te vernietigen. Arna Mačkić noemt dit 'architectural disaster'. En ze vindt het tijd dat architecten zich hiervan bewust zijn. Zo schrijft ze in haar essay.

Boven vlnr: Woodstack en Team BNA. Onder Beurs van Brussel, Richelle de Jong en het Eerste Huis van Julie Fuchs

Gevraagd: haalbare planningen, een vast honorarium en bewustwording van opdrachtgevers

Voor de vakantie vroeg ik me af: 'Waarom organiseren architecten zich niet?' Ik schreef dat er bij werknemers van architectenbureaus relatief weinig animo is voor de personeelsvertegenwoordiging. Bjarne Mastenbroek kwam via de e-mail met een kordaat antwoord: 'Omdat alles, ook de pensioenen, best goed geregeld zijn.' Hij vervolgde: 'Het GROTE probleem is dat er geen belangenorganisatie is van architectenbureaus daar het Architectenregister alleen een tandeloze administrateur is en niets regelt behoudens een titeltje. De BNA doet ook amper iets.'

De genomineerden voor de ARC24 Awards bewijzen de culturele waarde van architectuur

De genomineerden voor de ARC24 Awards bewijzen de culturele waarde van architectuur

De zomerstop bij de Architect is voorbij en we beginnen na de vakantie meteen met drie knallers: de bekendmakingen van de genomineerde projecten voor de ARC24 Awards! Anders dan voorgaande jaren zijn de ARC Awards dit jaar onderdeel van ARC Podium, een nieuw evenement waar niet alleen awards worden uitgereikt, maar ook inhoudelijke gesprekken over het vak worden gevoerd. Centraal thema is de culturele waarde van architectuur. Daarom hebben de vakjury's naast de algemene criteria deze editie extra gekeken naar het culturele belang van de ingezonden projecten.