Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt

ARC24: Stadswinkel, Tilburg - Common Affairs

Het voormalige gebouw, waarin de bibliotheek en deel van de gemeentelijke organisatie waren gehuisvest, was impopulair in Tilburg. Het was een anonieme beige kolos aan het versteende Koningsplein, met donker glas, nauwe gangen en gesloten kamertjes. In 2018 stelde de gemeente Tilburg haar circulariteitsambities vast in de Transitieagenda. De opgave: transformeer dit gebouw tot een circulaire Stadswinkel. Hoe maak je van somber en gesloten gebouw een uitnodigend en aansprekend voorbeeldproject?

Toelichting Common Affairs | Beeld Arjen Veldt

De nieuwe Stadswinkel biedt onderdak aan een deel van de gemeentelijke organisatie en de stadswinkel. De hele begane grond met de stadswinkel, het werkrestaurant en het vergadercentrum is vrij toegankelijk voor publiek. De toevoeging van extra vides, nieuwe liften en houten trappen maken het gebouw licht en uitnodigend en zorgen ervoor dat de kantoorverdiepingen in open verbinding staan met de publiekshal.

Voor het meten van de duurzaamheid en circulariteit van gebouwen heeft W/E adviseurs voor de stadswinkel de "Circulariteitsprestatie van gebouwen" (CPG) ontwikkeld. Nelissen Ingenieursbureau heeft geadviseerd op het gebied van installaties, bouwfysica en brand. IMd is de constructeur van het project. Het landschapsplan voor de vergroening van de daken komt van MTD landschapsarchitecten. Ontwerpbureau ZUS heeft een inrichtingsplan gemaakt voor de vergroening van het omliggende openbare gebied.

Tijdens het materialiseringsproces zijn de circulariteitsstrategieën uit de CPG gehanteerd. Waar mogelijk is het beschikbare benut en hergebruikt zoals het casco, de daken, de binnenkozijnen en deuren. Er is gekozen voor hernieuwbare (biobased) materialen zoals de volledig houten gevel, vlaswol isolatie, kurkgietvloeren en herbruikbare (gerecyclede) producten zoals tapijttegels van visnetten en plafonds van petflessen. De transformatie is zo uitgevoerd dat alles demontabel is.

Beeld Arjen Veldt
Beeld Arjen Veldt

De focus op duurzaam materiaal gebruik is doorgezet in het interieur en de losse inrichting. De circulariteitsprestatie van het gebouw is 8,7. Het gebouw kreeg een kap om de installaties te integreren en om de zonnepanelen in een ideale hoek te plaatsen. Het platte deel van dak fungeert als regenwaterbuffer en de vergroening stimuleert de biodiversiteit. De nieuwe hoogwaardig geïsoleerde schil heeft een zeer hoge luchtdichtheid en een lucht-water warmtepomp levert warmte en koude.

De realisatie van de Stadswinkel is een belangrijke stap in de ambitieuze vergroening van het bestaande Koningsplein. Dit plein vormt een hitte-eiland in de binnenstad maar wordt op korte termijn getransformeerd in een groene ‘Koningswei’. Vergroening is ingezet op het niveau van het gebouw: de twee platte daken bufferen regenwater en stimuleert de biodiversiteit in de stad. Hierom is er nu een ecosysteem van samenwerkende soorten. De geselecteerde beplanting versterkt de seizoensbeleving.

De 90.000 geschroefde latten, van verschillende dikte, geven het gebouw een ruwe schorsachtige schil. In contrast daarmee zijn de houten kozijnen en vliesgevels blank gelakt. Door het toevoegen van de houten kroon transformeert de oude monoliet in een eigentijds huis van de stad. De Stadswinkel bewijst dat circulariteit niet langer geassocieerd hoeft te worden met een geiten-wollen-sokken-imago. Het heeft hier geresulteerd in een tot de verbeelding sprekende nieuwe architectuur.

  • Bovenaanzicht-tweede-verdieping-kantoren-1(2)

    Download
  • Common-Affairs-Stadswinkel-in-Tilburg-ARC-Awards

    Download
  • Bovenaanzicht-begane-grond-publiekshal-werkcafe(3)

    Download
  • Bovenaanzicht-derde-verdieping

    Download

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.