ARC24: Vakschool Nimeto, Utrecht - Maarten van Kesteren Architecten

In vakschool Nimeto worden vakken als restaureren, etaleren en decorbouw gegeven. De school bestond uit vijf bouwdelen doorsneden door een straat. Het voelde niet als één school. De charme van de vakken en oorspronkelijke gebouwen werd overstemd door ad-hoc ingrepen en verborgen achter gesloten deuren aan generieke gangen. De school zocht meer ruimte voor een groeiend studentenaantal. De benodigde transformatie is opgevat als kans om de kwaliteit van het gebouw te verbeteren.

Toelichting Maarten van Kesteren Architecten | Beeld MWA Hart Nibbrig

Stichting Mevrouw Meijer voerde in 2018 een ontwerpend onderzoek uit dat aantoonde dat de oplossing in de bestaande gebouwen kon worden gevonden. Ons bureau, dat nog maar net bestond, kreeg de kans om het gebouw, de buitenruimte en belangrijkste meubels als één geheel te ontwerpen. Door delen van de bestaande structuur weg te halen of accentueren ontstaat er een podium voor de stille kwaliteiten van de vakken en gebouwen. De benodigde extra ruimte is binnen de gebouwen gevonden.

Het start met het vertrouwen en de durf van de opdrachtgever om het ontwerp aan ons jonge bureau te gunnen. Dat deden wij met een groot team. Wij werden bouwkundig ondersteund door VDNDP; Zri, JVZ en Galjema gaven overig technisch advies; Silo maakte de bewegwijzering en het proces werd begeleid door Building For Tomorrow. Het landschap ontwierpen wij samen met Tomas Degenaar en SmitsRinsma. Tot slot bouwden we delen van het gebouw en de meubels samen met Nimeto en het Hout Meubileringscollege.

Beeld MWA Hart Nibbrig
Beeld MWA Hart Nibbrig

De nieuwe vides en schooltuin zijn gemarkeerd door een kader van beton of hout. Dit zijn de enige wezenlijke architectonische toevoegingen die zijn gedaan. Passend bij een vakschool komt de expressie uit de constructie, materialen en verbindingen. In lijn met de gedachte van de architect van het eerste bouwdeel, Piet Dingemans, is er gebruik gemaakt van kalme materialen en vormen zodat het gebouw een podium kan worden voor het kleurrijke studentenwerk.

Er zijn 5000 naoorlogse schoolgebouwen in Nederland. Wanneer een dergelijke school uitbreidingsplannen heeft, is sloop en nieuwbouw de standaardpraktijk. Onderzoek van Mevrouw Meijer toont aan dat nieuwbouw per definitie minder duurzaam is. Materialen, energie, herinneringen, stedelijke diversiteit en een gebouw vol potentie gaan verloren. Nimeto laat zien dat het anders kan. Met minimale ingrepen, een strategie van reductie, kan een dergelijk gebouw een nieuw leven krijgen.

Beeld MWA Hart Nibbrig
Beeld MWA Hart Nibbrig

De gebouwen zijn over de straat heen verbonden door een nieuwe colonnade die voor de bestaande gevels langs loopt. Tussen de gebouwen, in het hart van de school, maakte een parkeerterrein plaats voor een schooltuin met vaste planten en honingbomen. Studenten, docenten, buurtbewoners, insecten en vogels maken hier dankbaar gebruik van. De positieve impuls die het project gaf aan de buurt was aanleiding voor de gemeente om komend jaar de hele wijk te vergroenen.

Er is zorgvuldig omgegaan met ruimte, materiaal en een beperkt budget. De school is met een minimum aan ingrepen getransformeerd tot één doorlopende leeromgeving. Ontmoetingen vinden niet langer plaats in levenloze gangen, maar in open ruimten. Leerlingen, docenten en bezoekers worden gestimuleerd om verder te kijken dan de grenzen van hun vakgebied. Overal in de school kun je blikken opvangen van studentenwerk of werkende studenten. De school voelt als een levendige werkplaats.

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.