MVRDV kiest voor onthullende en tegelijk intieme makeover van Haussmann-erfgoed
Toelichting door MVRDV - De winkel van het Franse merk - niet te verwarren met het Nederlandse Miss Etam - bevindt zich in een hoekpand aan Boulevard Haussmann, direct tegenover het populaire warenhuis Galeries Lafayette. MVRDV benutte de oorspronkelijke wigvormige plattegrond van het gebouw optimaal. De gevel werd ‘gestript’, waarbij alle niet-historische elementen zijn verwijderd. Hierdoor kreeg de klassieke uitstraling van het pand extra nadruk. Dankzij de grote etalages aan weerszijden van het pand, baadt de winkel in daglicht.
Interieur teruggebracht tot essentie
Niet alleen de gevel, maar ook het interieur werd tot zijn essentie teruggebracht: de meeste binnenmuren werden verwijderd, hetzelfde geldt voor een deel van de entresolvloer. Op de begane grond is een glazen vloer toegevoegd. Hierdoor dringt het licht moeiteloos door tot in het souterrain en wordt de winkelervaring verrijkt; bezoekers kunnen de lingerie zowel van boven als van onderen bekijken. De vloer is behandeld met een speciale folie om ‘inkijk’ en duizeligheid te voorkomen voor wie recht naar boven of naar onderen kijkt.
De grote centrale trap die toegang biedt tot het souterrain is bekleed met lichtgekleurd hout. De pavé en bois debout -straten uit het Parijs van de negentiende eeuw vormde hiervoor een belangrijke inspiratiebron. Het hout en het vloerpatroon keren terug in de vloer van het souterrain én in de antislip-strips op de glazen vloer, waardoor de vloeren duidelijk met elkaar zijn verbonden.
Schoonheid Haussmann-gebouw subtiel ontrafeld
‘Het subtiel ontrafelen van schoonheid is iets wat we kunnen leren van de wereld van lingerie. Door toevoeging van de glazen vloer wisten we een delicate balans te creëren tussen transparantie en privacy, tussen intimiteit en afstand. Zowel de schoonheid van de lingerie als die van het Haussmann-gebouw wordt op subtiele wijze zichtbaar gemaakt,' zegt Winy Maas, mede-oprichter van MVRDV. 'In onze interieurontwerpen voor winkels proberen we vaak onverwachte materiaalcombinaties uit en spelen we met verschillende soorten transparantie. Bij de Etam-flagshipstore hebben we deze aanpak voor het eerst toegepast op een gebouw waarvan de bestaande structuur zoveel mogelijk behouden moest blijven.'
‘We kozen voor MVRDV en architect Winy Maas vanwege de creatieve kracht en de uitzonderlijke concepten die zowel ongebruikelijk als innovatief zijn – maar altijd met respect voor architectonisch erfgoed,’ zegt Laurent Milchior, CEO van de Etam Group. ‘Winy Maas was in staat om de ruimte opnieuw vorm te geven met een sterk basisconcept: in het ontwerp worden de spectaculaire volumes en vormen van Haussmann blootgelegd, en tegelijk is sprake van een eigentijdse visie op een winkel voor de volgende generatie. Het resultaat is spectaculair: een spel van transparantie, een mix van mooie materialen en technische hoogstandjes, de unieke glazen vloer is daarvan een goed voorbeeld.’
Modernisering en tegelijk behoud historisch element
Tijdens de renovatie van het interieur is een deel van een originele muur blootgelegd. Hoewel er geen twijfel over bestond dat dit historische element behouden moest blijven, vormde het tegelijk een obstakel voor een echt open ruimte dat het uitgangspunt was van het ontwerp. Geïnspireerd door het werk van de Amerikaanse kunstenaar Gordon Matta-Clark, vormde MVRDV’s ontwerpteam samen met steenexperts het muurelement om tot een vijf ton wegende deuropening. De openheid van de winkel bleef hiermee behouden, terwijl het nog steeds mogelijk is de historische deur terug te draaien en er zo weer een muur van te maken.
Deze ingreep is een mooi voorbeeld van de combinatie van modernisering en behoud die MVRDV in al zijn ontwerpen nastreeft. Het verlengen van de gebruiksduur van een gebouw door renovatie is een belangrijke duurzaamheidsstrategie voor het bureau; het scheelt niet alleen in uitstoot en gebruik van bouwmaterialen, maar zorgt ook voor culturele continuïteit, waarbij gedurfde, weloverwogen aanpassingen een gebouw opnieuw kunnen klaarmaken voor de eisen van de tijd.
Decor zinderende show
De nieuwe flagshipstore vormde tijdens de Paris Fashion Week al het decor voor een zinderende show, waarbij de glazen vloer in de winkel en de aangrenzende trottoirs dienst deden als catwalk. De gevel van het Haussmann-gebouw bood hiervoor het perfecte klassiek-romantische decor.
Beelden Ossip van Duivenbode