Synagoge in Amsterdam door SeARCH

Voor het ontwerp van deze nieuwe synagoge voor de Liberaals Joodse Gemeente in Amsterdam gaven ceremoniële tradities en rituelen weinig aanknopingspunten. Het verspreide bestaan van de Joodse gemeenschap en de instabiele relatie tussen het Jodendom en andere geloven hebben het ontwikkelen van een uitgesproken 'eigen' bouwstijl verhinderd.

Uitganspunten

SeARCH heeft in het ontwerp voor de nieuwe synagoge in Amsterdam de sjoel teruggebracht in de klassieke parallel opstelling met in het midden de as tussen Biema (spreekgestoelte) en Aron Hakodesj (kast met Torarollen), wijzend naar het oosten, ofwel Jeruzalem. Deze tradionelen opstelling en het gebruik van helder daglicht zijn de belangrijkste uitgangspunten voor het ontwerp. 

Sjoel

Binnen een neutraal volume, bepaald door een zo efficiënt mogelijk gebruik van de kavel en de besteedbare gelden, geeft de uitholling (de leegte van de grote Sjoel) identiteit aan het gebouw. De Sjoel bestaat uit een centrale ruimte met uibreidingen aan weerszijden onder dubbele balkons. Deze twee 'zijarmen' doen samen met de vier balkons en één vide denken aan de Menora, de zevenarmige kandelaar.

De Sjoel baadt in het daglicht. Fotograaf Iwan Baan

Situatie

Het gebouw staat op een klein eiland in het water dat de Zuidelijke Wandelweg scheidt van de bekende begraafplaats Zorgvliet. De al aangelegde brug naar het eiland voert naar de hoofdentree op de begane grond.

Functies

Op de begane grond bevinden zich de verhuurbare ruimten en de grote (feest)zaal met keuken en mikwe (reinigingsbad). Een brede trap leidt naar de azara (ontvangsruimte) op de eerste verdieping. Hieraan gekoppeld is de bestuurskamer annex bibliotheek. Vanuit de azara betreedt men via de met bladgoud bekleedde deuren de grote sjoelruimte. De tweede en derde verdieping bieden ruimte aan kantoren en leslokalen en geven tevens toegang tot de twee balkons van de sjoel.