14 Zorgwoningen Nieuw Woelwijck

Aan de rand van Sappemeer ligt, in een parkachtige omgeving, Nieuw Woelwijck. Nieuw Woelwijck is een dorpsgemeenschap voor 400 bewoners met een verstandelijke handicap. Het dorp is gebouwd in de jaren 70 als reactie op de toen tekortschietende zorg voor verstandelijk gehandicapten. Het is een voorbeeld van een typisch jaren 70 idioom.

Als gevolg van een veranderende wetgeving is Nieuw Woelwijck toe aan een transformatie. Nieuwe woonhuizen worden gebouwd en bestaande gebouwen krijgen een facelift waarbij programmatische wijzigingen en een update van de energiehuishouding wordt geïntegreerd. 

In de geest van Leo de Jonge en Harry de Vroome hebben DAAD Architecten en landschapsarchitectenbureau BoschSlabbers met de opdrachtgever dit transformatieplan ontwikkeld. De architectuur en het landschap zijn nauw met elkaar verweven en de gebruiker staat centraal. Het dorp, dat nu ook bestaat uit een familie van gebouwen, zal ook in de nieuwe situatie een herkenbare eenheid vormen waarin oud en nieuw in een goede verhouding tot elkaar staan. Met de realisatie van 14 nieuwe zorgwoningen komt een interne verhuisbeweging op gang zodat stapsgewijs de transformatie kan plaatsvinden.

De nieuwe woningen komen in 4 clusters rond het dorpscentrum te liggen. Hiermee wordt een nauwe relatie met korte looplijnen naar de voorzieningen gerealiseerd. Tegelijk wordt de relatie met de natuur en omgeving gemaakt. Hoewel de plattegronden van de woningen gelijk zijn is elk cluster uitgewerkt in een specifiek concept in relatie met het landschap. Hiermee wordt de herkenbaarheid van de woonomgeving vergroot zodat er een natuurlijke oriëntatie op het terrein ontstaat. Tussen elke cluster bevindt zich een groene spatie zodat er echt verschillende omgevingen met betekenis worden gecreëerd. Bijv. is cluster Wilg geïnspireerd op de omgeving van het ven, een natuurlijk landschap met berken, wilgen en grassen. De kleur van de gevels verlopen van donker naar heel licht, dit geeft een mooi samenspel met de berken- en wilgenstammen. De terrassen liggen beschut in het hoge gras.  

EEN GEWOON HUIS

Het ontwerp van de woningen is geheel afgestemd op het dagelijkse ritme van de bewoners. Zo neemt het badritueel een belangrijke rol in het dagelijkse leven in. Het hart van het woonhuis wordt gevormd door de royale sanitaire ruimte met veel aandacht voor daglicht. In verband met het grote belang van deze ruimte is tijdens het ontwerpproces, de werking hiervan onderzocht in een maquette op ware grootte. Rond het sanitaire hart is een rondloop gerealiseerd dat deels door de gang en deels door de gebruiksruimten zoals woonkamer, berging en bijkeuken loopt. Er worden verschillende vormen van duurzame energieopwekking toegepast zoals een warmtepomp en een zonneboiler waarmee ook de woning wordt verwarmt. Ondanks het zware zorgprogramma is het gelukt om een zo 'gewoon' mogelijke huis te realiseren met ‘normale’ ruimten, routes, deuren en natuurlijke materialen. Dit passend binnen de context van Nieuw Woelwijck.