De Cabanon is een volledig uitgeruste woning van 6,89 m². Het is een fascinerende vertaling van de specifieke wensen van de architect-eigenaars voor hun tweede verblijf. Ze beschouwden ze als een 'extra kamer' bij hun appartement, enkele verdiepingen lager. Oorspronkelijk wilden ze was een infraroodsauna en een bubbelbad. Maar wat ze eigenlijk nodig hadden was een logeerkamer. Omdat familiebezoek zeldzaam was, gaven ze voorrang aan hun spa-visie en ontwierpen alles daaromheen.

Het Duivenhuis is een rijksmonument in ARTIS dat in onbruik was geraakt. Het ligt als een folly in een groen perk, verstopt tussen hoge bomen en struiken. Het gebouw heeft een vervallen karakter waarbij het gerotseerde stucwerk het meest in het oog springt. Het romantische houtsnijwerk, zoals de balkons met balusters en de gesneden windveren, zijn niet meer aanwezig. Het doel is om een levendige bijeenkomstplek te maken met een poffertjes verkooppunt en het monument weer bruikbaar te maken.

De opgave was een klassieke stadswoning te transformeren tot een lichte, ruimtelijke woning die beter aansluit bij het hedendaagse gezinsleven. Een grote uitdaging was om het nauwelijks begaanbare souterrain om te vormen tot een volwaardige leefruimte met een sterke connectie naar de tuin, zonder de karakteristieke elementen van de woning te verliezen. De crux van dit project ligt in de (op)waardering van het bestaande om toekomstwaarde te creëren.

109 jaar na de geboorte van journalist en stadsactivist Jane Jacobs lanceerde op 4 mei de Nederlandse Jane Jacobs Society. Het doel van de vereniging: het gedachtegoed van Jacobs bewaren, delen en haar ideeën toepassen in de praktijk.

Voor de herijkte ARC25 Nieuwe Architectuur Award zijn dit jaar veel woongebouwen ingezonden. Bijna driekwart van de inzendingen betreft woningbouw, van een enkel woonhuis tot een stedelijk inbreidingsproject. Bij de publieke projecten is een sterke focus op leefbaarheid en sociale interactie, met houtbouw in de hoofdrol. We danken alle inzenders voor de genomen moeite. Na intensief beraad heeft de redactie de lijst met inzendingen teruggebracht tot een longlist van 50 projecten. De vooraf opgestelde criteria waren hierbij leidend.

Mijn zoektocht naar een voorbeeld van een goede tender eindigde vorige maand bij de Campus Esserberg in de gemeente Groningen. Dat project stak er met kop en schouders bovenuit doordat het teleurstelling bij alle deelnemende architecten beperkte, in tegenstelling tot veel andere tenders. Welke lessen kunnen we daaruit trekken?

Architecten en bouwprofessionals gebruiken steeds vaker materialen en technieken die niet alleen gebouwen beschermen, maar ook hun levensduur verlengen. Een vaak onderschatte factor als het gaat om duurzaamheid van gebouwen is waterdichting. Hoe kun je als architect of ontwikkelaar hierop inspelen?

Een aanstellerig gebouw moet je als architect te allen tijde voorkomen. Tenminste, dat vindt Kees Kaan. Floortje Keijzer en ik spraken hem voor de podcast 'Over Architectuur Gesproken'. Kaan zelf geeft met zijn gebouwen graag een 'zo algemeen mogelijk antwoord op een specifieke vraag'. Want een gebouw moet ons allemaal overleven.

Renovatie en uitbreiding van een jaren '50 villa in het duinlandschap van Aerdenhout. Eerdere verbouwingen tastten de oorspronkelijke opzet aan. Door deze te corrigeren en te vervangen door een eigentijdse uitbreiding ontstond een woning die recht doet aan de oorspronkelijke architectuur en aansluit op de woonwensen van een jong gezin dat hier samen wil leven en ouder wil worden.

De opgave betreft het moderniseren en verduurzamen van een oud-Hollands woonhuis (1908) en het ombouwen van een voormalige schuur naar muziekstudio en gastenverblijf. Er is een serre toegevoegd die studio en woonhuis verbindt, waardoor een reeks aaneengeschakelde ruimtes is ontstaan. De tuin en het voormalige expeditieterrein zijn opnieuw ingericht, zodat beide volumes landschappelijk zijn ingebed. Er zijn extra bomen, hagen en struiken aangeplant en er is een groot gazon aangelegd.

Dit kleine project staat symbool voor een grotere opgave: hoe maak je een standaard nieuwbouwwoning ruimtelijker, bruikbaarder en persoonlijker? Een terugkerende vraag in onze praktijk sinds we ons eigen nieuwbouwhuis met veel karakter verbouwden en een thema dat met de standaardisatie van de industriële woningbouw aan belang zal toenemen.

Een gepensioneerd stel dat heel graag wil blijven wonen in het huis waar ze het fijn hebben, maar dat door de slaapkamer en badkamer op de verdieping lastig begint te worden.

De opgave was een ruim 130 jaar oude boerderij te kunnen laten voortbestaan als landmark in de omgeving en met haar 3300 m3 inhoud geschikt te maken als woonhuis met achterhuis, zonder daarbij de monumentale kenmerken te verliezen. De tijdruimte beleving, verduurzaming, renovatietechniek, kostenbeheersing, samenwerking met bewoners en een architectonisch statement komen in dit huis alle samen. Het nieuwe huis brengt oud en nieuw op verassende karakteristieke en gelaagde wijze samen.

De jonge opdrachtgevers wilden een villa uit de jaren '60 in de Westelijke Tuinsteden transformeren tot een huis om oud in te worden. Zij vroegen om een passiefhuis: een huis dat optimaal gebruik maakt van de zon.

De locatie van deze landelijke villa in de Utrechtse Stichtse Vecht is uniek. De ruimte tuin is omgeven door water en vanaf het perceel kijk je ver de polder in. Ondanks deze aantrekkelijke, waterrijke omgeving had het huis veel van zijn charme verloren: het exterieur had dringend onderhoud nodig, en het interieur was hopeloos gedateerd. Daarnaast stonden de bijgebouwen er onbenut en verwaarloosd bij. Het groeiende gezin had echter behoefte aan extra woonruimte, evenals een kantoor aan huis.

De bouwheer benaderde ons met de vraag naar meer licht en ruimte in hun woning. Voor de verbouwing was de woning een typisch Vlaamse rijwoning met een veelheid aan te diepe en donkere bijbouwen aan de achtergevel, waardoor er geen connectie was met de tuin. Het gelijkvloers miste een logische indeling, was donker en niet op maat van de bewoners.

Door een mobiliteitsbeperking is de bijzondere splitlevelwoning in Thesinge verandert in een leefruimte vol onprettige hindernissen en onbereikbare ruimtes. De uitbreiding 'Het Tuinpaviljoen' geeft de vrijheid en zelfstandigheid weer terug aan de bewoners. De uitbreiding met een integraal toegankelijke route die alle ruimtes weer toegankelijk maakt, met extra ruimte voor een slaapruimte, werkplek en badkamer. De uitbreiding geeft ook uitzicht op de mooie omliggende tuin en het landschap.

De monumentale carréhoeve in Maastricht uit 1843 wordt duurzaam getransformeerd tot woon- en werkatelier. De boerderij met binnenplaats, behoudt zijn historische elementen door hergebruik van eigen mergelblokken en veldbrandstenen, terwijl circulaire bouwmethoden en ecologische materialen worden geïntegreerd zoals een CLT draagstructuur en houtvezel- en papierpulpisolatie. Het proces en de staat van wonen is het centrale thema om dit ontwerp organisch gefaseerd tot stand te laten komen.

De benedenwoning in het hart van Haarlem was smal en gecompliceerd ingedeeld, met weinig loopruimte, donkere zithoek en beperkte verbinding met de tuin. De uitdaging was om de woning te herstructureren, waarbij het karakter van de jaren '30 woning behouden bleef, en de indeling te optimaliseren voor het woon- en werkgebruik van de bewoonster op 55 vierkante meter.

Een voormalig rokershol omtoveren tot een fris en licht familiehuis. De bestaande royale tweekapper was in verval geraakt, had een hokkerige plattegrond en weinig connectie met buiten. De uitdaging: het huis openbreken, verduurzamen en letterlijk frisse lucht inblazen zonder het karakter te verliezen.