Voor de nieuwe ARC25 Transformatie en Renovatie Award kwamen veel inzendingen binnen. Er zaten verschillende culturele gebouwen bij en veel scholen. Grote projecten zoals de Nederlandsche Bank, maar ook kleine zoals de transformatie van het duivenhuis in Artis. We danken alle inzenders voor de genomen moeite. Na intensief beraad heeft de redactie de lijst met inzendingen teruggebracht tot een longlist van 40 projecten. De vooraf opgestelde criteria waren hierbij leidend.
De cao voor architecten ligt aan de basis van een goede bureaupraktijk. Geen architect is het daarmee oneens. Toch dreigde de algemeen verbindende status van de cao begin vorig jaar te verdwijnen. Dat had de sector aan zichzelf te wijten, zegt Jan Peter Wingender, doordat veel architecten hun lidmaatschap bij de BNA opzegden. 'Zij realiseerden zich niet dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor het bestaan van de cao.'
De meeste tenderprocedures voor ontwerpopdrachten deugen niet. Tenminste, dit is de boodschap van de architecten die ik spreek. Maar wat is dan eigenlijk wél een goede tender? Als ik de vakgemeenschap daarover ondervraag, kan bijna niemand mij een voorbeeld geven. Ik besloot zelf op zoek te gaan.
Projectmanagementbureaus hebben vaak de touwtjes in handen bij het opstellen van een architectenselectie. Architecten voelen zich hierdoor dikwijls benadeeld, bijvoorbeeld als de focus ligt op het proces in plaats van op de kwaliteit. Projectmanagers verwijzen op hun beurt naar strenge eisen vanuit hun opdrachtgevers en wetgeving. Wat is er nodig om het aanbestedingsproces uit deze spagaat te halen?
Aanbestedingen zijn er in allerlei soorten en maten. Ongeacht de vorm is het voor de architect vooral relevant wie de opdrachtgever is. Het zwaartepunt van de tenderproblematiek ligt bij de ontwerptenders, zegt Jan Peter Wingender van Office Winhov: 'Niemand is tegen het idee om via een open procedure publiek werk aan te besteden. Dat creëert een kansenveld voor architecten. Maar de voorwaarden waaronder zo'n aanbesteding wordt uitgevoerd, die kloppen vaak niet.'
Monografieën van architecten zijn er in twee categorieën: de inhoud is aangepast aan de boekvorm of het boek is aangepast aan de inhoud. 'Extended Spaces' over het werk van Dirk Jan Postel valt in de laatste categorie: zijn uitgebreide portfolio is verzameld en in een boekvorm gegoten. 'Architecture Repurposed' van Office Winhov en 'Art Applied' van Inside Outside vallen in de eerste categorie. Deze boeken vertellen een gecureerd verhaal dat in een sterke grafische vorm is gegoten. Wat niet in het verhaal paste, kwam er niet in.
Hergebruik is 'misschien wel de allergrootste opgave' voor architecten, zegt Jan Peter Wingender, oprichter van Office Winhov. Hij studeerde op het onderwerp af in de jaren tachtig, toen 'niemand zich erom bekommerde'. Wingender schoof aan bij de podcast 'Over Architectuur Gesproken' om op die opgave te reflecteren, Ook haalde hij de cao aan en de verantwoordelijkheid van architecten om die in stand te houden.
Ik ben een baksteenliefhebber en daarom een fan van de jaarlijkse Brick Masterclass. Dit jaar was het extra leuk omdat het sprekers-event met baksteenexperts als Jan Peter Wingender, Lieven Nijs en Dirk Somers werd gehouden in de Faculteit Bouwkunde in Delft. In de pauze kon ik weer even door de gangen dwalen van mijn oude faculteit.
