Het ledenaantal van de Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus heeft eind 2023 een historisch dieptepunt bereikt. Daarmee verliest de BNA draagvlak in de sector en zeggingskracht richting de politiek. Om slagkracht te houden moet het ledenaantal omhoog en daarvoor richt de BNA zich op kleine bureaus en zzp'ers.

'Nieuwe Instituut is een bijzondere, hybride organisatie,' zegt Aric Chen. 'Van buitenaf is het lastig om te begrijpen wat we doen.' Chen is ruim drie jaar directeur van het instituut voor architectuur, design en digitale cultuur. Deze zomer lanceerde hij Architectuur Overal. Het initiatief is zijn antwoord op de kritiek vanuit de vakwereld dat het Nieuwe Instituut te weinig doet voor de Nederlandse architectuur. Hij wil de zichtbaarheid en de positie van architecten versterken en architecten beter verbinden met beleidsmakers.

De afgelopen jaren bij de BNA werden gekenmerkt door verschillende wisselingen van directeuren en voorzitters en een grote verdeeldheid over de koers. Desondanks is de actiebereidheid om de branchevereniging te besturen groot. Wat is er nu eigenlijk gebeurd? En hoe staat de BNA ervoor? De redactie van de Architect zette de zaken op een rij.

Onder de naam 'Architectuur Overal' werken diverse Nederlandse architectuurorganisaties samen aan een bredere zichtbaarheid van architecten en ontwerpers, om zo een betere aansluiting te maken met politiek en maatschappij. Het initiatief komt voort uit een belofte die de directie van het Nieuwe Instituut deed in een ingezonden brief in NRC op 25 augustus 2023.

Op het Lente-Akkoord Congres 2024 is bekendgemaakt dat de Branchevereniging voor Nederlandse Architectenbureaus (BNA) toetreedt als kernpartner bij het Lente-Akkoord.

67 procent van de architectenbureaus ondervindt productiebelemmering, zo blijkt uit de meest recente conjunctuurmeting die de BNA twee keer per jaar houdt onder haar leden. Het grootste probleem ligt bij trage vergunningverlening bij gemeenten, zo ervaart 83 procent van de bureaus.

In het 26 pagina tellende hoofdlijnenakkoord 2024 -2028 van PVV, VVD, NSC en BBB worden tien hoofdpunten benoemd. Een hiervan gaat in op het stimuleren van de woningbouw. De BNA is hierover positief en pleit ervoor de architect een verbindende rol in deze opgave te geven. Ook ziet de brancheorganisatie kansen in het vergroten van de rol van stads- en provinciale bouwmeesters.

Bij Brique Architecten in Amsterdam staan er vier vrouwen aan het roer. Annegien van Dijk is er een van. 'We horen vaak de vraag of we binnenhuisarchitecten zijn.' Maar dat zijn ze niet. Het bureau is gespecialiseerd in scholenbouw en werkt aan nieuwbouw en transformaties. Daarnaast is Van Dijk sinds afgelopen zomer bestuurslid van de BNA, als enige vrouw tussen vijf mannen.

Onlangs verloren we met ons bureau opnieuw een aanbesteding terwijl ons ontwerp als beste was beoordeeld. Het winnende bureau had een aanbieding gedaan voor de helft van ons honorarium. Dit is niet alleen frustrerend voor ons, het is ook niet wenselijk voor de opdrachtgever die verder moet met een plan dat hij niet het beste vond.

Jeroen de Willigen is afgelopen donderdag door de ledenraad van de Branchevereniging voor Nederlandse Architectenbureaus (BNA) officieel benoemd tot voorzitter. Na een interim-periode sinds september neemt De Willigen nu de vaste rol op zich met een focus op goede en zichtbare belangenbehartiging.