'Zijn vrienden komen veel vaker langs nu hij midden in de stad woont', vertelt een moeder van een van de bewoners van Xenia Wonen. En om de hoek is zijn favoriete kroeg. Zijn woning bevindt zich naast het Xeniahuis midden in het historisch centrum van Leiden, maar je moet goed zoeken om het te vinden.

Winkelen doen we tegenwoordig vooral online en in unieke brandstores. Leeglopende winkelcentra worden intussen getransformeerd tot woongebieden. Tegelijkertijd verrommelt ons landschap dankzij anonieme logistieke hallen langs de snelweg en staan onze steden vol met bestelbusjes en elektrische fietsen van bezorgdiensten. Hoe kunnen we het best antwoord geven op het veranderende winkellandschap?

De aanleg van grootschalige bedrijventerreinen met logistieke centra veroorzaakt verrommeling en verdozing van het landschap. Tegelijkertijd komen er dagelijks veel mensen in deze gebieden die daarmee een vitaal onderdeel van onze leefomgeving zijn. Thijs van Spaandonk pleit ervoor dat ruimtelijk ontwerpers deze opgave serieus gaan nemen.

Tabula scripta is de titel van de laatste printeditie van 2022. Dit als tegenhanger van tabula rasa, een veel gebezigde term in de architectuur. Want het modernistische verlangen naar ingrijpende vernieuwing om utopische dromen waar te maken, vindt steeds minder vaste grond in de architectuur. De stad is geen onbeschreven blad, maar een vat vol verhalen - al dan niet in de vorm van steen. Daarop voortbouwen is steeds vanzelfsprekender.

De septembereditie van de Architect heeft een nieuwe vormgeving. Op de gerestylde pagina's gaan we de hoogte in met het thema 'Hemels wonen'. Want hoe hemels wonen is het op de 12e of zelfs 50e verdieping? En wat betekent hoogbouw voor het straatleven? In deze editie proberen we antwoorden te vinden op deze vragen door middel van verdiepende essays, inspirerende interviews, kritische projectbesprekingen en prikkelende opinies.

In de nieuwe rubriek Mevr. de Architect een interview met een architect die je zou moeten kennen, maar van wie dat misschien niet het geval is: Winka Dubbeldam. Ze vertrok in 1990 naar Amerika en richtte daar haar eigen bureau op. Ook is ze hoogleraar en leidt al bijna tien jaar een architectuuropleiding. "Ik kan echt dagen hebben dat ik denk: Wauw! Ik word hiervoor betaald!"

Groen in de verdichte stad is onvermijdelijk. Tenminste als de stad een plek moet blijven waar het goed toeven is. Groen zorgt voor een rijkere biodiversiteit, vermindert luchtvervuiling, draagt bij aan waterberging, dempt geluidshinder en verkoelt in warme periodes. Daarnaast heeft groen een positief effect op de gezondheid en sociale verbindingen van mensen die in een groene omgeving wonen, werken en recreëren.

Hoe zorg je ervoor dat je steden, gebouwen en interieurs maakt voor iedereen? En welke middelen zet je daarvoor in? Deze vragen worden in het septembernummer over 'Gebouwde gastvrijheid' op verschillende schaalniveaus behandeld: stedenbouw, architectuur en interieur.

In deze printeditie van de Architect staat de zoektocht naar bepalende krachten in de Nederlandse architectuurpraktijk centraal. Wie bepaalt wat er uiteindelijk wordt opgeleverd? Is de klant koning? Zo niet, wie wel? Of: wie zou het moeten zijn? En hoe ga je als architect om met de betrokkenheid van collectief georganiseerde burgers?

Het maartnummer stond al grotendeels in de steigers toen Merel Pit als onze nieuwe hoofdredacteur aantrad. Hierdoor kon ze voortbouwen op een stevige basis. Inspirerende projecten krijgen volop aandacht en er wordt dieper ingegaan op het thema systeembouw als oplossing voor de woningnood. Tegelijkertijd geeft Pit aan de bestaande formule van de printeditie haar eigen. Zo introduceert ze de nieuwe rubriek Architectuurtaal.

Vijftig jaar geleden veranderde de wereld voor architecten - precies op een moment, in juni 1970, dat de eerste uitgave van de Architect verscheen. De wereld bevond zich op een breukvlak tussen twee perioden. De consensus over de grote uitbreidingswijken begon af te brokkelen, de zorgen over het milieu namen toe (twee jaar later verscheen het invloedrijke rapport van de Club van Rome) en de aandacht kwam te liggen op de toenmalige, deplorabele staat van de steden. Niet ver weg meer was de herwaardering van architectuur die in het decennium hiervoor bijna onzichtbaar was geweest. Ons vijftigjarig jubileum bood de mogelijkheid om terug te kijken op de geschiedenis van de afgelopen halve eeuw en een frisse blik te werpen op baanbrekende projecten die in de Architect gedurende die tijd zijn gepubliceerd.

De huidige woningbouw opgave van 1 miljoen woningen in de komende decennia vertoont oppervlakkig gezien grote overeenkomsten met de Vinex opgave van dertig jaar geleden. Bij de laatste was het verhaal echter dat de Nederlandse bevolking in vergelijking met de omringende landen weinig woonoppervlakte consumeerde. Nu moet gebouwd worden voor de nieuwkomers in de samenleving en neemt het aantal eenpersoonshuishoudens al maar verder toe.

Het juninummer van de Architect werpt een blik in de toekomst en gaat in op de tijd na de corona-pandemie. De uitbraak hiervan heeft aangetoond dat de capaciteit van de zorg onder druk is komen te staan. Dat roept de vraag op of we dergelijke pieken op korte termijn kunnen opvangen en of we op de lange termijn ons zorgsysteem meer moeten inrichten op deze fluctuaties.

Door technologie, internet, gestegen welvaart en meer vliegtuigen naar meer bestemmingen, is het toerisme geëxplodeerd. Om de stroom toeristen onder te brengen is de vraag naar bijzondere panden op toplocaties gegroeid. Het thema van dit maartnummer, Hotels, toont twee voorbeelden in Amsterdam die aan de huidige vraag van de toeristen voldoet: Hotel Boat & Co door Kollhoff & Pols architecten en nhow Amsterdam RAI hotel door OMA.