De culturele waarde van architectuur openbaart zich pas echt als het bouwwerk er niet meer is

Ik benaderde Mačkić in verband met de printeditie die de redactie afgelopen maanden maakte rondom het thema ‘architectuur als culturele waarde’. Volgens mij wordt namelijk de culturele waarde van architectuur voor een gemeenschap pas echt invoelbaar zodra een gebouw wordt verwoest. 'Omdat de gebouwde omgeving zo’n groot onderdeel van onze levens is – we wonen, werken en recreëren in gebouwen – is architectuur ook altijd onderdeel van een conflict’, schrijft ze.

Mačkić stelt dat architectuur vaak strategisch wordt ingezet in de oorlogsvoering. Zo zijn in de Tweede Wereldoorlog in Nederland theaters, sportcomplexen en pleinen gebruikt vanwege hun ruimtelijke condities. ‘Hier werden Joodse mensen verzameld voor hun deportatie naar concentratiekampen. En in de Palestijnse gebieden bouwde Israël illegale nederzettingen om de Palestijnen te isoleren en te controleren.'

Ze zet haar verhaal kracht bij door in te gaan op wat de verwoesting van de brug Stari Most in Mostar, Bosnië en Herzegovina, in 1999 voor haar persoonlijk en de gemeenschap betekende. 'De brug stond symbool voor de stad, voor het samenbrengen van de twee delen van de stad. Het stond symbool voor tolerantie en eenheid. Het was een ontmoetingsplek, generaties lang was het een plek waar verliefde stellen hun eerste afspraakje hadden en waar jaarlijks de beroemde duikwedstrijden werden gehouden.'

Mačkićs essay is niet het best gelezen verhaal van de week, maar dat zou het wat mij betreft wel moeten zijn. Lees haar verhaal, daarna kijk je voor altijd anders naar je eigen vakgebied.

Groet! Merel