Waak voor de denkfout 'straatje erbij' 
De Dakwoning. Beeld Marcel van der Burg

Waak voor de denkfout 'straatje erbij' 

De intussen gevleugelde uitspraak 'straatje erbij' van minister Hugo de Jonge maakt veel los bij ontwerpers. Het klinkt als een simpele oplossing, maar juist daarin ligt de denkfout. Marco Broekman zei daarover: 'Die straatjes erbij landen vaak in gevoelige locaties aan de stadsrand, waar ook van alles speelt.'

Ik deel Broekmans mening. Voorzichtigheid is geboden in stedenbouw, zodat nieuwe woningen niet alleen prettig zijn voor de bewoners, maar voor de hele buurt. ‘Woningbouw moet altijd een verbetering zijn voor mensen die al in het gebied wonen’, zegt Ianthe Mantingh van Zijdekwartier hierover. Haar bureau ontving de Rijnlandse Architectuurprijs voor het ontwerp van de Dakwoning 2021, één van de drie optopprojecten die we deze maand uitlichtten. 

Net als de wens voor zorgvuldigheid als het gaat om een ‘straatje erbij’, geef ik de voorkeur aan langzaam en doordacht optoppen in plaats van sneller en meer. Optoppen is en blijft een kwestie van maatwerk omdat slechts één woning al grote gevolgen kan hebben. Bijvoorbeeld voor het uitzicht en de privacy van omwonenden, maar ook vanwege de constructie, ontsluiting en complexiteit van bouwen in nauwe binnensteden. Het is met ‘acupunctuur in de stad’, zoals Broekman treffend zegt, dat we de stad leefbaar houden. 

Steden in ontwikkeling zijn gezonde steden, maar zonder het juiste verhaal en voldoende steun van directe betrokkenen ben je nergens. Dat ervoer Harro de Jong van Buroharro met zijn masterplan Stadsblokken-Meinerswijk in Arnhem. In het plan staan 420 woningen in de uiterwaarden die zorgvuldig in de natuur worden ingepast. Toch kreeg het bureau  verschillende tegenslagen voor de kiezen, zoals een referendum en een Raad van State-besluit. Na tien jaar is recent het groene licht gegeven en is Stadsblokken-Meinerswijk nu ‘een manifest voor hoe wij met water kunnen leven’, aldus De Jong. 

Veel leesplezier gewenst! 

Reinoud Schaatsbergen

Reinoud Schaatsbergen

Vakredacteur stedenbouw

Reinoud Schaatsbergen is schrijver en redacteur. Binnen de Architect is hij vakredacteur stedenbouw, met specifiek aandacht voor gebiedsontwikkelingen, landschapsarchitectuur en de maatschappelijke impact van (stedelijke) omgevingen.

Ideeën, vragen of opmerkingen? Mail naar reinoudschaatsbergen@vmnmedia.nl