Toelichting KCAP | Beeld Aiste Rakauskaite en Fred Oosterhuis
Het Hogekwartier ligt op de grens tussen de naoorlogse stadsuitbreidingen Liendert en Schuilenburg. De herbestemming van het gebied geeft een belangrijke impuls aan de opwaardering van deze twee wijken.
Het nieuwe stadsdeel ligt aan weerszijden van een drukke invalsroute tussen het stadscentrum en de snelweg, de Hogeweg. KCAP heeft hier een hoger gelegen, kruisende Buurtas toegevoegd, waardoor een compact ongelijkvloers kruispunt is ontstaan. Doorgaand verkeer gaat naar beneden, lokaal verkeer blijft boven. Een raamwerk van openbare ruimtes en landschappelijke ingrepen organiseert het Hogekwartier in verschillende zones die haaks op de Hogeweg staan; iedere zone heeft zijn eigen karakter. De weg zelf krijgt een laanprofiel met vier rijen bomen tussen de rijbanen en fietspaden.
De Buurtas voorziet in een klein centrum en wordt geflankeerd door schijfbebouwing met voorzieningen in de plint. Ook bevindt zich hier het nieuwe zwem- en sportcentrum Amerena, dat tegelijkertijd dient als kwartiermaker en blikvanger die de entree van Amersfoort markeert. Voor de ingang van Amerena is langs de Buurtas een plein gecreëerd. Het zwemcentrum kent een veelheid aan functies en vervult zo een belangrijke rol voor de stad en de wijde regio.
In het middengebied is een buurt ontstaan die qua schaal, structuur en bebouwing aansluit op de bestaande omgeving. Deze wijk kenmerkt zich door kleinschalige stedelijke blokken met een diversiteit aan typologieën, met name eengezinswoningen met een tuin. Tussen de bouwblokken schakelen zich groene, publieke ruimtes aaneen: hofjes, speelpleinen en woonstraten met plek voor beplanting, bomen, voetgangers, verkeer en parkeren.
Torens
Langs het Valleikanaal wordt het ensemble afgesloten door een viertal markante torens. Deze vormen een ruimtelijke verbijzondering die de overgang naar de binnenstad markeert. De torens staan op een plint van laagbouw die qua schaal aansluit bij de omliggende bebouwing, omringd door een groene zone met wandelpaden. Ook het kanaal is verduurzaamd: verbrede ecologische oevers met paddenpoelen in wadi’s herstellen en versterken de verbinding met het water. Via een ‘wetlandcorridor’ wordt het Valleikanaal verbonden met het Waterwingebied ten oosten van de stad, waardoor het onderdeel wordt van een doorlopende ecologische zone. De groene-blauwe structuur van het Hogekwartier zorgt daarbij ook voor vermindering van luchtvervuiling, geluidsoverlast en hittestress.
KCAP was verantwoordelijk voor het stedenbouwkundig plan en beeldkwaliteitsplan. Daarnaast was Jeroen Dirckx supervisor, waardoor hij de deelplannen continu kon monitoren en toetsen aan de oorspronkelijke ambities.
Aan de nieuwe wijk werkte een breed palet ontwikkelaars, investeerders, architecten en landschapsarchitecten mee, om de gevarieerde en sociaal inclusieve stadswijk neer te kunnen zetten.
