ARC22: Isala, Meppel - Vakwerk architecten

In opdracht van Isala Klinieken en Zorggroep Noorderboog ontwierp Vakwerk het Isala Diaconessenhuis, een streekziekenhuis gelegen in het Reestdal te Meppel. De opgave was tweeledig, en bestond uit het ontwerpen van een compleet ziekenhuis van 23.000 m2 met daarin opgenomen een geriatrisch revalidatiecentrum van 5000 m2. Daarbij was het van belang om het ontwerp naadloos in te passen in het omliggende landschap, en de kwaliteiten ervan zoveel mogelijk te benutten.

Toelichting Vakwerk architecten | Beeld Egbert de Boer, Leon van der Velden en Melanie Samat

In tegenstelling tot het ontwerpen van een typisch steriel ziekenhuis koos Vakwerk voor een holistische benadering, door een omgeving te creëren die actief bijdraagt aan het welzijn van haar patiënten. De focus lag op het optimaliseren en zo behapbaar mogelijk maken van de werkprocessen, met als resultaat een ziekenhuis dat meer weg heeft van een gezondheidscentrum; vriendelijk, overzichtelijk, en ‘Meppels’. Een ziekenhuis dat geen ziekenhuis wil zijn.

Het ontwerpteam bestond naast Vakwerk uit Pieters Bouwtechniek (constructie) en Deerns (installaties). Met hen hebben we een goed geïntegreerd DO afgeleverd, waarna we met de aannemerscombinatie TDE vof (Trebbe, Dura Vermeer en Engie) een bouwteam zijn aangegaan. Er zat veel druk op de planning en het budget. Vanuit wederzijds vertrouwen en door voortdurende toetsing van het gebouw aan de tien meest essentiële ontwerppunten, bleken we met elkaar in staat het esthetisch uitgangspunt te bewaken.

Isala Diaconessenhuis. Beeld Leon van der Velden
Isala Diaconessenhuis. Beeld Leon van der Velden

Ook in materialisatie onderscheidt het gebouw zich van het typische ziekenhuis. Door de natuurlijke materialen en kleuren voelt het gebouw zacht en vriendelijk. Mede dankzij strategisch ontwerpbureau Komovo klinkt de groene omgeving goed door in het interieur. Voorbeelden zijn de messing bladeren van de inheemse bomen in de vloer en prints van planten en dieren op muren, deuren, ramen en gordijnen. Qua techniek is er gefocust op duurzaamheid, zoals in het volgende deel meer uiteen wordt gezet.

Het Isala Meppel is het eerste all-electric ziekenhuis van Nederland. De daken van de twee hogere volumes zijn voorzien van PV-panelen en het gebouw is uitgerust met een WKO. Ook gaat het gebouw respectvol om met haar omgeving: het terrein is voornamelijk beplant met lokale vegetatie; het groendak zorgt voor voldoende biodiversiteit; ooievaarsnesten zijn behouden en nieuwe toegevoegd. Al deze maatregelen hebben geleid tot een gezond gebouw voor gebruiker en milieu, nu en in de toekomst.

Voor Meppel en deze locatie specifiek is het nieuwe ziekenhuis een groot gebouw. Om zo goed mogelijk aan te sluiten op het landschap is er gekozen voor een laag gebouw met zoveel mogelijk functies op de begane grond, met twee compacte volumes erop. Het gebouw is als het ware een verhoogd landschap, en refereert naar de eeuwenoude Drentse esgehuchten. Waar deze vroeger bescherming boden tegen tijdelijke overstromingen, biedt het verhoogde daklandschap nu bescherming in de vorm van zorg.

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.