ARC22: HAUT, Amsterdam - Team V Architectuur

Door traditionele vervuilende materialen te vervangen door hout draagt HAUT positief bij aan vermindering CO2-uitstoot. HAUT was het eerste woongebouw in NL met BREEAM Outstanding: houten draagconstructie, pv in gevel en op het dak, waterretentie op groendak, slimme systemen. HAUT biedt ook een antwoord op de eenheidsworst van hoogbouwprojecten in Amsterdam. Het productieproces van prefab CLT-panelen biedt meer opties voor customization dan bouwen met beton: meer variatie in woningtypen en gevelbekleding.

Toelichting Team V Architectuur | Beeld Jannes Linders

De gemeente Amsterdam liet bij de verkoop van de kavel van HAUT zowel hoge architectonische kwaliteit als duurzaamheid en (woon)kwaliteit meewegen. Het geselecteerde plan is een houten hybride woontoren van 21 verdiepingen, een van de hoogste houten gebouwen ter wereld. Sindsdien dragen we uit: bouwen met hout waar het kan. Het innovatieve project draagt eraan bij om hout als constructief bouwmateriaal wereldwijd opnieuw op de kaart te zetten.

Er waren weinig richtlijnen voor hoogbouw met hout: het ontwerpteam besteedde veel aandacht aan technische innovatie en veiligheid. De vloeren en wanden zijn van hout, maar een volledig houten constructie is in waterrijk en winderig Amsterdam niet mogelijk. Daarom zijn de fundering, kelder en liftkern uitgevoerd in beton. Tijdens het proces ook veel gedeeld van onze ervaringen en inzichten in het ontwerp- en bouwproces, op onze socials en via veel lezingen/presentaties.

HAUT. Beeld Jannes Linders
HAUT. Beeld Jannes Linders

Er waren hele goede samenwerkingen met Arup, Lingotto en J.P. van Eesteren. Do Janne Vermeulen vindt dat gemeentes vaker in tenders dit soort criteria moeten hanteren. Het is een van de weinige middelen om in een vroege fase, voor welstandscommissie/bestemmingsplan, te kunnen sturen op kwaliteit. Door in een vroeg stadium marktpartijen te betrekken en als gemeente de lat heel hoog te leggen, komen ambitieuze inschrijvingen en mooie resultaten. Kortom, meer middelen voor een leefbare en duurzame stad.

Het voorkomen van geluidsoverlast kon bestreden worden door op de houten vloeren een laagje beton aan te brengen, ook gunstig voor de stabiliteit van HAUT. Het perceel loopt evenwijdig aan een onaantastbaar ondergronds dijklichaam, wat de fundering beperkingen opleverde. Tijdrovend was de constructie van een waterkerende diepwand. Ook moest rekening gehouden met datakabels ter hoogte van de puntige hoek. De asymmetrische plattegrond van HAUT leverde uitdagingen op het gebied van torsie op.

HAUT. Beeld Jannes Linders
HAUT. Beeld Jannes Linders

Voordeel van een houten constructie is de hoge mate van aanpasbaarheid, op maat gemaakte ‘haute architecture’. In de prefabricage van CLT-panelen zijn gemakkelijk variaties aan te brengen. In tegenstelling tot de meeste houten gebouwen zijn alleen de binnenmuren van HAUT dragend, waardoor grote kamerhoge ramen in de gevel mogelijk zijn. Het onregelmatige patroon van balkons en de uitgesproken, dubbelhoge ruimtes met uitzicht op de Amstel maken de architectuur van HAUT opvallend onderscheidend.

Nog enkele opmerkingen: als HAUT in beton was gebouwd, was de CO2-uitstoot 45% hoger geweest; de innovatie van HAUT is tweeledig: allereerst door een groot deel van de draagconstructie te vervangen door CLT, een relatief nieuw bouwmateriaal. Ten tweede door deze bouwmethode toe te passen in hoogbouw. HAUT is een van de eerste houten gebouwen van dit formaat; er is ook veel aandacht besteed aan ‘de zesde gevel’ (onderaanzicht bij torens); de verspringende balkons met hout lijken nabij in plaats van afstandelijk.

  • ARC22-HAUT_Tekeningen_Team V Architectuur

    Download
  • 220515_HAUT_ARC22_extra pdf

    Download

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.