Toelichting Benthem Crouwel Architects | Beeld Jannes Linders
Delen van de oudbouw zijn gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw, de oude koepel is opengemaakt en hersteld en kreeg zijn plek terug als hart van het museum. Een unieke nieuwe vleugel is aangebouwd zonder de eeuwenoude stuwwal waarop hij ligt te beschadigen. Er zijn diverse grote raampartijen met doorzichten. Een monumentale trap steekt dwars door de nieuwe vleugel en dient als balkon voor vergezichten én als podium en tribune voor voorstellingen.
Voor het publieke gebied is gezocht naar tactiliteit en een intieme sfeer passend bij oorspronkelijke herensociëteit. Met de constructeur en aannemer is een spectaculaire bouwwijze ontwikkeld voor uitkraging met een unieke uitschuiftechniek die normaal gesproken voor bruggen wordt gebruikt. Voor de integratie van de beeldentuin is samengewerkt met een landschapsarchitect. Omdat er vanwege de museale functie zeer hoge eisen worden gesteld aan het binnenklimaat en beveiliging is er extra aandacht geweest voor het ontwerp van de technische integratie. De technische installaties zijn volledig uit zicht weggewerkt.
De nieuwe vleugel is betegeld met 82.000 unieke, met de hand vervaardigde geglazuurde keramische tegels door Koninklijke Tichelaar. Voor de nieuwe vleugel is een staalconstructie ontworpen door Pieters Bouwtechniek Delft. Er is voor delen van de oudbouw gebruik gemaakt van de originele materialen, zoals de kolommen in de koepel die bij de sloop werden herontdekt.
Ruimtes zijn flexibel in gebruik met veel mogelijkheden voor wisselende expo’s. Met de stuwwal en de invulling van de beeldentuin wordt er ingespeeld op maximaliseren van de biodiversiteit op deze plek in de stad. Middels een box-in-boxprincipe zijn de vleugels van het monument volledig geïsoleerd (resulterend in een forse reductie van de energievraag). De bestaande bron is uitgebreid ten bate van een nieuwe WKO-installatie. Het gebouw is van het gas af, er liggen zonnepanelen op het dak en de volledige verlichtingsinstallatie is uitgevoerd in LED. Details zijn robuust, onderhoudsvriendelijk en duurzaam.
Het museum ligt op een bijzondere plek aan de rand van de stad op een stuwwal, gedeeltelijk zwevend, boven de uiterwaarden met uitzicht op de Betuwe en de Rijn. Het bijzondere kleurverloop van de tegels op de gevel – van aardse tinten aan de walkant tot ijsblauw aan de zijde richting de rivier, symboliseert de locatie. De combinatie van deze natuurlijke kleuren en de contrasterende vorm zorgen ervoor dat het gebouw goed zichtbaar is en toch past in zijn omgeving.
Bijzondere aandacht is besteed aan het creëren van een heldere routing tussen rustige ruimtes waar de bezoeker kan focussen op de kunst, afgewisseld met reflectieruimtes met grote raampartijen en doorzichten. De tentoonstellingszalen met daglicht concurreren daardoor niet met het uitzicht. Het gebouw faciliteert de museumbezoeker in een totaalervaring. BCA transformeerde het gebouw tot een zichtbaar, overzichtelijk en toegankelijk nieuw museum dat de stad verbindt met de natuur en met de kunst.
