ARC22: Refuge, Bonheiden - NWLND Rogiers Vandeputte

Na het verbouwen van de woning werd het terrein verwilderd achtergelaten. Het huis met verheven gelijkvloers stond als een bastion in het groen. De relatie ontbrak. De bouwheer vroeg om zijn tuin te structureren en te herdenken, een masterplan voor het volledig perceel: een moestuin, kippenhok, yogaplatform, fietsenstalling, atelierruimte, zwemvijver en poolhouse. Plekken om te bewegen en plekken om te rusten.

Toelichting NWLND Rogiers Vandeputte | Beeld Johnny Umans

Het perceel kreeg structuur door centraal in de tuin een refuge te positioneren volgens het dubbelassenstelsel van de woning en de geknikte perceelsgrenzen. Een paviljoen eerder dan een zwemvijver met poolhouse. Rondom werd een set landschappelijke elementen nauwkeurig ingeplant: een filtervijver, patio, fietsenstalling en berging. De refuge omvat een zwemvijver met etsatelier. Het is een betonnen container met precieze openingen die het landschap kaderen. Een cirkelboog houdt de ruimte bijeen.

Het project is een gesamtlandschaft. De Refuge is het resultaat van een masterplan door NWLND opgemaakt, waarna de krachtlijnen werden herdacht en bekrachtigd door het landschapsontwerp van Jeroen Provoost. Het landschapsontwerp groeit voort uit het gebouw en vult het aan. Er wordt een cirkelvormige ‘hortus conclusus’ gecreëerd die qua vorm de uitsnede uit de dakplaat vervolledigt. De cirkel wordt ingezet als beeldtaal voor de geabstraheerde versie van een open plek in het bos.

Refuge. Beeld Johnny Umans
Refuge. Beeld Johnny Umans

Net als de woning is de refuge een schakel op een nieuw zandkleurig betonpad vanaf de straat tot het yogaplatform. De rode robuuste betonnen schil staat in zacht contrast met de complementaire groene omgeving. Het rood is een nuance van de bestaande woning. Het grote schuifraam in de refuge staat in lijn met de woning en deelt het paviljoen op in een hard exterieur en een zacht, geïsoleerd interieur. De metalen elementen die in het landschap tevoorschijn komen hebben dezelfde paarsrode kleur.

Voor de technieken werden duurzame oplossingen gekozen. Warmtepomp en fotovoltaïsche cellen. Het regenwater- en afvalbeheer werd voorzien op eigen terrein. De aanvoer van materialen werd beperkt. De bekleding binnenin bestaat uit de bekistingspanelen van de betonwerken waar het rode pigment in getrokken is, rechtstreeks hergebruikt. Voor de bakstenen volumes werden de stenen gebruikt die over waren na de bouw van de woning. Er werd gekozen voor lokale aannemers uit de omgeving.

Refuge ligt in de met villa’s bebouwde bossen tussen Mechelen en Leuven. Het is een plek in het bos waar je naartoe kan ontsnappen. Een vakantiegevoel in eigen tuin. Afgezonderd. Het gebouw is ook zo opgevat. Het werd ingeplant rekening houdend met de bomen en probeert de impact op zijn omgeving te beperken. Energie wordt ter plaatse opgewekt en het (afval)water ter plaatse verwerkt. De keuze voor een zwemvijver met filtervijver bevordert de biodiversiteit…

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.