Van de ruim 260 watertorens die er sinds 1856 zijn gebouwd, zijn er vandaag nog circa 175 over. De watertoren van St. Jansklooster staat midden in een beschermd natuurgebied van Natuurmonumenten, De Wieden Overijssel. Een prachtige locatie. Dit was de aanleiding voor BOEi, Vitens & Natuurmonumenten om de toren een nieuwe functie te geven. Zecc transformeerde de toren daarom tot een uitkijktoren. Het is een bijzonder ontwerp geworden. Het werd daarom afgelopen donderdag bekroond met de watertorenprijs 2014, de tweejaarlijkse prijs voor de beste herbestemming van een watertoren.
La route architecturale
De toren heeft een hoogte van maar liefst 45 meter. Boven op is een 360 graden uitzicht over het natuurgebied de Wieden. Prachtig natuurlijk, maar niet iedereen zal hierdoor verleidt worden de klim te maken. Ruimte voor een lift is er niet en dus moet de bezoeker via een trap naar boven worden gebracht. Zecc was zich hier van bewust en legde de nadruk in het ontwerp op deze trap. Door middel van een spectaculaire nieuwe “route architecturale” wordt de bezoeker naar boven gebracht. In het eerste gedeelte is de trap dicht. Hij brengt de bezoeker naar de eerste verdieping op vier meter hoogte. Deze verdieping op vier meter hoogte laat de bezoeker de bijzondere architectonische kwaliteit van een watertoren ervaren. Het is een ruimte van 24 meter hoog die een samenspel toont van bestaande steile en nieuwe trappen. Een ruimtelijke puzzel van metaal en hout. De nieuwe trap is gemaakt van houten OSB-platen. Deze vormen door hun warme en natuurlijke uitstraling een spannend contrast met het ruwe beton van de wanden van de watertoren. Langs deze wanden liep de oude trap. De nieuwe trap komt echter los van deze wanden en schiet kris- kras door de toren, hetgeen de ruimtelijke ervaring versterkt.
Tot grote hoogte
De nieuwe trap van Zecc brengt de bezoeker naar een hoogte van 28 meter, het niveau van de lekvloer net onder het grote betonnen waterreservoir. Vanaf deze lekvloer loopt een stalen wenteltrap dwars door bodem van het holle waterreservoir. Langzaam wordt de bezoeker zo omhoog geleidt langs de wanden van het reservoir. Een tocht die de bezoeker architectonische kwaliteit van de watertoren echt laat ervaren. Je voelt bijna de aanwezigheid van de enorme watermassa die hier vroeger voor waterdruk in de hele regio zorgde.
De beloning
Na deze ‘route architecturale’ bereikt de bezoeker dan eindelijk de plek waarvoor hij is gekomen: het uitkijkpunt. Door een deel van het dak van het watervat te verwijderen is er meer ruimte en overzicht gecreëerd . Door de transparante roostervloer waant de bezoeker zich midden in het waterreservoir. Naast de vier kleine bestaande ramen zijn er vier grote vensters gerealiseerd die het uitzicht op de Wieden compleet maken. Het publiek maakt een spectaculaire en afwisselende reis naar boven met een prachtig uitzicht als beloning. Gelukkig is de afdaling net zo bijzonder.
