HET architectenbureau transformeerde een kerk met de naam De Kandelaar naar een modern en duurzaam gezondheidscentrum. De bestaande structuur van de kerk, een grote zaal met een krans van eenlaagse gebouwen eromheen, bleek, door een simpele maar doeltreffende ingreep, heel erg geschikt te zijn voor het huisvesten van een apotheek, huisartsen en een fysiotherapeut.
Met een lineaire uitbreiding heeft Studio D11 Architecten een gemeentelijk monument nieuw leven ingeblazen. In de twee-onder-een-kapwoning woonde lange tijd een brugwachter die de Reineveldbrug bij het DSM terrein in Delft bediende. De uitbreiding biedt plaats aan een aantal geschakelde woonruimtes en een extra slaapkamer.
Het project sociale woningen Boshoek situeert zich ten zuiden van Antwerpen, in de landelijke gemeente Boechout. Het programma omvat 11 sociale woningen en een ondergrondse parking. Het wigvormig hoekperceel is gelegen aan het kruispunt waar Alexander Franckstraat en Boshoek samenkomen.
In het Belgische Charleroi staat een blauwzwarte toren, die in eerste instantie nogal intimiderend aandoet. Het gebouw van Jean Nouvel lijkt een vloeiende variant op zijn 'Tour sans fins' die ooit in de zakenwijk La Défense zou verrijzen. Op begane grond niveau sluit de toren echter verrassend goed aan op de omgeving en de menselijke schaal. Het hoofkwartier van de politie is er gecombineerd met een danstheater.
In Osdorp vindt sinds de jaren negentig een groot stadsvernieuwingsproject plaats waarin de uitgeleefde bouwvolumes stapsgewijs vervangen worden door nieuwe gebouwen. Op deze manier wordt geprobeerd de stedebouwkundige problemen van de wij te elimineren en tegelijkertijd de kwaliteiten te behouden, zoals de groene, rijk begroeide zones tussen de bouwblokken. Atelier Kempe Thill ontwierp op één van deze stroken een klein jeugd- en buurtcentrum. Het is een buitenstaander die zich voegt naar de taal van de Westelijke Tuinsteden. Tegelijkertijd is 'De Hood' in staat om te steunen op eigen kracht waardoor het gebouw niet afhankelijk is van het gedrag van de buren in deze roerige tijden van herstructurering.
Door Marc Dubois - Zestig jaar lang was het Neues Museum in Berlijn niet meer dan een ruïne blootgesteld aan wind en regen. Eind twintigste eeuw besloot Berlijn het gebouw dan toch te renoveren. Na het uitschrijven van een prijsvraag selecteerde de stad het plan van David Chipperfield. De kracht van zijn ontwerp ligt in de gevoeligheid waarmee hij omgaat met de grote gelaagdheid van het complex. In oktober wordt het museum opnieuw voor het publiek geopend en is daarmee het derde gerenoveerde gebouw op het Museuminsel
Door Harm Tilman - In de zuidelijke periferie van Wenen realiseerde Massimiliano Fuksas twee kantorentorens met een opmerkelijke gevelbekleding. De onderbouw hiervan wordt gevormd door een sokkel met grote ruimtelijk kwaliteit. Tezamen vormen de torens een baken in het stadslandschap en definiëren ze de grens tussen stad en ommeland. Tegelijk belichamen ze een nieuwe stedenbouwkundige koers, doordat de periode van dogmatische conservering is afgesloten en Wenen een nieuw tijdperk van transformatie is ingegaan.
Door Dominique Pieters - In haar gebouwen streeft u n Studio naar de integratie van organisatie, architectuur, constructie en interieur. Het NMR gebouw op de Uithof in Utrecht is opgebouwd rond de voor het hier verrichte onderzoek benodigde magneten. Deze bepalen niet alleen het programma en de circulatie in het gebouw, maar vormen volgens de architecten ook de constructie en de afwerking. Het resultaat is een dynamisch gebouw met vloeiende vormen en kolomvrije ruimtes. Om deze kwaliteiten in de gekozen betonconstructie voor elkaar te krijgen, dienden echter de nodige technische problemen te worden opgelost.
Door Joost Ector - Voor het gebouw op de Kop van Zuid ontwikkelde EEA met ABT een ongebruikelijk staalskelet, waarin betonnen wanden en schachten voor stabiliteit zorgen. Dankzij de regelmatige draagstructuur zijn de kosten, de snelheid en de flexibiliteit van deze hybride constructie geoptimaliseerd. Binnen de constructie is voor iedere plek steeds de geschiktste oplossing gekozen. De bruggen in het spectaculaire atrium vormen niet alleen verbinding- en studieruimtes, maar zorgen ook voor de afdracht van de windbelasting op de gevel. Door deze werkwijze kan de Ichthus Hogeschool beschouwd worden als een hommage aan de negentiende-eeuwse ingenieurskunst.
Door Michele Bonino - De nieuwe vestiging van de Bocconi Universiteit onderscheidt zich in vele opzichten van zijn nationale soortgenoten. Eén aspect steekt er echter met kop en schouders bovenuit. Terwijl de Italiaanse architecten in eigen land slechts mondjesmaat aan de bak komen met kleinschalige projecten en hun bekendheid vaak danken aan grote opdrachten uit het buitenland, doet zich in Milaan precies het omgekeerde voor. De kwaliteit van de kleine projecten die Grafton tot dan toe had gerealiseerd in Dublin en omstreken zorgde dat het onbekende architectenbureau de internationale prijsvraag voor het universiteitsgebouw won. In Milaan heeft het bureau een gebouw neergezet dat functioneert als een filter tussen de stad en de universiteit.
Door Aaron Betsky -
Door Liesbeth Melis - In 1990 won Frits van Dongen van de Architecten Cie de meervoudige opdracht voor een nieuw theatercomplex op het terrein van de voormalige Harmonie. Tot dan toe had dit negentiende-eeuwse classicistische bouwwerk als theater gefunctioneerd, maar de verandering in betekenis van een klassiek theater tot een modern geoutilleerd zalenverhuurbedrijf noopte tot een nieuw gebouw dat beter aan de eisen van deze tijd zou voldoen. Van Dongen ontwierp een multifunctioneel gebouw, waarbij de sfeer van het theater drager van het ontwerp was.
Door J.E. Abrahamse - Wie de laatste tijd het Franse stedebouwkundige tijdschrift Urbanismes et Architecture heeft gelezen, zal verbaasd zijn over de opvallende koerswijziging van de redactie sinds de leiding ervan in handen is van Michel Cantal-Dupart. Het blad is nu voornamelijk gericht op de problematiek van de grote steden en komt met originele, m aar toch zeer pragmatische oplossingen. Cantal-Dupart waarschuwt in scherpe redactionele commentaren voor ontwikkelingen die de Franse steden problemen kunnen bezorgen vergelijkbaar met die in New York, Chicago of Los Angeles.
Door Egbert Koster - Museum Boymans-van Beuningen in Rotterdam is onlangs aan twee zijden uitgebreid. In beide gevallen is de nieuwbouw gesitueerd op een voormalig terras. Aan de voorgevel plaatste Alexander Bodon over de hele breedte van zijn 'eigen' nieuwe vleugel een eenlaagse serre-achtige bouw. Aan de achterzijde van het oude hoofdgebouw van Van der Steur uit 1935 ontwierp Hubert-Jan Henket op de plek van het voormalige terras van de museumtuin een paviljoen-vormige uitbreiding. Achter de moderne uitstraling van dit paviljoen blijkt bij nadere beschouwing een klassiek geïnspireerde ontwerpopvatting schuil te gaan.
Door Pieter Jan Gijsberts - "Architektur ist nicht das Leben. Architektur ist Hintergrund. Alles andere ist nicht Architektur." 1 Deze apodictische uitspraak van Hermann Czech uit 1971 is ook nu nog de meest treffende karakterisering van zijn theoretische en architectonische werk. In 1971 onderscheidde hij zich daarmee van de happening-achtige tendens in de Weense architectuur met collectieven als Haus Rucker Co, Zünd Up, Salz der Erde en Coop Himmelblau, welke Iaatsten het in 1980 nog nodig vonden een manifest onder de titel Architektur muB brenrten het licht te laten zien. Bravour en jongensboekenromantiek zijn Hermann Czech vreemd gebleven: ironie en besef van het voorhanden zijnde en het mogelijke passen hem meer.
Door Marian van der Waals - In Columbus, Ohio, werd onlangs Het door de architectencombinatie Eisenman/Trott ontworpen Wexner Center for the Visual Arts geopend. Dit gebouw is er niet alleen om kunstwerken en kunstmanifestaties te behuizen maar is ook een gebeurtenis op zichzelf. De eerste weken na de opening is het gebouw zelf het kunstwerk 'on show'. Deze expositie van het gebouw wordt begeleid door een audio 'tourtape' The Grid die de geëxposeerde architectuur toelicht. Een ontdekkingstocht door een van de eerste grote gerealiseerde werken van Peter Eisenman.
Door Hans Stoutjesdijk - Frits van Dongen is al tien jaar actief ais architect. In die tijd heeft geen van zijn ontwerpen het verder gebracht dan het papier. Zijn niet aflatende inzet als deelnemer aan vele prijsvragen leidde af en toe tot een plaats in de zoeklichten (o.a. de prijsvragen voor Parijs: Les Halles, Berlijn: Lützowplatz en Rotterdam: Jongerenhuisvesting Kruisplein), maar geen van zijn plannen kwam als winnende uit de bus. Als freelance architect bij architectenbureau Van Mourik was hij samen met Peter Vermeulen verantwoordelijk voor het ontwerp van de muziekzaal van het Haags Residentieorkest. Pas nu recent een gezondheidscentrum is gerealiseerd, en een woningbouwproject in uitvoering is, kan hij zich definitief ontdoen van het stempel van papieren coryfee van de Nederlandse architectuurwereld.
Door Egbert Koster - Afgelopen maand verscheen er een nieuw boek van Charles Jencks over het door hem zo fanatiek gepropageerde Post-Modemisme. Het bevat een overzicht van de recente Post-Modeme architectuur en beeldende kunst maar is doortrokken van Jencks eigen voorkeur voor een sterk symbolisch geladen classicistische vormtaal. In deze pretentieuze uitgave, die gepresenteerd werd op een internationaal symposium, blijkt Jencks opvatting over het Post- Modemisme meer te zijn gebaseerd op een persoonlijke stijlvoorkeur dan op de theoretische implicaties van het postmoderne denken.
Door Janny Rodermond - In juni werd in het recreatiepark de Beekse Bergen te Hilvarenbeek het IMAX-theater geopend. Een bioscoop geschikt voor het projecteren van films op een immens groot scherm. Onderwerpen waarbij zwaartekracht een rol speelt kunnen met dit projectiesysteem zeer suggestief verbeeld worden. Het theater is onderdeel van een nog verder te ontwikkelen Cosmocenter. Het fraaie amusementsgebouw is ontworpen door architectenbureau Oosting & Beunderman uit Utrecht.
Door dr. C. D. Saal - In de Nederlandse architectenwereld is Frank van Klingeren een bekende figuur. Zijn eigenzinnige architectuuropvattingen hebben vorm gekregen in veelbesproken projecten als De Meerpaal in Dronten en 't Karregat te Eindhoven. Vooral dit laatste gebouw heeft een massa stof doen opwaaien. Van Klingerens 'stoor'-theorie (laat de mensen elkaar maar hinderen, dan spreken ze elkaar tenminste) is daar met name ten aanzien van de scholen niet best uit de verf gekomen. Toen Van Klingeren begin dit jaar via de televisie zijn ideeën over Nederland uitstrooide kon socioloog dr. C. D. Saai van de Rijksuniversiteit te Groningen, het maar moeilijk met de inhoud ervan eens zijn. Daarom hierbij enkele kanttekeningen van Saai bij Van Klingerens poging tot 'ontklonteren'.
