Door Aaron Betsky -

Door Liesbeth Melis - In 1990 won Frits van Dongen van de Architecten Cie de meervoudige opdracht voor een nieuw theatercomplex op het terrein van de voormalige Harmonie. Tot dan toe had dit negentiende-eeuwse classicistische bouwwerk als theater gefunctioneerd, maar de verandering in betekenis van een klassiek theater tot een modern geoutilleerd zalenverhuurbedrijf noopte tot een nieuw gebouw dat beter aan de eisen van deze tijd zou voldoen. Van Dongen ontwierp een multifunctioneel gebouw, waarbij de sfeer van het theater drager van het ontwerp was.

Door J.E. Abrahamse - Wie de laatste tijd het Franse stedebouwkundige tijdschrift Urbanismes et Architecture heeft gelezen, zal verbaasd zijn over de opvallende koerswijziging van de redactie sinds de leiding ervan in handen is van Michel Cantal-Dupart. Het blad is nu voornamelijk gericht op de problematiek van de grote steden en komt met originele, m aar toch zeer pragmatische oplossingen. Cantal-Dupart waarschuwt in scherpe redactionele commentaren voor ontwikkelingen die de Franse steden problemen kunnen bezorgen vergelijkbaar met die in New York, Chicago of Los Angeles.

Door Egbert Koster - Museum Boymans-van Beuningen in Rotterdam is onlangs aan twee zijden uitgebreid. In beide gevallen is de nieuwbouw gesitueerd op een voormalig terras. Aan de voorgevel plaatste Alexander Bodon over de hele breedte van zijn 'eigen' nieuwe vleugel een eenlaagse serre-achtige bouw. Aan de achterzijde van het oude hoofdgebouw van Van der Steur uit 1935 ontwierp Hubert-Jan Henket op de plek van het voormalige terras van de museumtuin een paviljoen-vormige uitbreiding. Achter de moderne uitstraling van dit paviljoen blijkt bij nadere beschouwing een klassiek geïnspireerde ontwerpopvatting schuil te gaan.

Door Pieter Jan Gijsberts - "Architektur ist nicht das Leben. Architektur ist Hintergrund. Alles andere ist nicht Architektur." 1 Deze apodictische uitspraak van Hermann Czech uit 1971 is ook nu nog de meest treffende karakterisering van zijn theoretische en architectonische werk. In 1971 onderscheidde hij zich daarmee van de happening-achtige tendens in de Weense architectuur met collectieven als Haus Rucker Co, Zünd Up, Salz der Erde en Coop Himmelblau, welke Iaatsten het in 1980 nog nodig vonden een manifest onder de titel Architektur muB brenrten het licht te laten zien. Bravour en jongensboekenromantiek zijn Hermann Czech vreemd gebleven: ironie en besef van het voorhanden zijnde en het mogelijke passen hem meer.

Door Marian van der Waals - In Columbus, Ohio, werd onlangs Het door de architectencombinatie Eisenman/Trott ontworpen Wexner Center for the Visual Arts geopend. Dit gebouw is er niet alleen om kunstwerken en kunstmanifestaties te behuizen maar is ook een gebeurtenis op zichzelf. De eerste weken na de opening is het gebouw zelf het kunstwerk 'on show'. Deze expositie van het gebouw wordt begeleid door een audio 'tourtape' The Grid die de geëxposeerde architectuur toelicht. Een ontdekkingstocht door een van de eerste grote gerealiseerde werken van Peter Eisenman.

Door Hans Stoutjesdijk - Frits van Dongen is al tien jaar actief ais architect. In die tijd heeft geen van zijn ontwerpen het verder gebracht dan het papier. Zijn niet aflatende inzet als deelnemer aan vele prijsvragen leidde af en toe tot een plaats in de zoeklichten (o.a. de prijsvragen voor Parijs: Les Halles, Berlijn: Lützowplatz en Rotterdam: Jongerenhuisvesting Kruisplein), maar geen van zijn plannen kwam als winnende uit de bus. Als freelance architect bij architectenbureau Van Mourik was hij samen met Peter Vermeulen verantwoordelijk voor het ontwerp van de muziekzaal van het Haags Residentieorkest. Pas nu recent een gezondheidscentrum is gerealiseerd, en een woningbouwproject in uitvoering is, kan hij zich definitief ontdoen van het stempel van papieren coryfee van de Nederlandse architectuurwereld.

Door Egbert Koster - Afgelopen maand verscheen er een nieuw boek van Charles Jencks over het door hem zo fanatiek gepropageerde Post-Modemisme. Het bevat een overzicht van de recente Post-Modeme architectuur en beeldende kunst maar is doortrokken van Jencks eigen voorkeur voor een sterk symbolisch geladen classicistische vormtaal. In deze pretentieuze uitgave, die gepresenteerd werd op een internationaal symposium, blijkt Jencks opvatting over het Post- Modemisme meer te zijn gebaseerd op een persoonlijke stijlvoorkeur dan op de theoretische implicaties van het postmoderne denken.

Door Janny Rodermond - In juni werd in het recreatiepark de Beekse Bergen te Hilvarenbeek het IMAX-theater geopend. Een bioscoop geschikt voor het projecteren van films op een immens groot scherm. Onderwerpen waarbij zwaartekracht een rol speelt kunnen met dit projectiesysteem zeer suggestief verbeeld worden. Het theater is onderdeel van een nog verder te ontwikkelen Cosmocenter. Het fraaie amusementsgebouw is ontworpen door architectenbureau Oosting & Beunderman uit Utrecht.

Door dr. C. D. Saal - In de Nederlandse architectenwereld is Frank van Klingeren een bekende figuur. Zijn eigenzinnige architectuuropvattingen hebben vorm gekregen in veelbesproken projecten als De Meerpaal in Dronten en 't Karregat te Eindhoven. Vooral dit laatste gebouw heeft een massa stof doen opwaaien. Van Klingerens 'stoor'-theorie (laat de mensen elkaar maar hinderen, dan spreken ze elkaar tenminste) is daar met name ten aanzien van de scholen niet best uit de verf gekomen. Toen Van Klingeren begin dit jaar via de televisie zijn ideeën over Nederland uitstrooide kon socioloog dr. C. D. Saai van de Rijksuniversiteit te Groningen, het maar moeilijk met de inhoud ervan eens zijn. Daarom hierbij enkele kanttekeningen van Saai bij Van Klingerens poging tot 'ontklonteren'.

Het vijfsterren BoTree hotel straalt het luxueuze en vriendelijke gevoel uit van Marylebone, een van Londens luxe wijken. Het ontwerp is een ode aan het levensgevoel van de wijk en biedt gasten een unieke mix van luxe en lokale charme. Concrete Amsterdam ontwierp het interieur van het hotel, waaronder The BoTree Bar, de lobby en 199 kamers en suites.

Charles & More en VEVS heeft van Teylers Museum de uitdagende opdracht gekregen om het museumcafé volledig te vernieuwen, met verwijzing naar de historische charme die het Teylers Museum zo kenmerkt.

'Het Zand' is een markante verschijning in Leidsche Rijn, Utrecht. Centraal in de buurt, biedt de multifunctionele accommodatie (MFA) onderdak aan twee basisscholen, een kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, een buurtcentrum, een theaterzaal en een gymzaal. Om de groei van de twee scholen en vernieuwing in onderwijsvisies te faciliteren, ontwierp VenhoevenCS de nieuwe inrichting. Het resultaat: een multifunctioneel, flexibel inzetbaar en sfeervol gebouw als sociaal ankerpunt in de wijk.

Afgelopen week belden Frans Bevers, ontwerper, adviseur en docent op het gebied van interieurarchitectuur en tentoonstellingsontwerp, en ik elkaar om de laatste schoonheidsfoutjes uit het artikel over de nieuwe vaste opstelling van het Centraal Museum Utrecht te halen. Bevers complimenteerde me over het feit dat de Architect de laatste weken aandacht besteed aan tentoonstellingsarchitectuur. Het blijft een onderbelicht onderdeel binnen de sector.

Jaarlijks wordt 1,5 miljoen kilo schapenwol in Nederland verbrand. Dit kan anders vindt Christien Meindertsma. Ze ontwikkelde een industriële techniek om te bouwen met het - vaak als waardeloos bestempelde - scheerwol.

Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie roept Nederlandse ontwerpers op om voor 10 januari een subsidie aan te vragen voor de volgende editie van de Salone del Mobile in Milaan in april. De presentaties moeten de Nederlandse ontwerpsector zichtbaarder maken en het Stimuleringsfonds verwacht dat internationale ontwerpers hun kennis kunnen delen.

De oprichters van i29, Jasper Jansen en Jeroen Dellensen, nemen de volgende stap in de interieurwereld met hun nieuwe meubelmerk 'elements amsterdam'. Hun eerste meubel, element 01, is een lockerkast die interieurarchitecten naar hun eigen hand kunnen zetten en kunnen toepassen in hun eigen ontwerpen. 'We zijn ook van plan om meubels van andere ontwerpers en architecten in de collectie op te nemen, daarom kozen we voor een op zichzelf staand meubelmerk!'

Het Gentse designduo Muller Van Severen brengt in samenwerking met het Italiaanse Bitossi Ceramiche 'ONDA' uit. De collectie bestaat uit keramische vazen die de kenmerkende Muller Van Severen identiteit dragen. De simplistische vormentaal en sprekende kleurencombinaties maken van een doorsnee vaas een waar designobject. Een bos bloemen lijkt haast overbodig.

Het veelkleurige werk van Dries Otten valt op in een interieurwereld waar momenteel greige-tinten - oftewel: grijs en beige - domineren. Otten toont dat het anders kan en biedt een kleurrijk tegengeluid. Hoewel hij zichzelf niet per se als een 'kleurrijk persoon' omschrijft, wil hij met zijn werk gezellige ruimtes creëren en de evidente keuzes vermijden. 'Ik heb speelsheid nodig!'

Gemak en onmiddellijke voldoening zijn geweldig. Tegelijkertijd lijkt de hightech omgeving waar we ons tegenwoordig in bevinden de behoefte te vergroten om de verbinding met elkaar aan te gaan op een zinvolle manier. Met ons ontwerp voor het Next restaurant creëerden we een micro-avontuur waar de verschillende ruimten plezier, kwaliteit, eerlijkheid en de lokale smaak uiten.