Terugkijkend op de vijf best gelezen opinies van de Architect valt het op dat onze vakgemeenschap graag sterke opinies leest, van commotie houdt en van zich wil laten horen. Zo ondertekenden meer dan honderd vakgenoten de brandbrief om de sloop van SoZa in Den Haag tegen te gaan. Ook wekte de scherpe en persoonlijke opinie van hoofdredacteur Merel Pit over leiderschap in de architectuur de nodige reacties op.

Alle prachtige renders met florerende planten, struiken en bomen op de veertiende verdieping ten spijt, veel 'groene' architectuur kost de samenleving meer dan het opbrengt. Zo hebben gebouwen met bomen op verdiepingen, zoals de Trudo Toren en Wonderwoods, een klimaatprijs. Dit vanwege de extra hoeveelheid CO2 die ze uitstoten om al dat groen op hoogte constructief mogelijk te maken. Daarbij is groen uiteindelijk het best af met 'de voetjes in de grond'.

We moeten circulair bouwen aantrekkelijk en aangenaam maken voor zowel de ontwerper, de aannemer als de opdrachtgever en de gebruiker. Hiervoor moeten ze op de juiste manier worden meegenomen in het proces van hergebruik. Bijna iedereen staat ervoor open om iets goeds te doen voor het milieu, maar wil ook de zekerheid en de endorfine en dopamine die vrijkomt met bezitten van 'mooie' producten. Zolang we genoegen moeten nemen met kwalitatief minder, is meer innovatie nodig.

Lelijk. Gebruikten ze dat woord nu echt? IJverig trek ik nog wat spijkers uit de net geoogste balken. Vertragen zou de balk onbetaalbaar maken, al laat het gesprek met de opdrachtgevers me niet meer los. Nee, lelijk zeiden ze niet. Maar er was die stilte, en de gedachten die ik achter de ogen rondjes zag maken.