Woningbouw gaat de komende jaren over CO2-arme materialen én lowtech ontwerpen met minimale installaties. Dat zeggen acht grote beleggers en vijf woningbouwcorporaties die het voortouw nemen nu de overheid volgens hen te weinig eisen stelt aan materiaalgebonden CO2-reductie. Ontwerpen die niet voldoen krijgen geen financiering. Architecten zijn cruciaal om afgewogen keuzes te maken.
De architect wil hout in beeld, de constructeur wil alles het liefst stevig koppelen en de bouwfysicus houdt de details graag zoveel mogelijk los, om geluidsoverlast te voorkomen. Daarom is houtbouw een complexe puzzel. Met het ontwerp van Matchbox in Eindhoven door Kaan Architecten, werd de groeiende houtbouwcatalogus uitgebreid met een paar intrigerende details.
Het IKEC de Zevensprong in Hoorn, ontworpen door KRFT, is niet alleen een doordacht en kindvriendelijk ontwerp, maar ook een Paris Proof schoolgebouw. Met een prefab houten constructie en dampopen gevels met bamboe bekleding zet het bureau een nieuwe standaard voor toekomstgerichte scholenbouw op basis van biobased materialen.
De houtbouw maakt een stormachtige ontwikkeling door. Maar waar snel wordt gebouwd, worden ook fouten gemaakt - van vochtproblemen tot akoestische missers. Juist in deze fouten schuilt waardevolle kennis, want elk incident legt bloot hoe ontwerp, detaillering en uitvoering nog niet goed op elkaar aansluiten. Wie echt biobased wil bouwen, moet daarom niet alleen het materiaal, maar ook het leerproces omarmen.
Ik heb nog nooit zoveel van het vak geleerd als in de afgelopen drie jaar. Niet achter mijn bureau, maar op de bouwplaats - bij drie houtbouwprojecten. Sinds ik voor mezelf ben begonnen, ben ik een paar keer per week op de werf te vinden en voer ik dagelijks overleg met aannemers. Het grootste voordeel van bouwen met hout is dat ik op de bouwplaats nog iets te zoeken heb. Niet alles ligt van tevoren al vast zoals bij traditionele bouw, niet alles is in beton gegoten.
Geen dure installaties, geen overdaad aan techniek maar een logische plattegrond en slim gebruik van hout en glas. Op Landgoed Blankwater in Limburg ontwierp Jasper Smits Architecten een groepsaccommodatie die groots oogt en tegelijkertijd eenvoudig is. De architect toont hier hoe je met minimale middelen, consequente materiaalkeuzes en sterke gevelcomposities een gebouw maakt dat zowel praktisch als poëtisch is.
Precies na 55 jaar keert de legendarische Wereldtentoonstelling in Osaka terug. Het evenement heeft een enorme reputatie en een rijke geschiedenis. Hier krijgt architectuur een publiek podium om vernieuwende, experimentele en bijzondere ontwerpen te realiseren. Maar is het nog wel van deze tijd gezien de grondstoffen en energie die het kost om het op te tuigen? De Japanse architect Riken Yamamoto vindt van niet. Moriko Kira ging er met reserves naartoe en werd vooral door het werk van twintig jonge Japanse ontwerpers verrast.
Aan de ene kant de voormalige haven, aan de andere kant een eindeloos uitzicht over de weilanden, en om de hoek het historische centrum van Amsterdam. De kleine vissershuisjes in Durgerdam, ooit waarschijnlijk als zelfbouw ontstaan, zijn inmiddels ruim honderd jaar oud en zeer geliefd. Architect Moriko Kira heeft in samenwerking met Satoru Muneda van Machi Machi Architects een daarvan onlangs gerenoveerd en uitgebreid: 'Ik dacht: als ik nu tegen een muur schop, stort het hele huis in.'
