Het mag weer, ontwerpen met ornamenten. Decennialang was dat beladen. Het waren architectonische elementen die een goede architect niet nodig had om een interessant - lees: modernistisch - ontwerp te maken. Job Floris, Marjolein van Eig en Hans van der Heijden trokken zich, tegen de stroom in, daar nooit veel van aan en zijn al jaren voorstander van ornamentiek.
Ruimtegebrek, huishoudensverdunning en de wens afgestudeerden langer aan de stad te binden, dwingen ook middelgrote (universiteits)steden als Arnhem, Nijmegen en Maastricht bij de bouwopgave de hoogte in. 'Iedereen snapt dat alleen grondgebonden woningen bouwen niet logisch is.'
Stadse nieuwbouwwoningen worden steeds kleiner; dertig vierkante meter is geen uitzondering meer. Vastgoedbedrijven bedenken ronkende namen als City Lofts, Smart Tiny Lofts of Cabin Lofts om de kleinste woningen tot dertig vierkante meter te verkopen. Wie wil ze hebben en waarom? 'Dit was perfect geweest toen ik twintig was, maar toen kon ik het niet betalen.'
Merwede wordt een van de grootste autovrije stadswijken van Nederland. Maar wordt het ook een succes? Tegenhangers vrezen uitsluiting van sociale groepen en cruciale beroepen als de loodgieter, terwijl voorstanders bejubelen dat minder parkeerplaatsen meer ruimte voor groen, sport en spel betekent. Wegen de voordelen tegen de nadelen op?
Er is een structureel tekort aan data over hoe vrouwen de openbare ruimte beleven. Hierdoor zitten we opgescheept met een stad gebouwd voor fitte witte mannen met een baan en een auto. Meer data kan het vrouwelijk perspectief onderbouwen en bovendien de AI-modellen van de toekomst aanvullen. Met als resultaat een wijk of straat waar iedereen zich welkom voelt.
Wonen in de Randstad en in het bos. In Zeist kan het. De wijk Kerckebosch is een voorbeeldproject getuige de prijzen die het won voor de beste openbare ruimte (2016) en meest natuurinclusieve wijk (2018) en de NRP Gulden Feniks Gebiedsontwikkeling (2022). Nu is de wijk bijna af. Drie woonprojecten van MIX architectuur, Orange Architects en SVP Architectuur en Stedenbouw markeren de afronding.
'In Brandevoort is alleen de spoorlijn recht', zei geestelijk vader Rob Krier ooit over zijn historiserende Vinex-wijk bij Helmond. Het grote publiek waardeerde het kleinschalig opgezette vestingstadje - al vonden de meeste critici het maar kitsch. Geen wonder dat Krier zich zorgen maakte over het station dat de wijk moest ontsluiten. Hij was bang voor een standaard NS-halte. Architect Han Lijnkamp (1948) wist die verwachting vakkundig te pareren.
De huidige DNR stelt dat het auteursrecht van gebouwen bij de oorspronkelijke ontwerper ligt en blijft. Voor aanpassingen moet toestemming worden gevraagd, ook bij erfgenamen. Een versoepeling van dit auteursrecht kan in sommige gevallen voor een versneld transformatieproces zorgen.
