'Zouden hier 's nachts beren rondlopen?' Pieter Hoexum is samen met Christian van der Kooy met de auto naar Schiedam gekomen om daar de achterdeur(en) van de door bureau Zijdekwartier gerenoveerde Wiltonflats te bekijken. Ze hebben vlakbij geparkeerd, naast een gebouw met aan de straatkant balkons, gestut door palen, waar anti-klimbeugels met flinke haken aan zijn bevestigd.
'Hoezo Hattem?', vraagt fotograaf Christian, nadat ik in Den Haag bij hem in de auto ben gestapt. 'Nou, ik zag in de krant een artikel over de nominaties van "Het beste gebouw van het jaar" van de BNA, met foto's, en voor mij sprong één eruit. Ik zag namelijk niets bijzonders op die foto - alleen twee nogal onbeduidende gebouwtjes ontworpen door Groothuijse de Boer.'
'We gaan vandaag een prijswinnaar bekijken, Christian,' zeg ik. 'Toe maar... Welke prijs?' 'De Zuiderkerkprijs 2024.' 'De wat?' 'Ja, ik had er ook nooit van gehoord, maar het is een prijs voor het beste nieuwe woningbouwproject van Amsterdam.' De woontoren Stepstone heeft dat volgens de jury vooral verdiend omdat het sociale huur voor jongeren betreft. Dat moet de toch wel brallerige Zuidas meer divers maken.
'Heb jij sanatorium Zonnestraal bij Hilversum wel eens bezocht?', vraag ik aan fotograaf Christian. We zijn met de auto op weg naar het nieuwe ziekenhuis Tergooi in Hilversum, van de hand van Wiegerinck architecten. Dat ziekenhuis zou bedoeld zijn als een 'Zonnestraal 2.0'. Maar 'Zonnestraal 1.0' heb ik nooit gezien. Christian ook niet. We besluiten eerst het origineel te bekijken. Dat ligt een beetje afgelegen op de hei, tussen de bossen. Prachtige, modernistische architectuur. Oogverblindend wit en ook wel erg klinisch.
Onderweg naar De Warren uit ik in de auto mijn twijfels tegenover fotograaf Christian: 'Dat gebouw dat we vandaag gaan bekijken is bedoeld als méér dan een woongebouw, het moet een woongemeenschap worden. Ik geloof niet dat ik daar zou kunnen wonen.' Christian ziet het niet zo somber in: 'Ach, misschien is het wel gezellig.' 'Maar dat bedoel ik juist. Ik hou mij aan het adagium van Groucho Marx: Ik wil niet bij een club horen die mij als lid accepteert.'
In hartje Rotterdam staat Our Domain. Op een piepkleine kavel staat - ongelofelijk maar waar - een 24 verdiepingen hoge woontoren, met zo'n zeshonderd appartementen. Speciaal voor studenten en jonge starters.
Bernard Hulsman schreef in NRC een mooi verhaal over De Rotterdam, een reusachtig gebouw in Rotterdam met ruimte om te wonen, te werken en te ontspannen. Het gebouw was dan ook bedoeld als een 'verticale stad'. Hulsman constateert dat dat mislukt is, in plaats daarvan blijkt het een 'gated community'.
'Volgens mij heb ik al een stille gezien', zegt Christian als hij komt aanlopen. We hebben afgesproken op het pleintje vóór de Rechtbank Amsterdam door KAAN Architecten. We betwijfelen meteen of het wel een goed idee was hier te fotograferen, en dan ook nog de achterdeur. Het gebouw oogt vanaf hier nogal ongenaakbaar. Alleen al het vele marmer en zwarte staal geeft het een deftige, afstandelijke uitstraling.
