Pakhuismeesteren: vensters op het verleden

Pakhuismeesteren: vensters op het verleden

Partnerartikel - Van eeuwenoud pakhuis naar modern hotel en restaurant. Aan deze transformatie van Pakhuismeesteren in Rotterdam hebben Metaglas en SIEGENIA een zichtbare bijdrage geleverd. Tim Kalfs, projectmanager van Metaglas, vertelt over de stolpdraai-kiepramen, de bloemkozijnen en de maximale lichtinval. "Pakhuismeesteren is in alle opzichten uniek."

Een absolute eyecatcher voor ieder die over de Rotterdamse Wilhelminakade wandelt of rijdt, is het vroegere opslaggebouw dat is genoemd naar de oud-eigenaar: Pakhuismeesteren. Zowel de inhoud als de vorm springt in het oog. Dat heeft het overigens altijd al gedaan, want ooit lagen grote voorraden oliën en vetten, tabak en koffie in het pakhuis opgeslagen. Anno 2019 hebben de Rotterdamse Foodhallen intrek genomen in het inmiddels monumentale gebouw. Onder meer pizza’s, burgers, streetfood, pinxtos en taco’s liggen er nu, niet om opgeslagen te worden, maar om te worden geconsumeerd. Ook is er een hotel in het gebouw te vinden. De vorm is al even bijzonder. De opschriften Celebes, Sumatra, Java en Borneo verwijzen prominent naar de eerdere functie van het historische veemgebouw. En ook de fijnproever die inzoomt op het glas van Pakhuismeesteren, komt aan zijn trekken.

Licht en levendig

Want waar het vroegere gebouw – dat overigens in 1937 grotendeels is afgebrand en kort erna is herbouwd – een donker en gesloten bouwwerk was, zoals het een klassiek pakhuis betaamt, is dat kenmerk na de transformatie verdwenen. Het huidige Pakhuismeesteren is juist vooral licht en levendig. Daarvoor verantwoordelijk is Metaglas uit Tiel, leverancier van transparante maatwerkoplossingen. Volgens projectmanager van Metaglas Tim Kalfs wilde opdrachtgever awg architecten uit Antwerpen dat de bestaande identiteit van het gebouw niet alleen behouden moest blijven, maar zelfs versterkt moest worden.

Vanwege de nieuwe functies van het gebouw – hotel en restaurant – is daarbij gekozen voor veel glas. “Voor het hotel hebben we in totaal 100 Methermo Original inbraakwerende stolpdraai-kiepramen geplaatst, van ons type MSDK. Per saldo zijn dat 200 draaidelen, die maximale lichtinval bewerkstelligen, omdat ze relatief hoog en smal zijn”, vertelt Kalfs. In deze hotelramen zijn producten van de SIEGENIA Group verwerkt. Dat gebeurde al tijdens de productie in de fabriek van Metaglas in Tiel. “Daar plaatsen we het glas in aluminium frames, zodat we op de projectlocatie minder werk hebben. Concreet heeft SIEGENIA ons voor dit project kwalitatief hoogstaand en duurzaam beslag geleverd voor de stolpdraai-kiepramen.”

Beslagserie TITAN axxent
Bij Pakhuismeesteren is gebruikgemaakt van de TITAN axxent-beslagserie. Deze zorgt voor een efficiëntere verwerking: de montage gaat snel, nauwkeurig en eenvoudig dankzij de innovatieve klikkoppelverbinding. De unieke 3D-verstelbare comfort veiligheidsnok uit de TITAN-familie compenseert automatisch toleranties die in de productie onvermijdelijk zijn. Het systeem past zich zelfs aan bij wijzigende kozijnomstandigheden door bijvoorbeeld temperatuurschommelingen. Hierdoor kan altijd een optimaal afgesteld sluitsysteem gegarandeerd worden. Naast de hoge functionaliteit (wind- en waterdichtheid) en veiligheid, voldoen de raambeslagen van SIEGENIA ook aan de hoogste eisen voor comfort en design. Door het soepel, probleemloos en slijtagevrij openen, kiepen en sluiten, kan de eindgebruiker eindeloos genieten.

Metaglas gebruikt al vele jaren het SIEGENIA axxent beslag in zijn ramen. Daarover vertelt Kalfs: “Dit beslag kenmerkt zich door zijn flexibiliteit en kwaliteit. Metaglas werkt bij de ontwikkeling van nieuwe typen draai-kiepramen of soortgelijke toepassingen sowieso altijd nauw samen met SIEGENIA. SIEGENIA ondersteunt ons bijvoorbeeld tijdens de mock-up-fases en bij de testen en keuringen die nodig zijn om onze ramen te certificeren. Ook beschikt SIEGENIA over een uitgebreide R&D-afdeling die meedenkt met de klanten.” Deze samenwerking heeft dus onder meer geleid tot de hotelramen van Pakhuismeesteren.

Vijf imposante bloemkozijnen

Deze hotelramen zijn fraai en licht en behoren tot het standaard assortiment van Metaglas. Hoe anders is dat met de beglazing van de mercado, het Foodhallen-gedeelte. “Daarbij zijn twee soorten bijzonder maatwerk te onderscheiden. Zo hebben we 40 relatief kleine ruiten in de gevel aangebracht, zonder kozijn eromheen. Het buitenblad loopt daarbij iets verder door, wat een mooi effect geeft.” Waar Kalfs echter het meest trots op is, zijn de vijf bloemkozijnen van Pakhuismeesteren. “Dat zijn enorm grote, uitkragende kozijnen, helemaal van glas, met een slanke stalen constructie. Verre van standaard, en imposant om te zien, vooral vanwege de afmetingen. Deze bloemkozijnen zijn namelijk bijna 4,5 meter hoog en ongeveer 10 meter breed. Je kunt daardoor goed van buiten naar binnen en van binnen naar buiten kijken.”

Passen en meten

Dat deze bloemkozijnen maatwerk zijn, is een understatement van de eerste orde. “Het was in alle opzichten passen en meten,” zegt Kalfs, “een externe constructeur heeft heel wat maanden moeten rekenen en regelen, want je kunt zoiets maar één keer goed doen natuurlijk. Daarbij kwam dat elk bloemkozijn weer een andere maatvoering had, twee ervan kwamen op een hoek en drie recht op de gevel.” Hij illustreert wat er allemaal bij een bloemkozijn op een dergelijk pand komt kijken. “Omdat het gebouw zo oud is, is ook veel onbekend. Hoe sterk is het gebouw bijvoorbeeld? Wat zit eronder? Wat is de opbouw? Dit soort variabelen moeten allemaal worden meegenomen in de berekening. Er is uiteindelijk een staalconstructie gemaakt en bevestigd in het pand. Daar is het glas tegenaan geplakt. Per kozijn heb je het dan over vier glazen panelen van 800 kilogram per stuk, dus niet zomaar iets.”

Uniek project

Mede door die indrukwekkende bloemkozijnen heeft Pakhuismeesteren een bijzondere plek in het portfolio van Metaglas. Kalfs: “Wij doen behoorlijk veel voor villa’s en voor de scheepvaart. Daarbij geldt dat geen enkel project hetzelfde is, maar toch, de producten komen meestal wel uit dezelfde, luxere lijn. Pakhuismeesteren was in alle opzichten uniek: de herbestemming, de locatie, de bijzondere opgave, bouwtechnisch, alles.” Zo heeft Metaglas, in eendrachtige samenwerking met SIEGENIA, een niet onbelangrijk deel van een historisch gebouw, de ramen, weer toekomstbestendig gemaakt.

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met SIEGENIA.

Bron: Architect Jan Verrelst AWG Architecten, fotograaf Niels Donckers