Plesmanduin, Den Haag - Architektenkombinatie

Het Rijksmonument aan de Plesmanweg in Den Haag is gebouwd als hoofdkantoor van KLM en was met staalskelet, slanke voorgespannen betonvloeren en kolomstructuur voor die tijd heel vooruitstrevend. Tot 2017 was hier V&W gehuisvest, waarvoor veel is aangetast en gesloopt, ook door de aanbouw van de nieuwe vleugel in 1989. Met de restauratie van dit gebouw van 30.000m2 zijn deze 'verwondingen' hersteld en is het getransformeerd naar een woongebouw met andere functies zoals gym, hotel en restaurant.

(Beoogde) aanpak

Om het gebouw geschikt te maken voor woningen zijn slimme en respectvolle oplossingen gevonden; duidelijk herkenbaar, maar ingetogen en ondergeschikt aan het bestaande monument. De bestaande structuur dient hierbij gerespecteerd te worden, maar met kwalitatief hoogwaardige woningen; een hele puzzel. De gevels met gebetonneerde stalen kolommen, de kaders van sierbeton en het metselwerk hebben na ruim 80 jaar veel te verduren gehad en zijn zorgvuldig gerestaureerd.

Samenwerking met andere disciplines

Door de complexiteit van dit project, zijn er zeer specialistische disciplines betrokken geweest: Polderman bouwhistorie, kleuronderzoeker W. van der Sar, monumentenzorg Den Haag, RCE, Van Der Vegt (stalen puien), Zilverschoon, meesterschilder T. van Sijp (nakleuren gevels), Rookgroep (gevelreiniging en betonrestauratie) en Eijk leidekkersbedrijf (koperslager). Omdat deze restauratie een exploratief proces was, is de samenwerking met deze ambachtslieden van begin tot eind zeer nauw geweest.

Duurzaamheid

Ook op het gebied van duurzaamheid is een enorme stap gezet. Rond 1990 werden de ramen met stalen stoeltjesprofielen vervangen door gelijkende geïsoleerde aluminium profielen. Deze zijn nu voorzien van nieuwe hoogwaardige beglazing. De gevel, dak en vloeren zijn vanaf de binnenzijde geïsoleerd. In de kelder van het gebouw staat een WKO-installatie met vloerverwarming en -koeling voor alle woningen en er is gebalanceerde ventilatie toegepast. Het gebouw is nu geheel gasloos.

Materiaal en techniek

Er zijn losstaande buitenruimtes toegevoegd in de ritmiek van de gevel. De bovenste woningen kregen- door sparingen in het dak – beschikking over royale dakpatio’s. Door het maaiveld te verlagen en de ramen uit te zagen zijn er stadswoningen met een eigen tuintje toegevoegd in de voormalige kelder. Voor het herstel van de gevel zijn ruim 100.000 bakstenen met speciale receptuur gebakken. De bakstenen en betonkaders zijn daarna nog bijgekleurd om het patina van de rest van de gevel te benaderen.

Maatschappelijke impact

Door alle ruimte slim te benutten zijn er maar liefst 166 gevarieerde woningen gerealiseerd: Sociale huur, koopappartementen, 2- laagse stadswoningen, expatwoningen en penthouses zijn gecombineerd met short-stay appartementen, horeca en sportschool. De nieuwbouw achter het monument (155 woningen) wordt nog gerealiseerd, met parkeergarage met daarover een duinlandschap. Deze ruim 300 huishoudens uit verschillende doelgroepen vormen een nieuw gemêleerd en groen buurtje.

Fysieke impact

Het reeds jaren leegstaande en verwaarloosde gebouw is nu weer bewoond. De in de 90-er jaren aangepaste entreeluifel en het functioneel ingerichte voorplein hebben nu weer een kwaliteit die in de woonwijk past. De monumentale tuinen zijn gerestaureerd en nu toegankelijk voor iedereen. De grootste ruimtelijke impact zal echter de sloop van de jaren 80 vleugel hebben, waardoor het afgesloten binnenterrein een open duinlandschap wordt.

PDF bestanden

  • tekening-plesmanduin-plattegrond-bouwlaag-2

    Download
  • tekst-inzending-plesmanweg-architektenkombinatie-den-haag

    Download
  • tekening-plesmanduin-programma

    Download
  • tekening-plesmanduin-gevel

    Download
  • tekening-plesmanduin-situatiekaart-1

    Download
  • inzending-arc-25

    Download