Trekkershut Wirdum - Lautenbag Architectuur

Lautenbag Architectuur transformeerde een 100 jaar oud karakteristiek transformatiehuis tot trekkershut waarmee het onderkomen weer geschikt is voor nog eens 100 jaar.

Toelichting Lautenbag Architectuur

Even ten zuiden van Wirdum staat een opvallend transformatorhuis. Het transformatorhuis is gebouwd in de jaren ’20 van de vorige eeuw in een zakelijk expressionistische bouwstijl. Het vierkante gebouw van 4,5 x 4,5 meter is opgetrokken uit een donkerbruin genuanceerde baksteen in een kruisverband en voorzien van opvallende details. De muren van het gebouw zijn voorzien van bruin verglaasde stenen in rollagen tussen eenvoudige natuurstenen ornamenten. Boven en tussen deze rollagen ligt het metselwerk een volledige steen terug waardoor in het midden penanten ontstaan, die met een betonnen latei zijn afgedekt.

De entree is opvallend versierd met een timpaanachtige bekroning, bestaand uit metselwerk en een geprofileerde betonnen latei. De steenrode deur is voorzien van sierlijke hengen. Het gebouw is afgetopt met een zadeldak met klein Romaanse pannen met ballonvorsten op de nok.

Trekkershut Wirdum door Lautenbach. Beeld Bas Gijsselhart
Beeld Bas Gijsselhart

Het transformatorhuis is oorspronkelijk gebouwd om een transformator te huisvesten die Wirdum en omgeving van stroom moest voorzien. Het is destijds zo gebouwd dat het bij een eventuele brand of explosie de muren zo weinig mogelijk schade zou oplopen. Dit was belangrijk om zo snel mogelijk weer een nieuwe transformator te kunnen plaatsen.

Het gebouw werd al meer dan 30 jaar niet meer gebruikt voor de functie waarvoor het gebouwd is. De transformator was al weggehaald. En al die tijd is er niks meer gedaan aan onderhoud. De voormalige eigenaar wilde het gebouw slopen. De huidige eigenaar, Ronald van der Zwaag, wilde het gebouw behouden en verbouwen tot een eigentijdse trekkershut met uitzicht op het omringende landschap. Hiervoor heeft hij de samenwerking opgezocht met Diana Lautenbag. Samen hebben ze invulling gegeven aan het oorspronkelijke idee van Van der Zwaag om door middel van ‘uitbouwtjes’ meer licht en ruimte aan te brengen in dit kleine bijzondere bouwwerk.

Dit omdat de kleine interne plattegrond niet genoeg ruimte bood om de nieuwe functie comfortabel te huisvesten. Hierbij lag de focus op het behoud van bestaande hoofdvorm en details van het gebouw. De voorgevel van het gebouw werd onaangeroerd gelaten. Aan de overige drie zijden zijn de grote naar voren springende metselwerkvlakken ingezaagd. Ter plaatse van de nieuw gecreëerde openingen zijn drie stalen erkersnaar binnen geschoven. Er is gekozen voor afwijkende materialisatie en detaillering om het bestaande gebouw te respecteren en met eigentijdse elementen te versterken.

Trekkershut Wirdum door Lautenbach Architectuur. Beeld Bas Gijsselhart
Beeld Bas Gijsselhart

Erkers

De erkers zijn voorzien van een houten lattenwerk met een gespoten pur isolatie. De kopse gevelvlakken zijn ingevuld met gehard en geïsoleerd glas zonder zichtbare kozijnen. Deze glasvlakken vangen het landschap als schilderijen. De verzinkt stalen erkers zijn gemaakt uit één stuk, waarbij de zijden zijn bekleed met stalen lamellen, die refereren aan de koelvinnen van een transformator. Deze lamellen leiden het regenwater vanaf het dak gelijkmatig via de zijden naar de aarde. De erkers bedekken niet het gehele metselwerk, maar laten rondom een rand van 10 centimeter zichtbaar als referentie naar de originele vorm van het metselwerk. Dit zijn de enige zichtbare aanpassingen aan het exterieur, waarbij de oorspronkelijke details behouden blijven.

Het interieur van het gebouw bevatte, behalve de tegelvloer en de gele binnenmuur uit staande metselstenen, weinig in het oog springende elementen. De oorspronkelijke tegelvloer is behouden gebleven en maakt deel uit van de eenvoudige materialisatie van het interieur. Het interieur van voorgelakt berken multiplex wordt beschouwd als één groot houten meubel, met een eigentijdse moderne uitstraling. Het bestaande plafond is verwijderd om plaats te maken voor een mezzanine met ruimte voor een royaal tweepersoonsbed. Voor de schoorsteen is een speciale rol weggelegd. Waar die voorheen diende om gassen uit het gebouw te laten, is deze nu voorzien van een lichtkoepel om zo heel bescheiden licht binnen te laten. En bij nacht biedt het zicht op de sterren.

Door gebruik te maken van contrasterende materialen en een minimalistische detaillering is getracht het oorspronkelijke gebouw te complementeren en een nieuwe functie te geven.

Lees ook:

Sinds 2007 werkt Astrid de Wilde als (web)redacteur op de redactie van de Architect.
Naast het schrijven van het dagelijks (architectuur)nieuws, artikelen en een incidentele blog op de Architect.nl maakt zij ook de Whitepapers en is zij betrokken bij de printedities van de Architect.
Hiervoor was zij werkzaam bij onder andere Detail in Architectuur en Architectuur & BOUWEN.