ARC19: Betonreliëfsculpturen Naturalis Biodiversity Center Leiden - Neutelings Riedijk Architecten i.s.m. Iris van Herpen en ABT

Karakteristieke elementen in de gevel van het nieuwe Naturalis zijn de witte friezen. Deze reliëfsculpturen zouden tot voor kort alleen met ambachtelijk beeldhouwwerk gerealiseerd kunnen worden en daarmee onbetaalbaar zijn geweest. Maar dankzij de hier toegepaste innovatieve digitale ontwerp- en productiemethoden was geld geen belemmerende factor meer. Is hiermee de weg vrij gemaakt voor terugkeer van ornamenten in de architectuur?

Toelichting door ABT - Op uitnodiging van Neutelings Riedijk Architecten zijn de friezen door Iris van Herpen ontworpen. Haar 2D ontwerp is door de programmeurs en bouwkundigen van ABT vertaald naar digitale 3D modellen waarvoor onder andere geautomatiseerde computerscripts zijn gemaakt. In deze digitale vertaling zijn ook direct de spelregels die gelden voor de toepassing van beton meegenomen zoals de minimale dikte, het voorkomen van abrupt hellingsverloop en het voorkomen van holten waar water achter kan blijven staan.

Door de 3D modellen vervolgens te koppelen aan een Virtual Reality applicatie werd een levensechte beleving van het kunstwerk gecreëerd. Zo kon Iris van Herpen samen met Neutelings Riedijk Architecten en Naturalis ontwerpalternatieven (virtual mock ups) op werkelijke schaal en in de context van het gehele gebouw beleven. De visuele ervaring van het ontwerp was van groot belang voor het ontwerpproces en was het begin van diverse iteraties die tot het uiteindelijke ontwerp hebben geleid. Virtual reality geeft naast een beleving op werkelijke schaal bovendien de mogelijkheid tot oneindige variatie, zonder begrenzing in afmetingen en staat ongelimiteerd wijzigen toe zonder kosten en afval van de productie van fysieke mockups.

Het digitale model van het uiteindelijke ontwerp was tevens het basis bestand dat door de producent van de betonpanelen, Hibex gebruikt kon worden voor aansturing van de freesmachines waarmee de mallen voor de elementen werden gemaakt. Door dit computergestuurde file to factory proces hebben de betonpanelen een ongekende precisie gekregen en komt het kunstwerk op de gevels van het gebouw volledig tot zijn recht.