Toelichting Atelier Kempe Thill - In 2011 won Atelier Kempe Thill de, door Woonhaven Antwerpen, uitgeschreven wedstrijd om tot een goede architectonische transformatie te komen van twee, bijna vervallen, modernistische appartementenblokken in de woonwijk Rozemaai, iets ten noorden van Antwerpen.
Om de verschillende stedelijke, architecturale, sociale en technische problemen aan te pakken die speelden op de site, besloot Atelier Kempe Thill de twee gebouwen op een vrij ingrijpende manier te transformeren. De blokken werden tot op het bot gestript, de vorm van de bestaande skeletten werd verbeterd door aan de bovenste verdiepingen meer bouwvolume toe te voegen, wat bijdroeg aan de correctie van de geometrie en tegelijkertijd werd meer verhuurbaar woonoppervlakte gerealiseerd.
Vier nieuwe trappen- en liftkernen werden aan de vier gesloten kopgevels van de bestaande structuren geplaatst waardoor de nieuwe kernen niet langer het uitzicht vanuit de appartementen blokkeerden. De entreehallen worden hierdoor allemaal duidelijk zichtbaar vanuit de omliggende straten en de gebouwen hebben nu meer communicatieve gevels aan de kopse kant. De twee blokken vormen hierdoor nu ook samen een duidelijk ensemble wat wordt onderstreept door de realisatie van een verbindend pleintje tussen de twee gebouwen, de "toegangspoort" naar een toekomstig buurtpark en een nieuw laagbouwproject aan de westzijde.
Elk appartement werd voorzien van een behoorlijke buitenruimte die een fantastisch uitzicht bieden op de omliggende bomen en het grote landschapspark "Oude landen” De balkons en galerijen zijn voorzien van glazen balustrades in brons geanodiseerde rails. Deze balustrades zijn zo getailleerd dat ze de betonnen platen van de galerijen en balkons overdekken en hierdoor de indruk van een "tweede huid" ontstaat.
Het project is een "extreme make-over" van de brutalistische architectuur geworden. Bijna alle historische elementen zijn gesloopt of bedekt, om diverse redenen, en een haast nieuwe architectuur is gecreëerd uit een bestaande. Het eindresultaat is een zeer welkome bijdrage aan het debat over de relatie tussen duurzaamheid en economie. Door het handhaven en transformeren van de bestaande gebouwen in Rozemaai is de uitstoot van een aanzienlijke hoeveelheid CO2 bespaard en 50% van het bestaande bouwmateriaal ter plaatse is direct opnieuw gebruikt.
Door het toevoegen van extra verhuurbaar woonoppervlakte aan de bestaande structuur, kon in dit geval ook aanvullend grondgebruik worden vermeden. Het bouwproces zelf vereiste meer fysieke arbeid in vergelijking met een nieuwe constructie, wat in het algemeen als een positief neveneffect voor de arbeidsmarkt kan worden beschouwd. De bouwkosten bedragen ongeveer 75% van een nieuw gebouw, terwijl het resultaat, in veel opzichten, vergelijkbaar is met een nieuw bouwwerk. De ruimtelijke kwaliteiten zijn echter in veel gevallen zelfs beter dan elders in de sociale woningbouw.
Vanuit het oogpunt van Atelier Kempe Thill toont het project de mogelijkheden en het potentieel van veel naoorlogse woonwijken en onderstreept dat het zinvol is om deze bouwwerken vanwege ecologische en economische redenen, te renoveren.
Monografie Wonen in hoge dichtheid
Aan de hand van zes actuele projecten bespreken we kansen voor verdichting in binnen- en buitenland.
