ARC18: Leidsche Rijn Centrum - Jo Coenen Architecture & Urban Design B.V.

Het stedenbouwkundig plan voor het stedelijke nieuwe centrum van Leidsche Rijn bij Utrecht schiep ruimte voor een functioneel diverse invulling met winkels, woningen, kantoren, cultuur, publieke functies en horeca. Een netwerk van hoogwaardige openbare ruimtes als pleinen, boulevards en parken is als het ware uit de stedelijke massa van gemiddeld 5 verdiepingen gesneden.

Toelichting: Jo Coenen Architecture & Urban Design B.V.

Leidsche Rijn Centrum (LRC) is gepositioneerd op de grens van de VINEX-wijk Leidsche Rijn terzijde van Utrechts historische binnenstad. Zij vormt de schakel tussen de nieuwe woonwijken ten westen van de A2 en het Amsterdam-Rijnkanaal ten oosten ervan, dat noord zuid langs de binnenstad loopt.

Het hoogteverschil in het maaiveld is een belangrijke karakteristiek van het Centrum. De snelweg A2 is overkapt d.m.v. een betonnen constructie (de A2-tunnel). Door dit tunneldek is er een hoogteverschil van zeven meter tussen het Berlijnplein op de A2 en de laaggelegen Grauwaartsingel aan de andere kant van het centrumgebied. Op de meeste punten wordt dit verschil opgevangen door geleidelijk stijgende straten, maar er zijn ook trappen die het hoogteverschil benadrukken.

Het uitgangspunt in het masterplan van Jo Coenen voor LRC was een grootstedelijk karakter te creëren, dat zich door bouwhoogte en dichtheid onderscheidt van de omgeving. De basis van het centrum is zoals in de meeste West-Europese steden een grid met brede straten en een afwisseling van pleinen en hofjes in verschillende sferen. De straten zijn breed, maar voelen door de hoge bebouwing besloten. Om het gevoel van een organisch gegroeid centrum te benaderen, zijn de bouwblokken onderverdeeld in afzonderlijke panden die door verschillende architecten zijn vormgegeven. Met de oplevering van het kernwinkelgebied is de eerste belangrijke fase van het stadscentrum gerealiseerd.

Columnist Christiaan Weijts schreef erover in NRC: ‘Onder sommige zuilengalerijen heb ik werkelijk een sensatie die me herinnert aan Kopenhagen of Madrid. Door verschillende bouwstijlen, tot aan de bestrating toe, lijkt dit Vinex-centrum organisch te zijn ontstaan. Er is sfeer, stadrumoer, lawaai.’