Meer groen, voorzieningen én woningen op en rond het Anna van Buerenplein en langs het Prins Bernhardviaduct. Door sloop en transformatie krijgt Den Haag Centraal meer ademruimte, hoopt de gemeente. Binnen nu en twee jaar wordt een aantal grote architectuurprojecten verwacht. Richard Koek: 'Architecten moeten vooral het Rijksvastgoedbedrijf in de gaten houden. Die ontwerpt haar gebouwen eerst zelf als VO en gaat de verdere uitwerking dan tenderen.'

Een Nederlandse gezinswoning is een maatpak. Zodra een ander huishouden dan het oorspronkelijk bedachte kerngezin haar bewoont, gaat het knellen. Nu het kerngezin niet langer de grootste doelgroep van de woonopgave is, vraag ik mijn studenten van de Rotterdamse Academie van Bouwkunst om het pak te verstellen, zodat het ook passend is voor andersoortige huishoudens. Waar moet elastiek tussen en hoeveel extra voering is er nodig om de juiste fysieke, maar ook mentale, pasvorm te krijgen?

Wanneer je architectuur studeert en daarna de beroepspraktijk betreedt, kun je je overweldigd voelen door indrukken, gedachten en structurele onevenwichtigheden. Daarom nodigden PAF, platform voor architectuur & feminisme, uit België en architektur kollektiv uit Duitsland ervaren vrouwen in de architectuur uit om na te denken over hun rol en beroep. En vervolgens hun wijsheid, vragen en twijfels in een brief te delen met de nieuwe generatie architecten. Mechthild Stuhlmacher schreef een van deze brieven.

Met de verkiezingen voor de deur en een heersende woningbouwcrisis, is binnenstedelijk of juist buitenstedelijk bouwen een van de onderwerpen die in alle verkiezingsprogramma's terugkomt. Met Marco Broekman (BURA) namen we de programma's door. 'Dat wonen zo duur is geworden, lossen we niet op met slechts het bouwen van woningen. Een ander beleid is nodig.'

Freyke Hartemink, medeoprichter van HOH Architecten, bouwde op minimale vierkante meters haar droomtuinhuisje. Leidend was de inspiratie die ze in het buitenland opdeed, vooral in Japan. 'Japanners ruimen iedere ochtend de futons waarop ze geslapen hebben op, waardoor er weer ruimte tot hun beschikking komt. Zo heb ik tatami-matten gelegd op een verhoging met lades erin. Overdag kan je erop loungen en 's nachts slapen.'

We kunnen de meeste hedendaagse fabrieken tegenwoordig prima kwijt in de stad, vindt Amerikaanse architectuurcriticus Nina Rappaport, op bezoek in Rotterdam. Het is tijd dat ontwerpers woningbouw en fabrieken op een slimme manier mengen. 'Niemand zit nog te wachten op doodse industriegebieden.'

'Sommige mensen vragen zich af waarom het pand niet wordt afgebroken. Het zou te lelijk zijn.' Dit schreef ik twaalf jaar geleden over Galerie Modernes (1957). Ik woonde toen nog boven de Surinaamse broodjeszaak aan de Hoogstraat in Rotterdam en keek uit op een ware Van den Broek & Bakema.

De bouwvakantie staat voor de deur, voor velen van ons een welverdiende periode van ontspanning. Om je op weg te helpen, verzamelde de redactie zes architectonisch verantwoorde vakantieactiviteiten in eigen land. Van de tentoonstelling 'Point of View' met een scenografie door Ard de Vries en Donna van Milligen Bielke en de elfde editie van de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR) tot architectuur- en stadswandelingen in Arnhem.

Als Vlaams minister van Financiën en Gebouwen creëerde Wivina Demeester de Vlaams Bouwmeester. Als initiatiefneemster van Monnikenheide, een verblijfscentrum voor mensen met een beperking in Zoersel, droeg ze met ze talloze bouwprojecten bij aan de Vlaamse architectuurcultuur. 'De woontypologieën evolueerden, maar de basis van het concept, het evenwicht tussen het private en het collectieve en de nadruk op geborgenheid, die bleef overeind.'

Op slechts enkele projecten na stond in de inzendingen voor de ARC24 Stedenbouw Award vergroening centraal, en dus op het realiseren van een leefbare stad. De redactie zoekt dit jaar naar plannen die integraal antwoord geven op huidige stedelijke opgaves, zoals de woningbouwcrisis, verdichting en klimaatadaptatie. De impact van de plannen op cultuur en maatschappij is telkens de rode draad. Bekijk hier de longlist.

Het onderzoek van architectenbureau Walden naar de potentie van wonen op platte groene daken raakte een gevoelige snaar in de woningbouwcrisis. Hun deelname aan de Rotterdamse Dakendagen in 2020 met de ontwikkeling van dakdorpen gaf ze vervolgens vleugels. Oprichter Laurens van der Wal: 'De toegekende subsidies en samenwerkingen waren een warm bad voor ons om te starten als ondernemers.'

Maar liefst 94 alumni van de Technisch Universiteit Eindhoven hebben een brief ondertekend waarin de zorg wordt geuit over de onderwijsvisie binnen de Faculteit Bouwkunde. Het is een brief in een reeks van reacties op de crisis binnen de afdeling Architecture, Urban Design en Engineering (AUDE) die deze zomer escaleerde toen drie hoogleraren per direct opstapten. Maar niet eerder sloten zo veel ondertekenaars zich erbij aan zoals Sjoerd Soeters, Pnina Avidar, Geert Bosch, Jan Peter Wingender, Annemariken Hilberink, Joost Roefs, Gert Kwekkeboom, Janneke Bierman en Chris van Langen.

Nederland heeft niet alleen een tekort aan woningen, ze zijn ook onbetaalbaar geworden. Hoe reguleren landen om ons heen de woningmarkt? Daar zijn gemeenschappelijke woonprojecten met geëngageerde architectonische concepten in opkomst. Zelfbeheer en coöperatieve modellen beloven een hoge standaard van huisvesting tegen huurprijzen waar de markt niet tegen kan opboksen.

'Van Eyck verdient een serieuzer en kritischer behandeling dan onvoorwaardelijke lof', schreef Hans Ibelings in 1994 naar aanleiding van twee artikelen over het ontwerp van Aldo en Hannie van Eyck voor de Maranathakerk in Deventer. Volgens hem toonden de schrijvers te veel ontzag voor de grote Van Eyck door geen enkele kritiek te uiten op zijn ontwerp. Precies dit is ook aan de hand bij de opstellers en de ondertekenaars van de open brief aan ministers De Jonge en Dijkgraaf die werd gestuurd n.a.v. de - nog niet openbare - verbouwplannen van Happel Cornelisse Verhoeven voor de Algemene Rekenkamer.

Met een dubbel gevoel vertrek ik naar Venetië. De Architectuurbiënnale is traditioneel de plek waar landen laten zien wat de 'state of the art' is op het gebied van stedenbouw en architectuur. Dat verschuift de laatste jaren steeds meer naar een perspectief op de toekomst. Dit jaar is dat vrij letterlijk het geval met de titel 'Laboratorium van de toekomst'. Maar kunnen we nog wel praten over de toekomst nu de opwarming van de aarde vraagt om actie?

Oud-Rijksbouwmeester Floris Alkemade raakte als kleine jongen al gefascineerd door de Bossche School en het werk van de beroemde monnik en architect Dom Hans van der Laan, in zijn geboorteplaats Sint-Oedenrode. Deze stijl leert ons, volgens Alkemade, dat schoonheid ertoe doet en dat ook intuïtie een gereedschap nodig heeft. 'In intuïtie zit een waarheid die je op een andere manier niet te pakken krijgt.'

Ooit was het UMC, locatie AMC, een satelliet in de polder, maar Amsterdam dijde uit. Inmiddels ligt het ziekenhuis naast een groot kantoorpark, de komende jaren veranderd die plek in een stadswijk met 10.000 tot 15.000 woningen. Temp.architecture.urbanism en studio Nuy Van Noort in samenwerking met studio BLAD dachten bij het ontwerp voor een nieuwe entree ook aan de toekomstige bewoners van de stad eromheen.

Door de nieuwste aanscherping van de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) komt hout als bouwmateriaal slechter uit de bus dan staal en beton. Tegelijkertijd moet de bouwkolom binnen nu en vijftien jaar drastisch verduurzamen, onder andere door de CO2-uitstoot van gebouwen te verlagen. Die opgave begint grotendeels bij architecten. De redactie zocht uit voor welke uitdaging zij staan en wat hun antwoord is op deze ingewikkelde regelgeving.

Milieubewustzijn en duurzame ontwikkeling vormen een uitdaging voor de architectuur. Omdat architectonische keuzes samenhangen met beslissingen over techniek en uitvoering, moet de discipline een nieuwe ecologische esthetiek ontwikkelen. Omgeving en maatschappelijke ontwikkelingen dienen te worden betrokken bij het ontwerp.

Met de Architect 'Extra' blikt de redactie van de Architect terug op een veelbewogen 'architectonisch' jaar. De redactie presenteert de beste projecten van 2006 en een top 25 van de beste architectuurboeken van dit jaar. Verder de belangrijkste personalia, tentoonstellingen, evenementen en uitgereikte prijzen.