ARC19: 100% OUD - 100% NIEUW I RUG/Campus Fryslân Leeuwarden - J.O.N.G.architecten

Rijksuniversiteit Groningen zocht een locatie in de binnenstad van Leeuwarden voor Campus Fryslân, haar nieuwe 12e faculteit. Het werd de voormalige beurs, een rijks-momument uit 1880 van architect Romein waar tot voor kort de bibliotheek in zat. Wegens het college-model kreeg dit universiteitsgebouw een verrassende indeling. Het is het eerste all-electric onderwijsgebouw van Nederland in een rijksmonument.

Toelichting door J.O.N.G.architecten - In het college-model wordt gestudeerd in kleine groepen. De campus krijgt gestalte door elkaar zo veel mogelijk te ontmoeten en te inspireren. Ook het contact met de buitenwereld is daarbij van belang, te beginnen bij de stad.

Campus Fryslân heeft nog maar 1 grote zaal. De overige onderwijsruimtes zijn lokalen, kamers en één-persoons cellen. Tussen en op deze zalen en kamers is zo veel mogelijk ruimte gelaten voor informeel studeren in een divers landschap. Op de hogere vloeren zijn er verrassende uitzichten op medestudenten, de stad en de straat gecreëerd.

De ombouw tot bibliotheek had destijds op de begane grond het originele beeld uitgewist door systeemplafonds en een nieuw hoofd-trappenhuis. Wij hebben ons ontwerp gericht op het oorspronkelijke karakter van de beurs.

De begane grond was een pakhuis voor de te verhandelen landbouwproducten met een sobere en doelmatige afwerking. Op de getoogde beursvloer van beton daarboven (met een fijnmazige gietijzeren structuur van kolommen en liggers) werd de handel gedreven in een hoge, lichte, rijk gedecoreerde zaal. De begane grond bleek van nature geschikt voor geconcentreerd werken in een stillere omgeving.

Op de verdieping is het levendiger rondom de centrale hal die via de gereconstrueerde monumentale trap rechtstreeks via het tochtportaal naar de straat leidt. De beurs is gevuld met contrasterende nieuwe volumes.

Het monument is met 262 zonnepanelen en een warmtepomp all-electric gemaakt. Alle horizontale transport van de luchtkanalen gebeurt onder de eerste verdiepingsvloer, passend bij het utilitaire karakter van het voormalige pakhuis.