Als je tot een jaar of tien gelegen in Maastricht op de Markt stond, kwam het niet vaak voor dat je de Boschstraat insloeg. Aan het einde hiervan lagen de sanitair fabrieken van Sphinx en daar had je weinig te zoeken, tenzij je er werkte natuurlijk. Dat is nu veranderd. Rond het bassin zijn culturele functies als Bureau Europa, Lumière en Sphinx Pathé gevestigd. Afgelopen weekeinde is hier het Student Hotel aan toegevoegd.
Voormalig fabrieksgebouw
Het Student Hotel is ondergebracht in het Eiffelgebouw, een groot wit fabrieksgebouw dat hoog boven de omgeving uittorent. Het gebouw is 180 meter lang en 33 meter hoog en stond nadat de Sphinx fabrieken haar deuren had gesloten, meer dan tien jaar leeg. Naast het hotel komen in het gebouw ook loftwoningen en kantoren, terwijl in de onderbouw publiekstoegankelijke functies worden ondergebracht.
Functieloze transformatie
Architectenbureau Braaksma & Roos, bedreven in dit soort opgaven, werd belast met het herstel van het casco en de begeleiding van de transformatie van het gebouw. Braaksma & Roos won een selectieproces waaraan 35 andere bureaus deelnamen. Aanvankelijk was de opgave de functieloze transformatie van het gebouw. De vraag was dus aanvankelijk hoe je het gebouw aantrekkelijk, duurzaam en toegankelijk kunt maken voor een gebruik dat je nog niet kent, een toekomst die zich nog niet heeft aangediend.
Potenties van het Eiffelgebouw
De architect concentreerde zich in dit stadium van zijn werkzaamheden sterk op het verleden, in een poging de kracht van het gebouw te onderkennen. Deze werd gevonden in de hybride constructie met lange open vloervelden, aangevuld met de ruimtelijke sporen die de bewoningsgeschiedenis tot dan toe had achtergelaten in het gebouw. Hierbij kun je denken aan mengkommen en draaibanken, maar ook achtergebleven krantenknipsels. Wat het Eiffelgebouw onderscheidt is de eindeloze ruimte op de verdiepingen, in combinatie met de constructie en de lichtinval.
Verbinding met de stad
Braaksma & Roos stond voor een paar lastige ontwerpbeslissingen. Het Eiffelgebouw is weliswaar dominant aanwezig in de omgeving, maar valt vanaf de Boschstraat geheel weg achter de Pathé bioscoop. Primaire opgave was het Eifelgebouw te verbinden met de stad. Braaksma & Roos loste dit op door een tussen Eiffelgebouw en bioscoop een passage op te nemen die wordt ontsloten vanaf het plein.
Renovatie van de gevel
Een niet minder ingrijpend besluit betrof de vraag op welke wijze de gevels van het fabrieksgebouw gerenoveerd en geïsoleerd dienden te worden, aan de binnenzijde of juist aan de buitenzijde. Na de nodige studie is uiteindelijk ervoor gekozen om de isolatie aan de buitenzijde aan te brengen. Het bureau heeft dit gedaan met een speciaal voor dit project ontwikkelde witte stuclaag waarmee het bestaande reliëf is geïmiteerd. Een belangrijke overweging hierbij was dat je de ruimtelijke kwaliteit van en de historische sporen in het interieur zo de meeste kansen biedt. Bijkomend voordeel is dat het beton op de beste wijze wordt beschermd tegen weersinvloeden.
Programma en gebouw
Maar dit alles veranderde toen het programma zich aandiende, in de vorm van het Student Hotel. Het generieke programma met twee typen kamers bleek zich niet te laten inpassen in de structuur van de vloeren, met als gevolg dat sommige tussenwanden niet aansluiten op de kolommen en voor de ramen staan. Volgens de architect levert dit een unieke ruimtebeleving op, een ruimtebeleving die tot stand komt door de "ontmoeting" van het nieuwe programma met het voormalige industriegebouw.
