ARC19: Bel-etage herbekeken: nieuwbouw rijwoning in Deurne - Polygoon Architectuur

Een onregelmatig, trechtervormig perceel diende decennia lang als oprit voor een achtergelegen magazijn. Het was een smalle open sleuf in de straat, met een ranzige poort ervoor.

Toelichting Polygoon Architectuur - De oost-westoriëntatie en 8 meter brede rooilijn boden echter kwaliteit en ruimte om een nieuwe rijwoning te bouwen. Door het magazijn af te breken kwam bovendien achteraan een vierkantvormige stadstuin vrij, met weinig inkijk. Om de steeds smallere vorm van het perceel en de knik halverwege op te vangen, werd het grondplan waaiervormig opgevat: de hoek van het bouwblok is de virtuele punt van de waaier. Daardoor krijgen de binnenruimtes dezelfde binnenhoeken en worden scherpe hoeken vermeden.

foto: Jessy van der Werff

De woning heeft net als vele huizen in de straat de typologie van een bel-etage woning en wordt als split-level georganiseerd. Garage, fietsenberging en inkom bevinden zich op het gelijkvloers. Deze zone werd laag gehouden, zodat er vanop de eerste verdieping contact is met de straat, wat de levendigheid ten goede komt. De twee grote ramen in de voorgevel dragen bij tot de interactie met de publieke ruimte. Ruimtebesparend detail: in de garage past de snuit van de auto netjes onder de brede trap.

foto: Jessy van der Werff

De bel-etage biedt over de volledige gevelbreedte plaats aan de eetruimte met op maat gemaakte keuken. Via een brede binnentrap vloeit die over in de gelijkvloerse zitruimte met hoog plafond, die uitkomt op de tuin. Op die manier wordt een grote, open U-vormige leefruimte gecreëerd, over de volledige bouwdiepte in contact met zowel de straat als de tuin.
Deze organisatie vormt de basis van de split-level van de bovenliggende verdiepingen. Daar liggen de muziekkamer, slaapkamers, badkamer en stookplaats, steeds gesitueerd rond een gesloten traphal die deze ruimtes akoestisch scheidt van de leefruimte. Door de trappenhal bewust breed te maken en de trappen op elk vloerniveau anders te schikken, kan het licht tot onderaan deze vaste kern binnenvallen, tot zelfs centraal in de leefruimte. Met een open dakterras op het westen en een volledig ommuurd dakterras op het oosten is de zon ook op de hogere verdiepingen altijd binnen handbereik.

De positie van de ramen past bij de eigenzinnige ruimtes: zo krijgt een diepe kamer een hoog geplaatst raam en een ondiepe kamer een lager geplaatst raam. De voorgevel is bekroond met een traditioneel metselwerkverband, een grote ‘muizentand’, waarbij enkel de subtiele kijkopening het dakterras erachter doet vermoeden. In de voorgevel verschijnt eenzelfde tand uit metselwerk naast het kaderloze keukenraam, als een verlengstuk van de geknikte scheimuur.