Het afgelopen decennium werd in het Landsherenkwartier van Deventer gedacht vanuit een sloop/nieuwbouw gedachte. Niet enkel de wederopbouw woningen maar ook de wijkstructuur werden totaal vernieuwd. Er lag een nagenoeg compleet nieuw ontwerp voor de gehele wijk en fase 1 was grotendeels al gerealiseerd. Echter, de verkoop van de nieuw ontworpen woningen stagneerde. En dit vroeg om een totaal andere benadering van de vervolgopgaven dan tot dan toe werd gehanteerd.
Alternatieve aanpak
Niet slopen, maar herwaarderen en herstructureren van de bestaande blokken en rijwoningen tekende de nieuwe aanpak. Er werd gefocust op de bestaande kwaliteiten van de wijkstructuur en het versterken van de sociale samenhang binnen de wijk. Dit met als doel om te komen tot een sociaal en ruimtelijk sterk Landsherenkwartier.
Stedenbouwkundig plan
Stedenbouwkundig transformeerde opZoom architecten de open stroken verkaveling met enkele ingrepen tot een gesloten carré. De meest ingrijpende transformatie vond plaats bij de rijwoningen aan de Frederik van Blankenheimstraat. Door het ‘omkeren’ van de oriëntatie van de woningen liggen de voordeuren aan de straatzijde en de tuinen aan de collectieve parkeer hof. Dit resulteert in een heldere structuur met de nodige duidelijke overgangen van openbaar naar privé.
Duurzaam casco
Uit diverse renovatiescenario’s hebben we met de verschillende sleutelspelers waaronder ook huidige en mogelijke toekomstige bewoners de meest kansrijke optie gedestilleerd. Deze optie gaat uit van de verkoop van een opgeknapte en verduurzaamde schil die daarna van binnen door de kopers wordt ingedeeld en afgewerkt. Door deze aanpak is het mogelijk om voor een relatief laag bedrag een duurzaam casco te kopen dat daarna op eigen inzicht wordt ingericht.
Verkoopsucces
Het succes van dit concept bleek bij verkoop. De verschillende woningen werden meermalen overschreven en de vier fasen zijn direct en deels gelijktijdig gerealiseerd. En enkele tijdelijke antikraak bewoners zijn kopers en klussers geworden.
Inzicht in aanpak
Een ontwerponderzoek van opZoom geeft ons een inkijk in de historie van de steden- en woningbouw en houdt ons een spiegel voor. "Met het stempelplannen uit de jaren ‘50 en ‘60 heeft de locatie een wederopbouwkarakter gekregen met stroken woningen in een open en vrij maaiveld. Dit met zo min mogelijk referentie naar het verleden van deze plek. Een nieuwe maatschappij werd vorm gegeven. Het sloop/nieuwbouwplan van begin deze eeuw liet op basis van verklaarbare gronden, deze wederopbouwaanpak geheel los en realiseerde een helder ensemble van blokken. Maar ook hier werd het verleden nagenoeg geheel uitgepoetst en afwijkende elementen geïsoleerd. Opnieuw een nieuwe maakbaarheid. Met de herontwikkeling in de studie van opZoom is de bestaande bebouwing het uitgangspunt en kijken we met meer waardering naar de bebouwing die in vroegere tijden is gerealiseerd. We zijn in staat gebleken om met de kopers/klussers de woningen en de wijk een duurzame toekomst te geven."
