ARC22: Binnenstadvernieuwing, Assen - OKRA Landschapsarchitecten

Net als veel middelgrote Nederlandse steden staat Assen voor een urgente uitdaging. Het heeft nog steeds een centrale regiofunctie met belangrijke publiekstrekkers maar door veranderde marktomstandigheden en consumentengedrag heeft de binnenstad het tegelijkertijd ook zwaar en lijdt het onder leegstand. Daarom ondergaat de gehele binnenstad een vernieuwing. Wat oorspronkelijk begonnen is als ontwerpopgave voor één plein heeft geleid tot een diepgravende visie op het centrum als geheel.

Toelichting OKRA Landschapsarchitecten

De transformatie van het Koopmansplein is niet enkel een autonome opgave maar startpunt van een veelomvattende visie geworden. Op basis van de ontstane samenwerking zal deze visie gefaseerd (als een olievlek verspreidend) gerealiseerd worden. Hierbij wordt niet alleen de openbare ruimte zelf aangepakt maar worden ook de ontsluiting (onder andere fietsparkeergelegenheid) de gevels en invulling van de panden zelf geoptimaliseerd. Hiervoor zijn kwaliteitshandleidingen en toolboxen gefabriceerd.

De gemeente heeft heldere ambities voor de binnenstad die het alleen in samenwerkingsverbanden kan realiseren. Waar OKRA zich bezighoudt met onder andere handleidingen en fysieke inrichting van de openbare ruimte wordt bijvoorbeeld ook samengewerkt met de architecten van De Deur in Huis. Ze adviseren individuele winkeliers en pandeigenaren met betrekking tot gevelverbetering. Er wordt niet afgewacht op subsidieaanvragen. De gemeente heeft gekozen voor een actieve benadering, waardoor de eerste verbeteringen van het straatbeeld al feit zijn door uitgevoerde gevelverbeteringen in het kernwinkelgebied.

Binnenstadvernieuwing Assen. OKRA landschapsarchitecten
Binnenstadvernieuwing Assen. OKRA Landschapsarchitecten

Een belangrijk uitgangspunt was de verduurzaming van de binnenstad als geheel, enerzijds in zijn rol als economisch centrum en anderzijds als fysieke leefomgeving. Dankzij ingrepen als een geïsoleerde waterberging onder het Koopmansplein (het laagste punt van de stad) wordt een toekomstbestendige omgeving gecreëerd.

Er is volop ingezet op gastvrijheid en toegankelijkheid. De binnenstad moet naast bezoekers en winkelend publiek ook een thuis worden voor bewoners. De laagdrempeligheid is ook letterlijk opgevat: in samenwerking met slechtzienden wordt blindegeleidenbelijning ontworpen en wordt het straatprofiel obstakelvrij gemaakt. Bijzondere aandacht was er voor ontmoetingsplekken zoals het speeleiland op het plein.

Binnenstadvernieuwing Assen. OKRA landschapsarchitecten
Binnenstadvernieuwing Assen. OKRA Landschapsarchitecten

Het Koopmansplein is als één van de drie hoofdpleinen van Assen de schakel tussen de historische kern van het oude Assen met z’n singelstructuur en het winkelgebied van het nieuwe Assen. Daarom is dit het perfecte startpunt gebleken voor de transformatie van de gehele stadsbeleving. De vergroening van de binnenstad is levert niet alleen esthetische kwaliteit op maar is ook duidelijk functioneel. Het bestrijdt hittestress, dempt waterstress en vergroot zo de verblijfskwaliteit.

Op basis van uitgebreid onderzoek wordt de binnenstad ‘onthard’ en klimaatbestendig gemaakt. Het Koopmansplein transformeerde al van ‘zee van klinkers’ tot huiskamer voor de stad. Hiervoor is zo veel mogelijk verharding weggehaald en groen toegevoegd zonder dat dit ten kosten gaat van de functionele bruikbaarheid. Regentuinen zorgen voor buffercapaciteit tijdens (piek)regenbuien en worden straks in de gehele Gedempte Singel toegepast. Deze structuur van regentuinen vormt straks samen met de fontein op het plein een hedendaagse referentie naar een verdwenen waterloop in de binnenstad.

Alle onderdelen zijn uitgewerkt in principedetails met consistente keuzes voor afwerking en materialisering. De uitgebreide binnenstadsleidraad zal daarmee in navolging van de realisatie van het Koopmansplein de basis vormen voor de toekomstige verduurzaming en verdere opwaardering van de Assense binnenstad als aantrekkelijk en toegankelijk stadshart.

Lees meer over

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.