ARC22: OurDomain, Rotterdam - Tangram Architekten

OurDomain is een onderkomen voor een gemeenschap van studenten en starters in Rotterdam Blaak. De 70 meter hoge woontoren staat op een complex klein kavel dat sinds het Duitse bombardement van 14 mei 1940 als enige nog niet was herbouwd. OurDomain is daarmee de sluitsteen van de wederopbouw. Het dicht het 'gat' in de stedelijke omkadering van het centrum en creëert een nieuwe poort naar de stad. Bovendien zorgt het gebouw met zijn open plint voor levendigheid op straatniveau.

Toelichting Tangram Architekten | Beeld: John Lewis Marshall

OurDomain is alzijdig, met uitzichten naar alle kanten. De plint heeft rondom een open karakter en het straatleven zet zich voort in het gebouw. Aan de zijde van de Wijnhaven is met een bar/restaurant en terras extra verblijfskwaliteit gekomen. Ook is de Vischsteeg - door het bombardement verdwenen – terug gekomen als wandelgebied. De grillige gevelprint van het gebouw refereert aan de verwoestingen van WOII; het is een abstracte weergave van een foto van de verwoeste havens uit de oorlogstijd.

Beeld John Lewis Marshall, Meijeske Fotografie, Jan de Groen

De gevelpanelen zijn ontworpen door Charlot ten Dijke op basis van een archieffoto van de gehavende stad. De productie ervan heeft geleid tot proces- en materiaalinnovaties. Samen met gevelleverancier WVH en Alumet is een speciaal dubbel ets proces ontwikkeld om de gestileerde afbeelding op het aluminium te borgen. Ook constructief was het gebouw een uitdaging: een dun gebouw tegen de Willemsbrug, met een open plint en vrije kolommen, dat ook nog eens voldoende stabiel moet zijn.

De ambitie was een robuust gebouw, een baken van hernieuwd zelfvertrouwen, als verwijzing naar de wederopbouw van Rotterdam. Dit vraagt om massa, overkragingen en een zwaar ogend gevelpakket, maar dergelijke sculpturale gebaren waren op de kavel niet mogelijk. De uitdrukking moest worden gevonden in het materiaalgebruik en de uitwerking van de details. De ambitie is gerealiseerd met diepe negges, verspringende naden, een gelaagde grafiek van de gevel, en grote vensters als stedelijke erkers.

Het bouwen in een verdichte stad was bepalend voor de detaillering. Het volledig te bebouwen kavel liet geen ruimte voor een bouwplaats. Verkeersoverlast moest worden beperkt en een korte bouwtijd was gewenst. De gevel is daarom volledig geprefabriceerd, en het gebouw was in korte tijd wind- en waterdicht. Aansluitingen met de draagconstructie zijn opgelost in de afbouw met een extra binnenschil. Het patroon van de gevelpanelen wijkt af van de regelmaat die het gevolg is van prefabbouw.

Beeld John Lewis Marshall, Meijeske Fotografie, Jan de Groen

Het resultaat op detailniveau ondersteunt de ontwerpintentie – en de boodschap die het uitdraagt. De wens voor een robuust en massief ogend beeld heeft in grote mate de detaillering bepaald. Ook de wens voor een robuuste en uitdrukkingsvolle gevel heeft de materiaalkeuze en detaillering sterk bepaald. Door te spelen met de naaddiktes tussen de gevelelementen en grote negges van de raamopeningen is een beeld van verspringende blokken ontstaan. De uitkragende glazen vlakken versterken dit beeld.

Duurzaamheid

Duurzaamheid in detail wordt beïnvloed door maakbaarheid, logisitiek, minimaal materiaalgebruik, onderhoudsbehoefte en herbruikbaarheid. Bij OurDomain zijn gevelmaterialen onafgewerkt toegepast met het oog op recyclebaarheid. De geëtste gevel en het onbehandelde beton kunnen worden hergebruikt. De prefab elementen zijn weer uitneembaar: een belangrijke voorwaarde voor circulariteit. Het vervangen van geveldelen kan met de glazenwasinstallatie, die op dakterrasniveau een stoere pergola vormt.

Een duurzaam gebouw belichaamt sociale gebondenheid, economische haalbaarheid, en ecologische verantwoordelijkheid. Samen met de contextuele uitgangspunten leidt dit tot een totaalontwerp. De ontwerpintentie vindt zijn uitdrukking in het detail. OurDomain is een gebouw voor een nieuwe gemeenschap, vormgegeven door de geschiedenis die haar bindt. Het resultaat is hoogbouw voor de menselijke maat, dat die met beide voeten in de geschiedenis staat.

Lees meer over

De redactie van de Architect selecteert elke dag het belangrijkste nieuws. Heb je nieuws dat misschien voor ons interessant is? Mail dan naar redactiedearchitect@vmnmedia.nl.